Fındıkta külleme tehdidi

Son günlerdeki mevsimsel dengesizlik fındık bahçelerindeki külleme hastalığının etkisini artırırken, önceki yıllarda rekoltede kayıplara neden olan hastalık, yeni mahsul ürünü de tehdit eder duruma geldi.

Yetkililer, çiftçilere, her geçen gün etkisini artıran hastalığa karşı bahçelerinde zirai ve kültürel mücadele yapma çağrısında bulundu.

Giresun Ticaret Borsası Başkanı Temel Yanıkoğlu, son dönemde yaşanan mevsimsel dengesizlik nedeniyle hastalığın etkilerinde ciddi artış söz konusu olduğunu belirtti.

Yanıkoğlu, bahçelerde incelemeler yaptıklarını ve birçok bölgede hastalığın yeni mahsul fındığa da etki ettiğini gözlemlediklerini aktararak, çiftçilerin ise küllemeye karşı zirai mücadele konusunda yeterli ilgiyi göstermediklerini kaydetti.

Hastalığın 2017 ürünü tehdit ettiğini, gerekli zirai mücadele yapılmazsa fındıkta dökülmelerin başlayabileceğini vurgulayan Yanıkoğlu, "Hastalık şu anda fındığa sirayet etmiş durumda. Fındık külleme tehdidi altında. Üreticimiz hastalığa karşı gerekli mücadele çalışmalarını yapmazsa önümüzdeki süreçte yeni mahsul üründe dökülmeler başlayabilir. Geçmiş yıllarda rekoltede çok ciddi kayıplar yaşanmıştı. Aynı durum bu sezon için de yaşanabilir." uyarısını dile getirdi.

Sektör aktörleri ortak çalışma yapmalı

Yanıkoğlu, fındıkta bugünlerde en önemli konunun külleme hastalığı olduğunu ve piyasa aktörlerinin mutlaka ortak çalışma yapması gerektiğini belirterek, şöyle konuştu:

"Sektörde bugünlerde rekolte tartışmaları yaşanıyor. Herkes rekolteye odaklanmış ama asıl tehlikeyi kimse görmüyor. Bahçeler külleme tehdidi altında. Bugünlerde fındığın en önemli sorunu külleme hastalığı. Gerekli tedbirlerin alınması ve mücadele çalışması yapılması çok önemli. Halen çiftçi, hastalığın önemini idrak etmiş değil. Maalesef gerekli özeni göstermiyor. Mutlaka küllemeye karşı duyarlı olunmalı ve mücadele yapılmalı."

Piyasada satılan zirai ilaçların tamamının etkin olduğunu dile getiren Yanıkoğlu, çiftçilerden fındıklarına sahip çıkmalarını istedi.

Fındık Araştırma Enstitüsü (FAE) Müdürü Aysun Akar ise yaklaşık bir ay önce yaptıkları arazi incelemelerinde külleme hastalığının belirtilerini gözlemlediklerini söyledi.

Akar, hastalığın son günlerde bahçelerde daha hızlı yayılma gösterdiğini aktararak, "Fakat o dönemlerde havalar yağışlı gitti. Mevsim normallerinin daha altında seyreden sıcaklıklar vardı. Bu nedenle hastalık etmeni kendine daha uygun bir ortam bulamadı. Dolayısıyla hastalık o dönemlerde hızlı bir şekilde yayılmamıştı fakat son 10 güne baktığımızda yağışlar azaldı, sıcaklıklar mevsim normallerine geldi. Son 10-15 gündür de hastalığı üreticilerimizin bahçelerinde görmekteyiz." dedi.

Mücadele için geç kalınmış değil

Külleme hastalığına karşı mutlaka bahçelerde zirai ve kültürel mücadele yapılması gerektiğini, aksi halde istenilmeyen sonuçların beraberinde geldiğini anlatan Akar, "Mücadele için geç kalınmış değil. Havaların yağışsız olduğu dönemlerde mutlaka zirai mücadele yapılmalı. Eğer gerekli çalışmalar yapılmazsa başta verim kayıpları olmakta. Biz bunu birkaç yıldır gözlemlemekteyiz. Hastalık bahçelerde gelişim geriliklerine yol açmakta. Dolayısıyla bahçelerin daha erken yaşlanmasına neden olabilmekte." diye konuştu.

Bitki koruma ürünü satan bayilerde hastalıkla mücadele için gerekli ilaçların bulunduğunu belirten Akar, şunları kaydetti:

"Tavsiye edilen dozlarda ilaçlamamızı yapabiliriz. Etkili bir ilaçlama için bir dekarlık alana, ocak ve dal sayısına göre değişmekle beraber, iyi bir kaplama yapmak için yaklaşık 75-100 litrelik ilaçlı su atmamız gerekiyor. Yaprakların üstünün ıslandığı kadar yaprak altlarının da ıslanması önemli. Hastalığın seyrine göre 15 günde bir ilaçlamayı tekrarlamamız en iyi sonucu almamız için gerekli."

Bahçedeki yabancı otların kesilmesi ve ocak altı dip sürgünlerinin temizlenmesinin de külleme mücadelesinde etkili olduğunu bildiren Akar, "Bu kültürel uygulamalar, aynı zamanda hayat dönemlerinin bir kısmını yabancı otlar üzerinde geçiren fındık kokarcası ve yumurtalarını otlu ortamlara bırakan mayıs böceği mücadelesine de katkı sağlayacaktır." bilgisini aktardı.