Oruç tutmamayı mübah kılan özürler

Yolculuk
Ramazanda en az üç günlük (on sekiz saatlik) bir yere gidecek olan kimse¸ geceden oruca niyet etmeyebilir. Bundan dolayı o gün yola çıkınca oruçlu bulunmamış olur. Fakat bir kimse oruç tuttuktan sonra¸ gündüzün yolculuğa çıksa¸ bu yolculuk o ilk gün için bir özür sayılmaz¸ orucuna devam etmesi gerekir. Ancak o gün yola çıkar da¸ ondan sonra orucunu açarsa¸ kendisine kefaret gerekmez¸ yine sadece kaza gerekir.

Hastalık
Bir hasta canının helâk olacağından veya aklının gitmesinden veya hastalığının artmasından veya uzamasından korkacak olursa¸ oruç tutmayabilir ve tutmuş olduğu orucu bozabilir. Sonradan iyileşince tutamadığı günleri kaza eder.

Zorlama (İkrah) hali
Hayata tesir edecek veya bir uzvun (organın) telef olmasına sebebiyet verecek şekilde bir zorlamadan dolayı oruç açılabilir¸ bu caizdir.

Şiddetli açlık ve susuzluk
Oruçlu bir kimse açlıktan veya susuzluktan dolayı helâk olmasından veya aklına bir noksanlık gelmesinden bir doktorun haberine dayanarak korkarsa¸ orucunu sonra kaza etmek şartı ile bozabilir.

Gebelik¸ süt annelik
Şöyle ki¸ Ramazanda gebe bulunan¸ ya kendisinin veya başkasının çocuğuna süt veren bir kadın¸ kendisine veya çocuğa bir zarar gelmesinden korkarsa¸ orucunu bozabilir. Sonra onu kaza eder. Ancak süt analığı gerçekleşmiş olmalıdır¸ çocuğa süt verecek kendisinden başka bir kimse bulunmamalıdır. Yahut bulunduğu halde çocuk memesini emmemelidir.

Hayz ve nifas hali
Bir kadın Ramazanda gündüzün âdet görmeğe başlarsa veya çocuk doğurursa¸ orucu bozulmuş olur. Dolayısıyla Hayız ve Nifaz halinde olan kadınlar isterlerse oruç tutmayabilirler.
Fakat bir kadın âdet günü sanarak orucunu bozduğu halde¸ o gün âdet görmemiş olursa¸ kendisine kefaret de gerekir. Tercih edilen görüş budur.

Ziyafet
Ziyafet vermek veya bir ziyafete çağrılmak¸ nafile oruçları bozmak hususunda bir özür sayılabilir. Bunun için¸ sonradan kaza edebileceğine güvenen kimse¸ vereceği veya çağrıldığı bir ziyafetten dolayı¸ nafile olarak tutmuş olduğu orucunu bozabilir. Çünkü orucuna devam ettiği takdirde¸ bir Müslümân kardeşini gücendirmiş olabilir.
Ziyafet¸ farz ve vacib oruçlar için bir özür değildir.

Talaka (boşanmaya) yemin
Nafile veya kaza orucuna başlamış olan bir kimseye orucunu bozması için bir şahıs kendi hanımının boş olmasına yemin etse¸ orucunu bozmazsa karısının boş olacağını söylese¸ bu oruçlunun o yemin eden adamı zarardan ve eziyetten kurtarması için orucunu açması iyidir.

Yaş büyüklüğü
Kendisine şeyh-i fâni denilen çok yaşlı ve güçsüz bir kimse oruç tutmayabilir.
Şeyh-i fâni ¸ o ihtiyar kimsedir ki¸ ölünceye kadar vücuduna zafiyet gelir ve tekrar kuvvet bulmadan ölür. Böyle bir kimse için her ramazan gününün orucuna karşılığı bir fidye vermek gerekir. Bu fidye ramazanın başında verilebileceği gibi¸ sonra da verilebilir. Bir çok fakire verilebileceği gibi¸ bir fakire de verilebilir.

Ramazan rehberi