Fazla su içmek her zaman faydalı değil

Radyo 7’nin sevilen programcılarından Eda Çelebi’nin hazırlayıp sunduğu Eda’yla Gün Ortası programına Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Aydın Türkmen konuk oldu.

Türkmen, sık su içmenin böbrek taşı oluşumunu engellediğini fakat fazla su içmenin kişiden kişiye değişecek sorunlar oluşturabileceğini söyledi.

EDA: Böbrek hastalığı uzun zamandır böylemidir?  Ne kadar süredir kişiler bu rahatsızlıkla karşı karşıya kalıyor?

Aydın Türkmen: Böbrek rahatsızlığı çok önemlidir. Çünkü böbreklerimiz çok küçük organlar aslında tüm vücut kitlesi içerisinde bakıldığında bütün vücut ağırlığımızın yaklaşık 0.5 kadarını oluşturuyor. Ama bu kadar minik organlar olmalarına rağmen yaşam böbreksiz maalesef yürümüyor. Hemen hemen diğer organ sistemleri böbreklerimiz uygun şekilde çalışmazsa belli bir süre sonra iflas ediyorlar. Onun için minik organların sağlıklarının son derece önemli olduğunu bilmemiz gerekiyor. Onları iyi korumak olasılık hastalıklardan uzak tutmak onları karşı koruyucu tedbirler almak gerekiyor.

EDA: Böbreklerin vücudumuzda ki fonksiyonları nelerdir?

Aydın Türkmen: Vücudumuzun temizlik organları gıdalarla alınan birçok besin maddesinin vücutta yıkılması metabolizmasının sonrası ortaya çıkan bir takım atık maddeler oluyor. Bunların temizlenmesini tamamen böbreklerimiz gerçekleştiriyor. Bu görevin on onbeş gün yapılamaması durumunda da hayatımız tehlikeye giriyor. İkinci fonksiyonları ise vücudumuzun su ve tuz ihtiyacını ayarlıyor. İnsan sağlıklıyken bunu hiçbir şekilde fark edemiyor ama böbrekler bozulmaya başladığı zaman basit su ve tuz oranlarındaki değişiklikler bile çok hayati öneme engel olabiliyor. Diğer görevleri ise hormonsal görevleri vardır. Kan hücrelerini olgunlaştırıcı kansızlığa karşı vücudu koruyucu özel hormon üretiyor böbrekler. Gerçekten uzun dönemde bu hormonun yapılamaması kansızlığa yol açıyor. 

EDA: Böbrekleri korumak için en fazla kullanılan kelime mutlaka su tüketiniz oluyor. Böbreklerimizi sadece suyla mı koruyoruz?

Aydın Türkmen: Su bir takıntı haline gelmiş durumda. Böbrekle ilgili sorunu olana kişilere öyle deniyor. Sık böbrek taşı oluşturan hastalarda çok su içilmesinin faydası var gerçekten. Çünkü idrar akımı hızlandıkça idrar çıkışı arttıkça taş oluşumu zorlaşıyor. İkinci önemli nokta ise böbrek yetersizliği başladıktan sonra ki süreçte bu durumda hasta aldığı sıvıyı çıkarabiliyorsa gene sıvı alımını arttırmak gerekiyor. Ama hiçbir insan için şu kadar litre su için demek mümkün değildir. Özellikle böbrek yetersizliği olan hastalarda çok aşırı su alındığı vakit hepsini böbreğimiz dışarı çıkaramayabilir. Buda vücutta aşırı derecede sıvı birikimine ve kalp yetersizliğine kalbin zorlanmasına yol açabilir.

EDA: Böbrek hastalıkları nelerdir? Başlıklar halinde sıralayabilir miyiz?

Aydın Türkmen: Böbreklerimizin hastalıkları çok değişik olabiliyor. Bir kısmı dâhili böbrek hastalıkları bir kısmı ise cerrahi böbrek hastalıklarıdır. Böbrek hastalığıyla böbrek yetersizliği terimlerini ayırmak gerekiyor. Bir insanın hiç şikâyeti olmaksızın idrarından kan çıkması böbrek hastalığı belirtisidir. Böbrek hastalıkları başta kişiyi çok rahatsız etmez hekime başvurmasına yol açmıyor. Çoğu kez başka bir hastalık için araştırılırken ortaya çıkıyor.

