2018 Nevruz Bayramı ne zaman? Nevruz nedir ve nasıl kutlanır?

Dünya genelinde ve ağırlıklı olarak Anadolu ve Orta Asya medeniyetleri tarafından, baharın gelişi ve dostluğun müjdeleyicisi adı altında kutlanan Nevruz, her yıl olduğu gibi bu yıl da çeşitli yöresel etkinlikler vesilesiyle kutlanacak. Her kültürün kendine has geleneklerinin yansıtılacağı Nevruz Bayramı 21 Mart 2018 tarihine denk gelmektedir. Yeni gün veya gün ışığı anlamına gelen Nevruz gününe özel geleneksel kıyafetler giyilip yörelere ait danslar gerçekleştirilerek coşkuyla kutlanacak. 1995 yılından itibaren Türkiye Cumhuriyeti tarafından Bayram olarak kabul edilen Nevruz, ülkemizde de bu yıl birbirinden farklı etkinlikler eşliğinde kutlanacak. Nevruz kültürünün eski dönemlerden beri vazgeçilmez alışkanlığı olan, etkinliğin gerçekleştirileceği alana Nevruz ateşi yakılacak ve üzerinden atlanacak. İşte, kültürel bir bayram olarak kendini gösteren Nevruz Bayramı'na ilişkin merak edilen ayrıntılar...

NEVRUZ NEDİR?

Nevruz kelimesinin aslı eski Farsçadan gelir. Yeni anlamındaki ''nava'' ve gün ışığı ve gün anlamındaki ''rəzaŋh'' birleşiminden oluşmaktadır. Anlamı "yeni gün/günışığı"dır ve günümüzün Farsçasında da hâlâ aynı anlamda kullanılmaktadır.

NEVRUZ NE ZAMAN KUTLANIR?

Nevruz Bayramı, medeniyetler arasında farklı zaman dilimlerinde kutlanmaktadır. Bazı topluluklar bu bayramı 21 Mart'ta kutlarken, Kuzey yarım kürede ilkbaharın başlamasını temsilen 22 Mart veya 23 Mart'ta kutlanmaktadır. Astrolojik olarak ise Nevruz günü olan 21 Mart, burçlar çizelgesinde ilk sırada yer alan Koç burcunun başlangıç günüdür.

Türklerin (Göktürklerin) Ergenekon'dan demirden dağı eritip çıkmalarını, baharın gelişini, doğanın uyanışını temsil eder. Doğu Türkistan'dan Balkanlara kadar tüm Türk kavimleri ve toplulukları tarafından, MÖ 8. yüzyıldan günümüze kadar her yıl kutlanır.

2010 yılında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, yaklaşık 3000 yıldır kutlanan Nevruz Bayramı'nı kabul etmiştir ve Dünya Nevruz Bayramı olarak kayıtlarına geçirmiştir. Aynı zamanda 28 Eylül - 2 Ekim 2009 tarihinde toplanan Birleşmiş Milletler Manevi Kültür Miraası Koruma Kurulu da, bu özel günü Dünya Manevi Kültür Mirası Listesi'ne kabul etmiştir.

NEVRUZ NEDEN KUTLANIR?

Orta Asya'dan Balkanlara kadar uçsuz bucaksız bir coğrafyada insanlar tarafından farklı şekillerde kutlanmaktadır. Nevruz, her ulusun kendi kültür değerleriyle özdeşleştirip sembolleştirdiği, özü itibariyle baharın gelişinin kutlandığı coşkuyla karşılandığı bir gündür.

Gece ile gündüzün eşitlendiği 21 Mart’ta havalar ısınmaya, karlar erimeye, ağaçlar çiçeklenmeye, toprak yeşermeye, göçmen kuşlar yuvalarına dönmeye başlar. Bu ise bahar mevsiminin gelişinin habercisidir. Tüm bunlar sayesinde 21 Mart bütün varlıklar için uyanış, diriliş ve yaradılış günü olarak benimsenmiş ve yeni gününün gelişi bayram olarak kutlanılmaya başlanmış.

NEVRUZ BAYRAMI ETKİNLİKLERİ NELERDİR?

Aynı zamanda Nevruz Bayramı kapsamında kültürlere ait olan geleneksel kıyafetler giyilir, yörelere ait danslar yapılmaktadır. Çocuklara; yap-boz, tişört, kültür haritası, topaç, boyama kitabı ve folklorik bebek gibi eğitici hediyeler/oyuncaklar dağıtılmaktadır.

Nevruz Bayramı'nda ve Nevruz etkinlikleri dahilinde yurt genelinde "TÜRK KÜLTÜRÜNDE NEVRUZ" konulu, tüm resmi ve özel ilköğretim kurumlarında resim, şiir ve kompozisyon yarışmaları düzenlenmektedir ve yarışmaları kazanan öğrenciler, Ankara'da düzenlenen Nevruz programlarına ödül olarak götürülmektedir.

NEVRUZ BAYRAMINDA ATEŞİN ÜZERİNDEN NEDEN ATLANIR?

Nevruz Bayramı'nda etkinliklerin düzenlendiği alana geleneksel bir şekilde Nevruz Ateşi yakılır. Ateş, tarih boyunca eski Türkler tarafından kutsal olarak sayılmaktaydı. Eski Türkler, ateşi kutsal saydıklarından dolayı ateşle oynamaz, ateşe tükürmez veya ateşi söndürmezdi. Ateşin kendilerini kötülüklerden arındırdığını ve hastalıklardan koruduğunu düşünen eski Türkler, Nevruz kutlamalarında da ateş yakarak üzerinden atlardı.

Bu sebepten, günümüzde de eski Türk inançlarına saygıda bulunmak ve Nevruz kültürüne uyum sağlamak için Nevruz Ateşi yakılır ve üzerinden atlanır.