72 bin kişi özel emekli
Gerekli şartları yerine getiren 72 bin kişi bireysel emeklilik sisteminden emekli oldu. Özel emekliler ortalama 81 bin lira birikim aldı. Sistem 2020’de 250 bin, 2025’te ise bir milyon 600 bin kişiyi emekli edecek.
ABONE OLOn yıl katkı payı ödeme ve 56 yaş şartını yerine getiren 72 bin kişi, Bireysel Emeklilik Sisteminden (BES) emekli oldu. Özel emekliler, ortalama 81 bin lira emeklilik birikimi aldılar. 2003 yılında başlayan ve kişilere ikinci emeklilik imkânı sunan BES, 2013 yılından itibaren ilk emeklilerini vermeye başladı.
BES’ten emekli olmanın iki şartı bulunuyor; birincisi en az 10 yıl sisteme düzenli katkı payı ödemek, ikincisi ise 56 yaşı doldurmuş olmak. Son 5 yılda bu şartları yerine getiren 72 bin kişi de hem kendi birikimlerini hem de devletin ödediği yüzde 25 katkıyı alarak, sistemden emekli oldu. Emeklilerin yüzde 53’ü erkek, yüzde 47’si de kadın katılımcılardan oluştu. BES katılımcılarının 15 bin 400’ü 56 yaşında emekli olmayı tercih ederken, 10 bin 200’ü 57, 7 bin 630’u 58, 9 bine yakını da 65 yaşında emekli olmayı tercih etti.
EMEKLİLİK BİRİKİMİ
Emeklilik birikimlerine gelince, kişilerin yatırdıkları aylık katkı payı tutarına, seçtikleri emeklilik fonunun getirisine göre elde edilen birikim tutarı da değişiyor. Ancak ortalama bir rakam vermek gerekirse, 10 yıl boyunca ayda 225 lira sisteme katkı payı ödeyen BES katılımcısı, 10 yılın sonunda toplam 27 bin liralık birikime ulaştı ve emekli olurken de 40 bin liralık emeklilik birikimi aldı. BES’ten emekli olanların ortalama elde ettikleri birikim tutarı ise 81 bin lirayı buldu. Tabii sisteme daha düşük aylık katkı yapı ödeyen ve ödediği katkı paylarını artırmayan katılımcılar ise emekli olduklarında 23 bin liralık emeklilik ödemesi aldı.
50 BİN LİRA ÖDEYEN 90 BİN LİRA ALDI
Garanti Emeklilik Genel Müdürü Burak Ali Göçer, bugüne kadar 10 bin katılımcıyı emekli ettiklerini belirterek, emekli olanların ortalamada 50 bin TL ödeyip 90 bin TL birikime ulaştıklarını söyledi. Göçer, bu rakamın yük olmadığını ifade ederek, “Sebebi de, şu anda emekli olan bir kişi BES’e 2003’te başladığı için en fazla 15 yıl boyunca sistemde kalmış olması. Emekli olan katılımcılarımızın çoğunluğu da 10 yıl tasarruf yaptıktan sonra, emeklilik hakkına kavuştular. Bu sebeple, emeklilik hakkı kazanan katılımcılarımızın yüzde 45’i emekli olmayıp, sisteme devam ediyorlar” dedi. Göçer, sözlerini şöyle sürdürdü: “Katılımcılar emeklilik hakkını kazansalar dahi ödeme yapıp, yine devlet katkısı alma hakkına sahip. Devlet katkıları bu katılımcılar için yüzde 100 hak edilmiş oluyor, ayrıldığında da tamamını çekme imkanı oluşuyor. Tek seçenek bu da değil. İkinci seçenek toplu para almak; üçüncü seçenek de birikimlerini kendi tercih edecekleri şekil, süre ve tutarda maaşa dönüştürmeyi tercih edebilirler. Genç yaşta sisteme girenler ise emekliliğe hak kazandıklarında daha yüksek birikime ulaşıyorlar. Örneğin, 20 yaşında sisteme giren ve ayda 200 TL biriktiren bir katılımcı, yüzde 3 reel getiriyle 56 yaşında sistemden emekli olurken birikimi 150 bin TL’yi geçiyor. Devlet katkısını da ilave ettiğimizde birikimi 200 bin liraya yaklaşıyor.”
EMEKLİ OLUP BES’TE KALAN DA VAR
Anadolu Hayat Emeklilik Genel Müdürü Uğur Erkan, şirket olarak bugüne kadar 18 bin kişiyi emekli ettiklerini söyledi. Erkan, BES’te bulunulan süre boyunca ödenen katkı payı, katkı payı ödenen süre, katkı payının ödeme düzenliliği, fon değişikliği sebebiyle getirilerin farklılaşması gibi etkenlere göre emekli olunduğunda alınan birikimlerin de birbirinden farklı tutarlara ulaştığını belirterek, şunları söyledi: “Katılımcılarımızın yüzde 70’i birikimlerini toplu para olarak alıp sistemden ayrılmayı tercih ederken, yüzde 30’u devlet katkısı avantajından daha uzun süre faydalanabilmek amacıyla bireysel emeklilik hesaplarında birikim yapmaya devam etmekte ya da plan değişikliği yoluyla birikimlerini emeklilik gelir planına aktararak düzenli gelir elde etmektedir. Katılımcılarımız sisteme giriş aşamasında emeklilik hakkı kazandıklarında ne kadar maaş alabileceklerini öğrenmek istiyor. Biz de internet sitemiz ve mobil şubemizdeki hesaplama araçları ile emeklilik döneminde elde edecekleri tahmini birikime yer veriyoruz. Emeklilik döneminde planlı geri ödeme seçeneğini tercih eden katılımcılarımıza dilerlerse maaş almak istedikleri süreyi, dilerlerse de miktarı belirleyebildikleri iki farklı seçenek sunuyoruz.”