Kısa mesajla 159 TL'ye 2500 liralık dolandırıcılık

Hakan GÖKSEL'in haberi

Cep telefonlarına gelen mesaj üzerinden “vatandaşı aldatma suretiyle ürün satma işi” kamu otoritelerinin ve meslek kuruluşlarının denetim yetersizliği nedeniyle sektöre döndü ve tüketiciyi mağdur etmeye devam ediyor.   

Telefondan elektronik eşyaya kadar farklı ürünleri; cep telefonlarına mesaj atarak satmak isteyen bazı uyanık firmalar, yeni dolandırıcılık yöntemleri geliştirdi.   

GSM şirketlerinin abonelerine ait telefon bilgilerini “abonenin izni olmaksızın” ve ne yöntemle temin ettikleri bilinmeyen dolandırıcılar Türkiye’nin prestijli kurumsal şirketlerinin (TTNET gibi) adını kullanarak ürün satmaya çalışıyor. 

Orijinal telefon markaların (Samsung, iPhone) adını kullanarak, Çin malı ucuz taklit ürünleri; ürün değerinin de çok çok üzerinde vatandaşa satmaya çalışan şirketler tüketiciyi dolandırıyor. 

Tüketiciyi aldatan pazarlama taktiğinin kamuoyunun gündemine defalarca gelmesine rağmen, denetim ve yaptırımlar yetersiz kalıyor. Şirketler faaliyetlerini sürdürürken farklı yöntemlerle yeni kurban aramaktan vazgeçmiyor. 

Kendilerine “Tekno Bayi” ismini veren ve İstanbul Avrupa Yakası’nda 0 212 824 09 85  no’lu sabit telefon üzerinde hizmet veren firma önce mesaj atıyor, dönüş yapan tüketiciden ürün teslimi için bilgilerini temin ediyor, karşılığında da Çin malı taklit ürünü tüketiciye satıyor. 

Dolandırıcılık şöyle gerçekleşiyor. Tekno Bayi şirketi GSM abonesine “Sayın… Adınıza tanımlı 2550 TL değerindeki Samsung S6 Cep Telefonunu 3 iş gününde onaylanmama durumunda iade olunacaktır. İrtibat 0 212 824 09 85” yazan bir servisten mesaj atıyor. 

Telefonuna mesaj gelen abone ilgili numarayı aradığında “çağrı merkezi” imajı veren birim telefonu açıyor. Telefonda aranan numaradan kimlik teyidi yapılıyor. Numaradan “kimin aradığı bilgisini, ad soyad bilgisi verme suretiyle” telefonun diğer ucundaki çalışan tarafından telaffuz ediliyor. Numaradan isim tespitini anında yapan firmaların “şahısa ait bilgilerin ne kadarına sahip olduğu da bilinmiyor. 

Kimlik teyidi sonrası kampanya bilgisi veren dolandırıcılar, TTNet Müşterisi olduğunuzu, faturaları düzenli ödediğinizi ve bu nedenle 2550 TL değerindeki Samsung marka cep telefonu kazandığınızı ve kapıda ödeme yoluyla sadece KVK sigorta ve kargo ücreti olan 159 lirayı ödeyerek sahip olacağınızı aktarıyor.    

Tekno Bayi olarak TTNET kampanyasını yürüttüklerini ifade eden yetkili, kapıda ödeme yoluyla telefona sahip olunacağını kart ya da farklı şekilde ödeme yapılamayacağını aktarıyor. 

Merkezlerinin Avcılar’da olduğunu aktaran şirket, ürüne sadece kargo yoluyla ulaşıldığını, şirket merkezine gelinse bile alınamayacağını paylaşıyor. 

Telefonun orijinal olduğunu iddia eden ve ürünün fatura ve garanti bilgileri ile geleceğini aktarıyor. Müşteriye güven vermek için kargonun üzerinde telefon yazdığını dolayısıyla telefonun garanti olarak geldiğini belirtiyor. 

Kampanya’nın yüz elli kişiyi kapsadığını ve yıllık şekilde devam ettiğini aktaran yetkili telefon numarasını nasıl elde ettikleri sorulduğunda TTNET müşterilerine özel diyerek konuyu değiştiriyor. 

Şu an aktif TTNET kullanıcısı olmadığınızı aktardığınızda geçmiş kullanımlarınızdan dolayı hak ettiğiniz yalanına başvuruyorlar. 

