Bu hastanenin neden tüm personeli kadın?

Via Hospital Selimiye Hastanesi Başhekimi Op. Dr. Serpil Özen, sadece kadınların çalıştığı bir hastane konsepti ile ilgili merak edilen soruları cevapladı.

Via Hospital Selimiye Hastanesi Başhekimi Op. Dr. Serpil Özen, Haber 7'den Nursel Tozkoparan'a konuştu.

Sadece kadınların çalıştığı bir hastane konseptinin nereden çıktığı ile ilgili sorulara cevap veren Özen, kadın hastaların kendilerini daha iyi hissedebilmeleri için böyle bir çalışma yaptıklarını ifade etti.

Kadın doğum ve çocuk ağırlıklı bir hastane olmaları sebebinin bunda etkili olduğunu vurgulayan Özen, ayrımcılık ve haremlik-selamlık eleştirilerinin haksızlık olduğunu dile getirdi.

Özen'in ülkemizde bir ilk olan hastane hizmeti ile ilgili açıklamaları şöyleydi:

- Sadece kadınların çalıştığı bir hastane konsepti nereden çıktı?

- Hastanemizin çalışanlarının kadınlardan oluşması konsepti kadın doğum ve çocuk ağırlıklı bir hastane olmamızdan dolayı aklımıza geldi. Bu yönetim kurulumuzun, idarecilerimizin, herkesin ortak bir kararıydı. Genelde doğum hastanelerinde bir kalabalık mevcuttur. Hasta son derce panik halinde gelir hastaneye. Geldiğinde gözü hiçbir şeyi görmez. Biran önce ağrısının dinmesini ister, bebeğini kucağına almak ister ancak bu çok kısa bir süreç değildir. Bu süreç bazen ilk doğumlarda 12 saate kadar uzayabilir. Sezeryansa randevulu olur, aile heyecan içerisindedir. Hasta geldiğinde eğer normal doğumsa ya sancısı vardır ya suyu gelmiştir ya kanaması vardır, bir panik halindedir. Ne ile karşılaşacağını bilmez. Ve kalabalık, yoğun, karma hastanelere gittiğinde karşılaşacağı insanların ona nasıl davranacağını bilmez. Bazı hastaların çekingenlikleri olabiliyor.  O halde erkekler tarafından görünmek istemeyebilir. Bazı kuralları olabilir. Bunların hepsini düşününce dedik ki, bizim buraya gelen hasta, kadın hastalıkları veya doğuma geldiğinde ya da herhangi bir işleme geldiğinde kendini evinde gibi rahat hissetsin. Herhangi bir çekingenlik hissetmesin. Doğum sırasında da bu çok önemli. Hastanın rahat olması, sakin, dingin, huzurlu bir ortamda olması hastanın sağlığı için çok önemli.

- Siz 30 yıllık hekimsiniz. Kadın doğum uzmanısınız. 30 yıllık meslek hayatınızda hastalarınızın sizden böyle bir talebi olmuş muydu?

- Tabii ki... 30 yıllık hekimlik hayatımda zaman zaman bu tür taleplerle karşılaştığımız oldu. Hasta genelde ameliyathanedeki personelin de kadın olmasını istiyor. Hiç erkek personel girmesin. Karma hastane olunca bu pek mümkün olmuyor. Ne yapıyorduk hasta çıplakken, üstü örtülü değilken bayan hastaya saygı duyuyorduk mahremiyetini sağlamaya çalışıyorduk. Hasta uyuduktan ve üstü örtüldükten sonra yardımcı erkek personeller içeri girebiliyordu. Uyanırken de bunları dışarı çıkarıyorduk. Buna uymaya çalışıyorduk. Buna rağmen hastalarımız ciddi tedirginlik yaşıyordu. Şimdi ameliyathanemizdeki bütün personeli, hemşirelerimiz, doktorumuz, herkes kadın olduğu için hasta hiç böyle bir tedirginlik duymadan ameliyathanemize gelip ameliyat olabilir. Doğumhanemize rahatlıkla gelebiliyor. Hizmete açılan yeni binamızda bir katı tamamen doğumhane olarak ayırdık. Bu da tamamen hastalarımızın rahatı ve huzuru için aldığımız bir karardır.

Hastanenizde çalışan personelinizin tamamı mı kadınlardan oluşuyor? Yan hizmetlerde de olsa hiç erkek çalışan yok mu?

-  Hastanemizin tüm personeli kadınlardan oluşmaktadır. Hasta bakıcılarımız, hemşirelerimiz, doktorlarımız hatta temizlik personellerimiz bile kadınlardan oluşmaktadır.

