İki aylık alınabilir mi?

Annem babamın vefatından sonra (2003) babama ait olan emekli maaşını almaya başladı. Bu arada annem yine SSK’lı olarak çalışıyor. 10 Temmuz itibariyle 3600 gününü doldurdu. Yaşının getirdiği bazı ufak tefek rahatsızlıklarından dolayı çalışamayacak durumda. Ve doğal olarak 3600 günle yaşlılıktan emeklilik hakkını kullanarak yaşını doldurmayı bekleyecek. 1 Ekim’de yürürlüğe girecek olan yeni yasaya göre annem hem kocasından almakta olduğu maaşı, hem de 58 yaşını doldurduğunda kendi emekliliğinden hak ettiği maaşı birlikte alabilecek mi? Yani iki maaşı da alabilecek mi? Mehmet Çulha

Sigortalının ölümü halinde sigortalının eşine, çocuklarına ve bazı hallerde anne-babasına ölüm aylığı bağlanmaktadır. Halen yürürlükte olan 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa göre; ölen sigortalının tespit edilecek aylığının dul eşine % 50’si, aylık alan çocuğu bulunmayan dul eşine % 75’i bağlanmaktadır. Kendi çalışması veya kendi çalışmalarından dolayı emekli aylığı bağlanması bu durumu etkilememektedir.

Ancak, kamuoyunda sosyal güvenlik reformu olarak adlandırılan ve 1 Ekim 2008’de yürürlüğe girmesi öngörülen 5510 sayılı Kanunun 34. maddesinde; ‘Ölen sigortalının 33 üncü madde hükümlerine göre hesaplanacak aylığının; Dul eşine % 50’si; aylık bağlanmış çocuğu bulunmayan dul eşine ise bu Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç bu Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaması veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması halinde % 75’i’nin bağlanacağı belirtilmektedir.

Ancak, okurumuzun annesinin 1 Ekim’den önce dul aylığı alıyor olması ve reformdan önceki kazanılmış hakların korunmasından dolayı, ilerde kendi çalışmalarından dolayı emekli aylığı bağlanması halinde dul aylığında bir düşme olmayacaktır.

Diğer bir deyişle, okurumuzun annesine 1 Ekim’den sonra kendi çalışmasından dolayı aylık bağlandığında hem daha önce bağlanmış olan dul aylığını hem de kendi emeklilik aylığını alabilecektir.

******************

Eğitim şart  

Çok sevdiğim sözlerden biridir, ‘eğitim şart’. İstihdam paketi olarak bilinen 5763 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle 16 yaşını doldurmamış genç işçiler ve çocukların yanında mesleki eğitim almamış içiler de ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılamayacağı hükme bağlandı. Ağır ve tehlikeli işlerde mesleki eğitim zorunluluğu getiren bu madde 1 Ocak 2009’da yürürlüğe girecek. Özellikle ağır ve tehlikeli işlerde mesleki eğitim almamış işçilerin iş kazası sonucu ölümü bu şekilde önlenebilecek. 16 yaşını doldurmamış genç işçiler, çocuklar ve mesleki eğitim almamış kişileri, ağır ve tehlikeli işlerde çalıştıranlara her işçi için 1.000 YTL ceza uygulanacak.

Toplumun her kesiminde eğitim şart. İki haftadır izindeydim. Bu dönemde üniversite sınav sonuçları, OKS sınav sonuçları da açıklandı. Bazı iller eğitimdeki kalitesizlikten yakınıp, her yıl son sıralara oynamaktan bıkmış. Neden OKS veya ÖSS’de başarılı olmadıklarını sorguluyorlar. İhlas Koleji, geçen yıl ve bu yıl OKS birincisi çıkardı. Bir yanda iki yıl üst üste başarı, öbür yanda yıllardır devam eden başarısızlık. İhlas Koleji Genel Müdürü sevgili ağabeyim Hami Koç başarının tesadüf olmadığını söylüyor. Hocam haklı, başarılar tesadüf değil, her yerde eğitim şart. Özellikle öğrencilerin zamanlarının büyük bir bölümünü geçirdikleri okullara ve yöneticilere önemli sorumluluklar düşüyor.

İzinde memleketteydim. Adıyaman Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mustafa Gündüz hocamızı ziyaret etmeden dönmek olmazdı. Üniversite kurulunca her şey bitmiyor. Yeni kurulan Adıyaman Üniversitesi için rektörlük, fakülte, yüksekokul ve enstitüler için bina, laboratuar, öğretim üyesi odası, lojman, toplantı salonu, kütüphane, oditoryum, kafeterya ve sosyal tesisler, yemekhane, öğrenci yurdu gibi bir çok tesise ihtiyaç var. Mustafa Gündüz hoca bu aralar tüm mesaisini öğrencilerinin iyi bir eğitim alması için harcıyor. Tek derdi okullar açıldığında herkesin kalabileceği bir yer ve alabileceği iyi bir eğitim. Burada kentin yerel yöneticilerine de büyük görevler düşüyor. Kent, üniversitesine sahip çıkarak hem sosyo-kültürel gelişmesini hem de ekonomik kalkınmasını sağlayabilir.

**************