Orijinal ürün sattıklarını iddia eden şirketin bu yolla çok sayıda aboneyi aldattığı tahmin ediliyor.

Dolandırılmaya çalıştıkları tüketici durumu anladığında pişkin bir tavır sergilemeyi de ihmal etmiyorlar.

Kamu Otoritesi Denetimde Sınıfta Kalıyor

1 Mayıs 2015'te yürürlüğe giren Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun ile telefonlara ve e-posta kutularına, izinsiz reklam mesajı atanlar hakkında 50 bin liraya varan para cezaları kesilebiliyor. 

Tekno Bayi gibi vatandaşı aldatmaya yönelik kurulan şirketler, göstermelik bir adres üzerinden faaliyet gösteriyor, şirketi kurmak için başvurduğu oda denetlemiyor. İnternet sitelerinde ne adres ne de telefon bilgisi yer alıyor, hosting hizmeti aldığı şirketler sorumluluk almıyor.

SMS veya müşteri hizmetleri satan telekominikasyon şirketler denetlemiyor. GSM operatörleri ticari amaçlı numaraları başka şirketlere satıyor, denetlenmiyor.

Şirketlerin dolandırıcı olduğu hakkında defalarca medyada haber yer almasına rağmen, reklam verme suretiyle faaliyetlerini sürdürüyorlar.

BTK konunun üzerine yeterince düşmüyor. Mağduriyetler sadece tüketici derneklerinde giderilmeye çalışılıyor.  

GSM şirketlerine ait telefon numaralarının gizli tutulması ve 3. şahıslarla paylaşmanın yasak olmasına rağmen telefon numaraları hiçbir zaman muhatap olunmamış şirketlerin eline geçebiliyor.

SMS ile reklam yasa ile izne bağlandığından alışveriş yaptığınız, e-ticaret siteleri, alışveriş noktaları yasa öncesinde de olsa herhangi bir zaman diliminde aldıkları telefonları “müşterinin izni var” kabulüyle kullanabiliyor. 

Dolandırıcıların PTT’yi tercih etmelerinin arkasında da göndericinin mevzuata uygun olması kaydıyla her şeyi gönderebilmesi yatıyor. PTT ürünü açık teslim alıyor. Gönderilecek kargonun sadece mevzuata uyması gerekiyor.

Onun dışında kutulara “hiyar” koyup göndermek de mümkün. PTT Kargo ürünü kapıda teslim ediyor ödeme de kapıda gerçekleşiyor. PTT’de haklı olarak sadece ürünü teslim ediyor. Kabul edilmeyen ürünler iade olduğunda satan dolandırıcıların adresi bulunamazsa imha ediliyor. Kolluk güçleri mali suçlara ilişkin incelemelerde etkisiz kalıyor.

Tüm bu zincirleme ihmaller vatandaşın mağdur edilmesine alan tanıyor. 

Denetimlere ilişkin sorular?
 
Fakat denetimlere ilişkin soru işaretleri de bir hayli fazla, işte onlardan birkaçı: 

1 Bu şirketler SMS hizmetini neden bu kadar kolay ve denetimsiz alabiliyor? Satın aldıktan sonra neden denetime tabi tutulmuyor?

2- TTNET adının kullanılması ve cep telefonlarına mesaj göndermesinin GSM operatörlerinin sektör rekabeti ile ilgisi var mı? Adı kullanılan şirketler müşterilerini yeterince bilgilendiriyor mu?

3- GSM şirketleri tarafından kimlik bilgilerinin saklanması ne kadar güvenli? Müşteri bilgilerini paylaştıkları şirketleri inceliyorlar mı yoksa sadece para ödenmesi yeterli mi?

3- Kamu otoritesi bu konuda bugüne kadar ne kadar denetim yaptı ve hangi yaptırımları uyguladı?

4- Defalarca medyanın gündemine gelmesine rağmen kargo kuruluşları bu şirketleri neden kara listeye alamıyor?

5- 2500 liralık telefonun 159 liraya teklif edilince kabul eden ve mağdur olan tüketici “ders olsun” zihniyeti mi hak arayamıyor?

6- Ticaret Sicil kayıtları sonrası hakkında dolandırıcılık haberleri yapılan şirketler neden odalar tarafından çeşitli yaptırımlara tabi tutulmuyor.