Akademisyenler bülbül sesinin notalarını belirleyecek
MEHMET KUMCAĞIZ - İstanbul Üniversitesi (İÜ) Devlet Konservatuvarı Müzikoloji Bölümünce sürdürülen, "Doğadaki kuş seslerinin armonisi" adlı çalışma ile bülbül sesinin müziksel anlamı ve hangi notada ses çıkardıkları araştırılıyor.
ABONE OLKızılırmak Deltası Kuş Cenneti'nde çalışma yürüten İÜ Devlet Konservatuvarı Müzikoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Seyit Yöre, AA muhabirine yaptığı açıklamada, proje kapsamında doğadaki kuşların çıkardıkları seslerin kökenini, notalarını ve müziklerini belirleyeceklerini söyledi.
Bu kapsamda Türkiye'nin belirli bölgelerinde bülbül seslerini araştıracaklarını belirten Yöre, ilk etapta Samsun'da Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti'nde çalışma yaptıklarını anlattı.
İstanbul, Bursa, İğneada ve Kocaeli'nde de ötücü kuşların sık bulunduğu alanlarda bülbül seslerini kaydedeceklerini dile getiren Yöre, "Üreme zamanında bülbüllerin sesini kaydediyoruz. Bu dönemde bülbüller sıkça ses çıkarıyor, müzik yapıyor. Doğadaki bülbüllerin çıkardığı seslerin müziksel anlamlarını ve notalarını çıkaracağız. Türkiye'de ilk kez yürütülen bu çalışma ile özellikle bülbül şarkılarını belirlemiş olacağız." dedi.
Dünyada hayvan müzikolojisi ile kuş müzikolojisinin ayrıldığına dikkati çeken Yöre, kaydedilen kuş seslerinin özel cihazlarla filtre edilerek anlamlandırılacağını vurguladı.
Çalışmayı biyolog ve aynı zamanda İÜ Devlet Konservatuvarı Müzikoloji Bölümün yüksek lisans öğrencisi Mehveş Mertcan ile yürüttüklerini bildiren Yöre, şunları dile getirdi:
"Araştırmamızı kültürümüzde türkülere, şarkılara, hikayelere konu olan ve en güzel ötüşlü olarak bilinen bülbüller üzerinde yürütüyoruz. Daha sonra çalışmayı genişleteceğiz. Bülbül seslerinin müzik yapısı ve kodlarını çözdüğümüzde diğer kuşların melodisini, çıkardığı sesleri daha kolay anlamlandırabileceğiz."
- "Birbirleriyle iletişimlerinde tekrar, doğaçlama, taklit var mı bakacağız"
Mehveş Mertcan da müziğin sadece insanlara değil, aynı zamanda hayvanları da ait olduğu fikriyle yola çıktıklarını söyledi.
Doğadaki her canlının kendi arasında iletişim sağladığıne, bunda müziğin önemli yer tuttuğuna işaret eden Mertcan, bu kapsamda binlerce kuş sesini kayıt altına almaya çalıştıklarını anlattı.
Doğadaki tüm kuşların sesini kayıt altına aldıktan sonra içlerinden bülbül seslerini ayrıştırarak kodlarını çözmeye çalışacaklarını dile getiren Mertcan, şöyle devam etti:
"Bülbüller sabahtan akşama kadar ötebilen kuşlardır. Ayrıca Türkiye'de her bölgede görünen bir kuş türüdür. Birbirleriyle iletişimlerinde tekrar, doğaçlama, taklit var mı, müzikal olarak insanlar dışında bir türün müziğinin anlamı var mı, müzikleri alanı sahiplenmek mi yoksa çağrı amaçlı mı, bunların analizini yapacağız. Kuşların ihbar ve şarkı amaçlı ses çıkardığı söylenir ama bunun müzik anlamını bilmiyoruz. Erkeğin dişiye kur amaçlı yaptığı şarkının müzik olarak anlamına bakacağız."
Mertcan, nisan ayından haziran sonuna kadar bülbüllerin en yoğun ses çıkardıkları dönem olduğunu, bu dönemde ses kayıtlarını tamamlamak istediklerini belirterek, projenin bir yıl sürmesini planladıklarını sözlerine ekledi.