Başörtülü hayat kadını… Futbolun adaleti…

Türk takımını yenen İsviçre takımı İngiliz takımına yenilince intikam aldıran futbol haberciliğine bir bakış.

(Asparagas değil) diye not düşüp asparagas haber yapma cüreti üzerine bir değerlendirme.

İki yıl önce yayınlanan karakol baskını görüntüleri yeniymiş gibi haber olursa...

Başörtüsü takan hayat kadını var mıdır ya da hayat kadınları başörtüsü takamaz mı?

Başkasının yaptığı imla hatası manşet olunca…

FUTBOLUN ADALETİ!

Futbol; maçoluk içeren, erkekçe oynanan-izlenen- konuşulan, milliyetçi duyguların kabardığı, izlerken (fanatikler için) mantığın kaybolduğu bir oyun. Tezahüratları erkek egemen küfürler içeren, hakemi aşağılamak için cinsel bir söylem kullanılan ve kitlelerin katıldığı, ‘ben’in yok olup ‘biz’in oluştuğu bir etkinlik… Alt kültürün isyanı, eşitlik, psikolojik rahatlama… İntikam almak, öldürmek, parçalamak, can vermek… Bastırılmış duyguların legal bir şekilde dışa vurulabildiği bir alan. Ve en önemlisi ‘Futbol sadece futbol değil’… Belki de bu nedenle bu kadar çok seviliyor futbol.

Bu hafta yazıya futbolla başlamamın birkaç nedeni var. Birincisi ‘Fener’i eleyen Young Boys dağıldı’ başlığı ve ‘Futbolun Adaleti’ üst başlığıyla verilen haber tam da yukarıda saydığım duyguların ışığında atılmış bir başlık.

Fenerbahçe Şampiyonlar Ligi ön eleme maçında Young Boys adlı takım tarafından elenmişti. İsviçre takımı Young Boys daha sonra İngiliz takımı Tottenham tarafından elendi. Bu da Haber 7’de ‘Futbolun Adaleti’ üst başlığıyla manşete çıkarken Tumspor.com’da ise ‘Fener’in intikamını aldı’ başlığıyla yer buldu.

‘Dağılan’ İsviçre takımından intikam alan bir İngiliz takımı ve bu da adalet oluyor!

Bu haberden sonra Tümspor Genel Koordinatörü Nusret Odabaş’la spor haberciliği ve spor haberleri üzerine uzunca bir değerlendirme yaptık.

Bana göre spor medyasının en büyük yanlışı ‘kitle böyle istiyor, bu haberler okunuyor, reyting yapıyor’ kandırmacasına kendilerinin de inanmış olması. Mevcut zihniyetin ve ‘spor haberciliği hayal satmaktır’ diyenlerin kendilerini düzeltmesi gerektiğine inanıyorum. Aksi takdirde Young Boys her yenildiğinde ‘Fenerbahçe’nin intikamı alındı’ haberleri okumaya devam ederiz.

ASPARAGASIN ÖNDE GİDENİ

Futboldan başladık, futbol geyiğiyle devam edelim. Brezilyalı futbolcu Robinho’nun transferi için BJK ve FB’nin uğraştığını spor kamuoyunu takip edenler biliyor. Özellikle Beşiktaş’ın transfer görüşmelerinde tek sorunun para olduğunu açıklaması, taraftarları umutlandırmıştı.

Rekabetin aynı zamanda eğlenceli de olduğu futbolda rakip taraftarın diline düştün mü seni kimse kurtaramaz. Bazı muzip taraftarlar da yılan hikayesine dönen transfer söylentilerini ‘ti’ye almak için Robinho’yu Kartal marka bir araçta oturuyormuş gibi montajlamışlar.

Haber olur mu? Elbette olur. Hep ciddi şeyler haber olacak değil ya arada sırada mizahi haberlere de ihtiyacımız var.

Amaaaaa… Bu haberi “SON DAKİKA Robinho Kartal’da (Asparagas Değil)” diye verirseniz, kazanılması çok zor olan ‘güveni’ bir anda kaybedersiniz.

Spor kamuoyunu uzunca süre oyalamış bir transfer haberini (Asparagas Değil) diye vermek ve okuru yanıltmak en basit deyişle asparagasın önde gidenidir.

Ki Haber 7’nin ‘Son dakika, Flaş’ gibi ibareleri gerekmedikçe kullanmadıklarını bilen okurların sayısı da yabana atılır gibi değil. Ben bir okur olarak aldatıldığımı söyleyebilirim.

Haberin yeniden değerlendirilmesi üzerine önce ‘Asparagas Değil’ ibaresi kalktı ardından da haberin başlığı ‘Robinho Kartal’da (Günün Esprisi)’ olarak değiştirildi. Bu başlık daha dürüstçe bir başlık.

Tabi bu başlığa kızan Beşiktaşlı okurlarımız da oldu. Fakat bu başlıktan sonra bu haberin bir mizah haberi olduğunu söyleyebilirim. Gülüp geçmek gerekir…

BİR İNTİKAM HABERİ DAHA

Spor konusundaki gözüme takılan başka bir haber ise  “Fenerliler PAOK’tan intikam aldı” haberi oldu.