-  Hastanenizde kadın doğum dışında başka hangi bölümleriniz var? Hastaneniz sadece kadın doğum biriminden ibaret değil sanırım.

- Evet sadece kadın doğum üzerine hizmet vermiyoruz. Dahiliye, genel cerrahi, kulak burun boğaz, çocuk, diş, diyetisyen, psikolog, estetik cerrahi, cildiye gibi diğer birimlerimiz de var. Kısa bir süre içinde üroloyji uzmanımız da olacak. Radyoloji ve anestezi birimlerimiz de hastanemizde hizmet veren birimlerdendir. Benim haricimde 2 kadın doğum uzmanımız daha var. Hemen hemen tüm branşlarda hastalarımıza hizmet sunuyoruz. Bir butik hastane formatında olduğumuz için ortopedi ve kardiyoloji birimimiz henüz yok. Bunları da kısa zamanda oluşturacağız. Binamızın arka tarafındaki boş alana ek binamız yapılacak. İnşaatı Haziran ayında başlayacak. Orada da gelişmiş bir bebek yoğun bakım ünitesi ve doğumhaneler oluşturmayı planlıyoruz..

- Hastaneniz açılalı çok kısa denilebilecek bir süre oldu. Bu kısa sürede hastalarınızın hastanenizin ilgisi nasıl? Hastane çalışanlarınızın hepsinin kadın olması bir cazibe oluşturdu mu?

-  Bize gelen hastalarımızın büyük çoğunluğu daha çok hastanemizi ve doktorlarımızı tanıyan hastalardan oluşmaktadır. Bizler zaten bayan olduğumuz için bize tercih edip geliyorlardı, şimdi tüm personelin bayan olması tabii ki onlara daha da rahatlattı. Talebin artacağını düşünüyorum. Daha çok yeni açıldığımız için yorum yapmak istemiyorum ama ciddi bir talep olduğunu söyleyebilirim.

-  Hastanenizin Türkiye'de bir ilk olduğunu söyleyebilir misiniz? Ülkemizde benzer konseptte, tüm çalışanlarının kadın olduğu başka hastane var mı?

-  Bildiğim kadarıyla bu konuda tek hastaneyiz. Basında da yer alan haberlerde de özellikle hastanemizin bu yönüne vurgu yapılmasınında bir ilk olmasından kaynaklandığını düşünüyorum.

- Sadece kadın çalışanların hizmet verdiği bir hastane oluştururken ne gibi zorluklarla karşılaştınız? 

Tüm çalışanları kadınlardan seçmek bir hayli yorucu ve zorlu bir iş... Bunun yanında bütün doktorları bayandan seçmek. Yani kadın doğumcusu, radyoloji, dişçi, psikoloğu, diyetisyeni kadınlardan olması bizim elimizdeki seçenekleri azaltıyor. Erkek doktorları tercih etmediğiniz için önünüze gelen doktorların yarısını elemiş oluyorsunuz. Geri kalan seçenekler arasından çalışacağınız doktorları seçmek durumunda kalıyorsunuz. Buna rağmen ben şuna inananlardanım; Kadın doktorlarımız da gerçekten çok başarılı... Ben kadın doktorlarımıza çok güveniyorum. Hepsini çok başarılı buluyorum. Onlarla gurur duyuyorum.

- Personel seçiminde nelere dikkat ediyorsunuz? Hastanenizin personel alım kriterleri nedir? Mesela kaç yıllık deneyim arıyorsunuz?

- Hastanemizin personel seçiminde farklı kriterlerimiz var. Hemşire seçiminde, temizlik personeli seçiminde hasta bakıcı seçiminde veya doktor seçiminde birbirinden çok farklı kriterler arıyoruz. Mesela doktorların seçiminde doktorun tıbbi bilgisi, becerisi, yeteneklerini ve tecrübesini göz önüne aldığımız gibi aynı zamanda hasta iletişimi ve sevecenliğini de göz önüne alıyoruz.

Bunun dışında personel seçiminde de personelin sevecen, iyi niyetli ve hastaya yaklaşımı pozitif olması, güler yüzlü davranması, hastaya iyi davranması, hasta memnuniyeti ve mahremiyetine saygı göstermesi bizim için önemli. Bu hastanede olan her şeyin hastanede kalması, hasta ile ilgili bilgilerin hasta istemediği sürece kimse tarafından paylaşılmaması konusu çok hassasiyet duyduğumuz önemli noktalar. Bunlar hep dikkat ettiğimiz şeyler ve personelimizden de bunu beklemekteyiz.

-  Hasta olarak sadece kadın hastaları mı kabul ediyorsunuz?