EDA: Sağlıklı yaşayabilmek için her iki böbreğe de gerek varmıdır? Doğuştan tek böbrekli olmak sorun yaratır mı?

Aydın Türkmen: Genelde sağlıklı çalışan tek böbrek insan hayatını çok etkilemez. Normal bir şekilde insanlar hayatını sürdürebilir. Dikkat edilmesi hususlar bu tip hastalarda korunması gereken organ bir taneye indiği için ve bütün vücudun yükünü tek böbrek çektiği için birkaç şey tavsiye ediliyor. Böbreğin hayatını belirleyen en büyük faktörlerden birisi kan basıncı yani tansiyondur. Tansiyonun çok iyi gittiğinden hastanın emin olması gerekir. Sık sık tansiyon kontrolü yaptırıp tansiyonu yüksekse erken müdahale ile düşürülmeye çalışmak gerekir.
Gerçekten tansiyonu yüksek ve tek böbrekle yaşıyorsa yıllar içerisinde o böbreğin bozulması söz konusu olabilir. İkinci önemli faktör ise kilosunu iyi tutması gerekir. 

EDA: Akut böbrek yetmezliğinin ilaçla tedavisi varmı? Ve neler yapılabiliyor?

Aydın Türkmen: Böbrek yetersizliklerini akut ve kronik olarak ikiye ayırıyoruz. İkisi çok farklı olaylardır. Çünkü akut dediğimiz zaman böbrek fonksiyonları geri dönüşebilir. Bu yüzden bu hastalıkların tedavisi çok enerjik olmak gerekir. Kronik böbrek yetersizliği dediğimiz zaman böbreklerdeki fonksiyon bozukluğu ya da kusur geri dönüşmez bir şekilde gerçekleşmiş oluyor. O hastalar günün birinde yavaş yavaş ilerlese de tablo diyaliz hastası olmak zorundalar. Ve böbrek nâkili yaptırmak zorundalar.

EDA: Kreatinin yükselmesi ne anlama geliyor, korkulacak bir durum mudur?

Aydın Türkmen: Kreatinin kimyasal inceleme değeri vardır. Böbrek fonksiyonlarını değerlendirirken çok kullandığımız bir değer kaslarımızda üretilen bir maddedir. Böbrek tarafından her gün belli oranda süzüldüğü için kandaki oranı genellikle biri geçmeyen bir maddedir. Bu tür hastaların genellikle sıvı tüketmesi ve tansiyonlarını çok dikkatli kontrol etmeleri gerekir.

EDA: Kadınların en büyük sıkıntılarından biri sistik rahatsızlığıdır. Böyle bir rahatsızlıkla karşılaşan hanımların böbrekle ilgili herhangi bir problemden korkmaları gerekiyor mu?

Aydın Türkmen: Sistik çoğunlukla böbreklerle ilgili bir sorun değildir. Hanımlarda belli dönemlerde sıkça görülen sorunlardan basitçe enfeksiyon olabiliyor. Tekrar enfeksiyon olursa burada da görünmek gerekir.  Koruyucu antibiyotiklerle bir takım tedbirlerle bu sorunun üstesinden gelinebilir.

EDA: Son olarak böbrek rahatsızlıklarıyla ilgili neler ifade etmek istersiniz? Neler önerirsiniz?

Aydın Türkmen: Hipertansiyon ve şeker hastalığı toplumumuzda büyük insan kesimlerini ilgilendiren hastalıklardır. Kronik böbrek hastalığı ve yetersizliği sıklığınla karşı karşıyayız. Önümüzdeki senelerde bu rakamın artacağını gösteriyor. Onun için tedbir alındığı vakit kronik böbrek yetersizliğine sahip olan insanların takiplerinde biraz daha dikkatli olmaları gerekiyor.

EDA’YLA GÜN ORTASI HAFTA İÇİ HER GÜN RADYO 7’DE

Sağlıklı beslenmeden diyete, şifalı bitkilerin gizemli dünyasından hayatı yaşanılır kılan pratik bilgilere ve yemek tariflerinden çocuk gelişimine pek çok konu Eda'yla Gün Ortası'nda. 

Alanında uzman konuklarıyla Eda'yla Gün Ortası hafta içi her gün saat 12.00' de Radyo 7'de…

İstanbul – 104.6

Ankara – 89.8

İzmir – 101.3

Ve tüm Türkiye’de

www.radyo7.com.tr