 Haber 7’de titizlikle riayet ettiğimiz kurallardan biri hack haberleri kullanmamak ve sanal saldırıları özendirmemektir. Eğer olayın çok farklı bir boyutu yoksa hack haberlerine yer verilmiyor. PAOK taraftar sitesinin hacklenmesiyle ilgili haber yine spora özgü, şiddeti özendiren, intikam uyandıran bir dille verilmiş. Ki bizim hack haberlerine soğuk durmamıza rağmen.

İKİ YILLIK GÖRÜNTÜLER YENİ HABER OLUNCA

2008 yılında Aktütün karakolu basılmış ve 17 asker şehit olmuştu. Bu baskına ilişkin yaklaşık 26 dakikalık görüntüler de baskından bir süre sonra bazı video paylaşım sitelerinde yayınlanmıştı. Baskın öncesi ve çatışma anlarının yer aldığı bu görüntü profesyonelce hazırlanmış bir propaganda videosuydu. Yaklaşık iki yıl önce medya kuruluşlarına servis edilmişti. Haber 7 olarak o dönem bu görüntüleri yayınlamayı uygun görmemiştik.

Ne olduysa bu baskının görüntüleri yeni çıkmış gibi birden manşetlerden verilmeye başladı. Önce bazı gazeteler verdi bu görüntüleri, ardından bazı internet siteleri ise ‘Yakalanan bir teröristin üstünden çıkan görüntüler’ diye verdiler. İsteyen herkes iki yıl önce paylaşım sitelerine eklenmiş bu görüntüleri bulabilir.

Haberin Haber 7’de alıntılandığını gördüğümde bu bilgileri editör arkadaşımla paylaşarak, haberin güncel olmadığını, herkesçe bilinen bir konunun iki yıl aradan sonra gündeme getirilmesinin altında farklı nedenler olabileceğini belirttim. Editör arkadaşım itirazları haklı bularak, haberi yayından kaldırdı.

BAŞÖRTÜLÜ HAYAT KADINI TARTIŞMASI

‘Hayat kadınlarının referandum tercihi’ başlıklı haberin fotoğrafına gelen eleştirilerde başörtülü hayat kadını olamayacağıydı. Tüm itirazlara rağmen editör arkadaşımız fotoğraftakilerin, bir eylem sırasında çekilen hayat kadınları olduğunu söyleyerek fotoğrafı değiştirmedi. Tacizkar okurlar ise gün boyu fotoğrafın değişmesi için kah nazikçe, kah nezaket sınırlarını fazlasıyla aşan bir üslupla çabaladı.

Gelen görüşleri editör arkadaşıma aktardığımı belirteyim. Kişisel olarak ‘Başörtüsü takan hayat kadını yoktur ya da hayat kadınları başörtüsüzdür’ gibi bir ön kabul ve genellemeyle yapılan itirazları yerinde bulmadığımı belirteyim.

Ancak her evet diyeni manşetten vermenin yanlış olduğunu ve bu haberin büyütülmeden verilmesi gerektiğini de düşünüyorum.

İMLA HATASI MANŞET OLURSA

İmla hataları en çok haber sitelerinde yapılıyor. Bunun nedeni, burada gazeteler gibi bir kontrol mekanizmasının kurulamaması ve anlık haber akışını yazılı olarak aktarma çabası. Yaptığımız hatalara bahane bulmak istediğimden bu girizgahı yapmadım. ‘Bloomberg PKK’yı postacı yaparsa’ başlıklı haberi manşette görünce şaşırdım. Televizyon kanalı alt yazıda PTT yerine PKK yazmış. Hata bundan ibaret. Bu hata da Haber 7’ye manşet olmuş.

Haber 7’de yapılan hatalardan birkaç tane örnek vereceğim şimdi:

Takma diş yapıtırıcısı blendadent tplatılıyor (Bir başlıkta iki tashih)

Hayvancılığa 2 yıl ödemesiz 7 yıl sıfır faizsiz kredi (Sıfır faizsiz krediye dikkat çekerim)

Kendisini zehirleyen komşusuna tazminat davası (Kedisini olması gerekiyor ama spotta da yanlış)

Bu yanlışlar uzun süre kalmıyor. Belki 5 dakika belki 10 dakika. Biz görüyoruz, okur görüyor düzeltiliyor. Düzeltilmeyenler de olmuyor değil.

Peki, basit bir yazım hatasını ne diye manşet yaparsın? Haberi manşet yapan editörümüz ‘Manşetlik bir haber olmadığını ama gündeme renk katsın diye manşet yaptığını’ söylese de diğer editörlerimizin ve benim yoğun muhalefetim nedeniyle haberi manşetten çekmek zorunda kaldığını belirteyim.

İhsan AYDIN - Haber 7
OKUR TEMSİLCİSİ
ihsan.aydin@haber7.com