-  Kesinlikle hayır. Bizim asta portföyümüz geniş. Bütün hastalara kapımız açıktır. Kadın ya da erkek fark etmiyor bizim için. Bütün herkese eşit şekilde hizmet vermekteyiz.

- Sadece kadın çalışanlarla hastalara hizmet verdiğiniz için yapılan ayrımcılık eleştirileri için ne söyleyeceksiniz?

- Biz ayrımcılık yapan değil kadınlara pozitif ayrımcılık yapan bir hastaneyiz. Böyle bir hizmet anlayışıyla hanım hastalara pozitif ayrımcılık yapıyoruz. Hastalarımız için bunu sağladığımız gibi çalışan personelimiz için de bunu sağlıyoruz. Kimi zaman kadınların geri plana atıldığı zamanlar oluyor. Bir yere eleman alınacaksa daha çok erkek düşünülüyor. Biz bunun böyle olmadığını bilgi ve yetenek işi olduğunu göstermek istedik. Kadınların da her konuda çok başarılı olacağını da göstermek istiyoruz. Bu anlamda kadınların bu başarısını gösterecek bir hastane oluşturmuğumuzu da düşünüyorum.

- Hastalara hizmet noktasında erkek gücü gereken konulara nasıl çözüm buluyorsunuz?

-  Hastanemizde kullandığımız cihazlar, kullandığımız sedyeler, ameliyat masaları, yataklar hepsi son teknoloji ürünü gerekli ayarlamaları ve kolaylıkları sağlayan cihazlardır. Hepsi yükseltilebilir, elektronik, mobil cihazlar. Teknolojiyi kullanarak bu sorunu kolaylıkla çözebiliyoruz.

- Sonuçta burası komple bir hastane... Ve zaman zaman olumsuz diyebileceğimiz sonlarla da karşılaşmak da mümkün.. Peki hastanenizin morg çalışanı da mı kadın?

-  Morgda şu anda çalışan bir kadın personelimiz var. Henüz imam olarak istihdam ettiğimiz erkek bir morg personelimiz yok. Şu ana kadar henüz hastanemizde bir can kaybı yaşanmadı. İnşaallahda olmaz diyoruz.

Hastaneniz her türlü doğum vakasına cevap verecek donanımda mı? Bize bir de doğum paketlerinizden bahsedebilir misiniz?

- Biz kadın doğum ve çocuk ağırlıklı bir hastane olduğumuz için kadın doğumla ilgili tüm vakaları kabul edebiliriz. Yani doğumun her şeklini yaptırabiliriz. Ağrısız doğum dediğimiz epidural doğum yaptırıyoruz. Lokal anestezi ya da genel anesteziyle sezaryen doğumları yaptırabiliyoruz. Şunu özellikle vurgulamak istiyoruz. Biz hastalarımıza öncelikle normal vajinal doğumu tavsiye ediyoruz. Tecrübeli ebelerimizinde desteğiyle normal vajinal doğumlarımızı hastalarımızı yıpratmadan, gayet güzel bir şekilde yaptırıyoruz. Bu konuda doktorlarımızda gerçekten tecrübe sahibidir. Her doğuma çocuk doktorumuz da eşlik etmektedir. Epidural anestezi uygulamalarımızda da sorunsuz olarak doğumlarımızı gerçekleştirebiliyoruz. Bu doğumlar sırasında hastaya belli bir oranda ilaç veriliyor ve hastanın doğum ağrılarını algılamasını bloke ediyoruz. Ağrıları kaybolan hastanın paniği kaybolmuş oluyor, kendini daha rahat hissediyor ve doğum daha hızlı ilerliyor. Bunu özellikle normal doğum düşünün hastalara önermekteyiz. Bazı hastalarımız "ben normal ağrımla doğum yapmak istiyorum" diyor, ki ben de öyle yaptım. Her acının bir bedeli vardır, sonucu çok güzeldir. Biz ne şekilde olursa olsun bütün doğumlarda hastalarımızın yanındayız. Onu destekleyerek, hem ilaçla, hem psikolojik olarak, gerekirse elini tutarak, sırtını sıvazlayarak doğumunu yaptırmaktayız.

- Sezaryen ameliyatlara talep yoğun mu? Bu konuda bazı yasal kısıtlamalar olduğunu biliyoruz.

