Türkiye'nin ilk uzay radyasyonu test altyapısı açıldı
Türkiye'nin ilk Parçacık Radyasyonu Test Altyapısı olma özelliği taşıyan "ODTÜ-Saçılmalı Demet Hattı"nın açılış töreni, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) Sarayköy Nükleer Araştırma Merkezi'nde gerçekleştirildi.
ABONE OLCumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanı Naci Ağbal, ekonomide kaydedilen gelişmelerin arkasında yıllardır süren gayretin olduğunu belirterek, "Ar-Ge alanında önemli ilerleme sağladık. Ar-Ge harcamalarının milli gelirdeki payı yüzde 1,03'e yükseldi. 2023 hedefimiz bunu yüzde 1,8'e çıkarmak." dedi.
Ağbal, burada yaptığı konuşmada, söz konusu test merkezinde uzay teknolojileri alanında önemli çalışmalar yapılacağını söyledi.
Hükümetin her dönemde Ar-Ge projelerinin desteklenmesine önemli kaynak sağladığına işaret eden Ağbal, son 17 yılda sadece kalkınma planlarında üniversitelerin araştırma altyapıları için yaklaşık 10 milyar lira kaynak ayrıldığını, toplam proje maliyeti 500 milyon lira civarındaki 9 projenin yatırım programına alındığını bildirdi.
Ağbal, bu projelerin başlangıç ödeneklerinin tahsis edildiğini, gelecek yıllarda da projeler için gerekli kaynakların tahsis edilmeye devam edileceğini söyledi.
Ar-Ge'de hamle dönemi
Türkiye'nin kalkınması, büyümesi ve rekabetçiliğinin artırılması için başta imalat sanayi olmak üzere birçok alanda atılımlar yapıldığına dikkati çeken Ağbal, şöyle devam etti:
"Ekonomide kaydedilen tüm gelişmelerin arkasında yıllardır sürdürülen büyük bir emek ve gayret var. Ar-Ge alanında önemli ilerleme sağladık. Ar-Ge harcamalarının milli gelirdeki payı yüzde 1,03'e yükseldi. 2023 hedefimiz bunu yüzde 1,8'e çıkarmak. Özel sektör, üniversite ve kamunun Ar-Ge harcamalarını artıracağı önemli bir hamle dönemi olacak. Özel sektörün Ar-Ge harcamaları içindeki payının artmasını da önemsiyoruz."
Ağbal, 11. Kalkınma Planı'nda, Türkiye ekonomisinin daha rekabetçi ve verimlilik temelli imalat sanayine dayalı bir büyüme modeline geçmesinin öngörüldüğünü anımsatarak, sanayide belirlenen odak sektörlerde önemli adımlar atılacağını dile getirdi.
Ar-Ge, inovasyon ve kritik teknolojilerin önemine işaret eden Ağbal, "Verimliliğin ve rekabetçiliğin temelinde teknoloji ve inovasyon var. Bunu sağlamak için de üniversitelerimizin eğitim ve araştırma altyapısının geliştirilmesi için önemli kaynaklar tahsis etmeye devam edeceğiz. Üniversitelerimizle beraber gelecek yıllarda çok fazla projeyi de devreye alacağız." diye konuştu.
Ağbal, bu gibi projelerde gerekli mevzuat çalışmalarının ve çalışanların ücretleriyle ilgili yasal düzenlemelerin yapılacağını bildirdi.
"Teknoloji altyapılarının Türkiye'de tesis edilmesi önemli"
TAEK Başkanı Suat Ünal, ulusal teknoloji altyapısının Türkiye'de tesis edilmesi zorunluluğu bulunduğunu belirterek, nükleer teknoloji alanında da özgün uygulama ve Ar-Ge çalışmaları için altyapıların geliştirilmesinin önemine işaret etti.
ODTÜ Uzay ve Hızlandırıcı Teknolojiler Uygulama ve Araştırma Merkezi (İVME-R) Müdürü Prof. Dr. Bilge Demirköz de merkezin çalışmalarına ve Saçılmalı Demet Hattı'na ilişkin bilgi verdi.
Açılış törenine, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkan Yardımcısı Faruk Yiğit, eski Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız ve ODTÜ Rektörü Prof. Dr. Mustafa Verşan Kök de katıldı.
Konuşmaların ardından Ağbal ve protokol üyeleri, testlerin gerçekleştirileceği laboratuvarları gezdi.
ODTÜ-Saçılmalı Demet Hattı
Söz konusu test altyapısıyla Türkiye'nin milli ve yerli imkanlarla geliştirdiği güneş hücreleri, lityum iyon pil ve çok katmanlı yalıtım battaniyesi gibi İMECE uydusuyla uzaya gönderilecek ekipman ve malzemelerin Avrupa Uzay Ajansı standartlarına göre testleri gerçekleştirilecek.
Projeyle, Türkiye'nin uydu ve uzay çalışmalarında dışa bağımlılığın azaltılması hedefleniyor.