- Sağlık Bakanlığı'nın önerdiği belli sezaryen oranları var. Biz de bunu uyguluyoruz... Bir de Türk Ceza Kanunu'nda hastanın aydınlatılmış rıza forumu diye bir şey söz konusu. Hastaya istemediği hiçbir şeyi yapamazsınız ancak onun onayıyla bu işlemi yapabilirsiniz. O zaman ne oluyor hastanın isteği söz konusu oluyor. Şu an hastalarımızda daha çok sezaryenle doğum yapma, işini çabucak sonlandırıp, bebeğini kucağına alma isteği daha baskın.. Özellikle gençler arasında bu oldukça yaygın. Tabii ki her ameliyatın riski var. Her şeyin normali en doğrusudur. Eğer kolay bir doğum olacaksa, annenin ve bebeğin boyutları, annenin kemik yapısıyla bebeğin kafa çapını değerlendirip, eğer bunlar uygunsa ve kolay bir doğum olacaksa biz her zaman normal vajinal doğum öneririz. Çünkü bu belki 3-5 saatlik bir ağrı çekip ondan sonra tamamen normal vajinal yoldan doğum yaptığında hasta doğumdan bir saat sonra ayağa kalkıp yürüyebilir. Ve eski normal haline dönmesi, vücudun onarımı daha hızlı olur. Batın içinde yapışıklıklar olmaz. Daha sonra ileride ameliyatlar gerektiğinde daha kolay, komplikasyonsuz ameliyat olma şansı elde eder. O yüzden bizim önerimiz normal doğumdur. Ama ne yazık ki, biz hastaya sen çok kolay normal doğum yapacaksın diyoruz, takibe alıyoruz, hasta normal doğum için tam uyum sağlıyor derken gerçek sanıcı hissetmeye başlıyor. 5-6 saat geçmeden hemen pes ediyor. "Ben bu ağrıyı çekemeyeceğim beni sezaryene alın" diye feryadı basıyor. Siz onu ne kadar ikna etmeye çalışsanız da hasta size eşlik etmeyince normal doğum yaptırma şansınız olmuyor.

- Her isteyen hastanın sezaryen talebini yerine getiriyor musunuz?

- Yapamıyoruz. Şöyle ki hastanelerin sezaryen doğum oranları belirli bir oranın üstünde olduğunda Sağlık Bakanlığı tarafından inceleme başlatılıyor. Doktorların normal doğum yaptırmayı bilmediği kabul edilip doktorları eğitime alıyorlar. Hastanenin de performans puanlarını, kalite puanlarını kötü etkiliyor. Yani hasta bunu isterken aslında doktoruna ve hastanesine de haksızlık ettiğini de bilmesi lazım.

Sezaryenle doğan bir çocukla normal doğum yöntemiyle doğan çocuk arasında bir fark var mı? Hangisinde çocuğa 

Normal doğan çocuk her zaman daha pozitiftir. Neden? O perhizden çıkarken belli bir basınca uğruyor, akciğer, kaburgaları sıkışıyor. Akciğerlerin yapmış olduğu basınçla birlikte, o basınçtan kurtulup dışarı çıktığında bir genleşme oluyor ve akciğerlerin genleşmesi daha güzel oluyor. İlk nefesini almasıyla akciğerlerdeki suyun dışarı çıkması alyuvarların hava ile dolması normal doğumda daha kolay olmakta. O yüzden normal doğan çocuklarda solunum problemine çok sık rastlanmamakta. Sezaryenle doğumda bu olabiliyor. O yüzden mümkün olduğu kadar normal doğum tercihimizdir. Ancak bir risk varsa "sezaryenle doğum" diyoruz.

Birde şu uyarıyı bir hekim olarak yapmak istiyorum; Eğer anne adaylarımız gebe kalmayı planlıyorlarsa lütfen gebe kalmadan önce mutlaka rutin bir muayenelerini yaptırsınlar. Hastalarımız genelde gebe kaldıktan sonra bize geliyorlar. Bu dönemde birçok hastalık saptıyoruz. En basitinden miyomu olabiliyor. Gebelikte bu da büyüyor bu da erken doğuma ya da düşüğe neden olabiliyor ya da vajinal bölgede bir siğili olabiliyor. Bunların hepsini tedavi ettirip normal muayenesini olduktan sonra, beslenmesini düzene sokması lazım, gece uykularını düzene sokması lazım, taşıyıcı bir hastalığı olup olmadığını, genetik bir rahatsızlığı olup olmadığını ayırt ettikten sonra sağlıklıysa ve sağlıklı bir bebek doğurabilecekse ondan sonra gebelik planlanması yapması lazım.

Bir de 40 yaş üstü kadınlarımıza seslenmek istiyorum; "Lütfen kendinize bir iyilik edin belli bir yaş periyotlarında özellikle 40 yaş sonrasında mutlaka gelip muayenelerinizi olun. Check-Up'unuzu yaptırın, mamografinizi yaptırın, düzenli muayenelerinizi ihmal etmeyin. Senede bir kendinize küçük bir hediye verin."