TBMM’de cemevi açılması talebine, Meclis Başkanı Cemil Çiçek’ten: "Alevilik ayrı bir din olmayıp, İslam içi bir oluşum, İslam'ın tarihi süreçte ortaya çıkmış bir zenginliğidir; dolayısıyla ibaret yeri de camidir" mealinde bir cevap alan CHP Tunceli Milletvekili Hüseyin Aygün’ün, "Alevilik başka bir dindir! İbadeti cem, ibadet yeri de cemevidir!" şeklindeki sözleri ortalığı karıştırdı!..

Söyledikleri ile sadece Sünni camiadan değil, Alevi kesimlerden de tepki alan Hüseyin Aygün’e her iki kesimden sorulan ortak soru ise ‘Alevilik başka bir dinse; peygamberi kim, kitabı ne, inanç esasları nelerdir?’ şeklinde geldi, tabii olarak.

Cemevlerinin ibadethane olup olmadığı tartışması da tekrar gündeme taşınmış oldu böylelikle.

Konu ile ilgili en dikkat çekici yorumlardan birisi Taha Akyol’dan geldi. Akyol, Cemevleri başlıklı yazısında şunları söylüyor: “Kasım 1925’te Tekke ve Zaviyeler kapatılırken, sadece imam, vaiz ve müezzinlik hizmetleri meşru görülmüş, “şeyhlik, dervişlik, müridlik”le birlikte “dedelik, seyyidlik, çelebilik, babalık, nâiblik, halifelik” gibi Alevi İslam’ın kavram ve kurumları yasaklanmıştır. (…)

Alevi İslam’ın ruhaniyeti cemevlerinde devam etmektedir. Cemevleri tarihteki tekke ve dergâh gibi ruhani kurumların manevi mirasçılarıdır. (…)

Şimdi cemevleri konusunda eski kalıplarla düşünen AKP’lilere soruyorum: “İslam’da tek ibadet yeri camidir” diyerek, Alevi Müslümanları İslam dışına itmiş olmuyor musunuz?!” (Hürriyet, 12.07.2012)

Taha Akyol kapatılmış cemevlerinden değil, tekke ve dergahlardan bahsediyor. Ancak kapatılan tekke ve dergahların yerine açılan cemevlerinin ibadethane olarak kabul edilmesi gerektiğini düşünüyor, nedense.

Oysa ihkak-ı haktan bahsedeceksek, bahsedilen yasakların kaldırılmasından bahsetmek gerekirdi…

Sevilay Yükselir ise, cemevlerinin ibadethane olarak kabul edilmemesinin sorumluluğunun Diyanet’te değil, Alevilerde olduğunu vurgulayıp şunları yazmış:

“Kimi diyor ki mesela; "Aleviyim. Elhamdülillah Müslümanım. Hz. Muhammed Peygamberim. Hz.Ali'nin yolu yolum. İslamiyet'in bütün ritüelleri de düsturum!" Kimi diyor ki; "Aleviyim. Elhamdülillah Müslümanım. Hz. Muhammed Peygamberim. Hz. Ali'nin yolu yolum. Ama ben camide değil, cemevinde ibadetimi yaparım. Dedelerim bana ne yol gösteriyorsa ona göre inancımı yaşarım!" (…)

Kimi de diyor ki Meclis'te cemevi yapılması talebi reddedilen CHP Tunceli Milletvekili Hüseyin Aygün gibi; "Alevilik başka bir dindir! İbadeti cem, ibadet yeri de cemevidir!"

Bakıyorum şimdi bu resme ve emin olun bir Alevi olarak bile benim kafam allak bullak oluyor. Soruyorum tabii haliyle; "Ya peki ben hangisindenim?

Ben nasıl bir Alevi'yim?" (Sabah, 11,07.2012)

Alevilik nedir sorusuna içerden verilen cevaplar, kendisi de bir Alevi olan Sevilay Yükselir’i bile şaşırtıyor, görüldüğü gibi.

Ve son olarak Reha Çamuroğlu’nu dinleyelim:

“Aleviler camide ve Sünni imamların arkasında ibadet etmezler. (…) Ayrıca Sünni vatandaşlarımızın da camilerinde oturup 'Aleviler ne zaman gelecek?' diye bir beklenti içinde olduklarını zannetmiyorum. Burada Diyanet'in sahne gösterisi söz konusu. Cemevlerinin toplanma ve iletişim gibi çok önemli sosyal boyutu da vardır. Aleviler için bu boyut maalesef yaşamsaldır. Bunca katliamdan sonra... Yüzyıllardır biriken düşmanlıklar var mı yok mu? Bu kadar birbirine yabancı ve olumsuz kanaatlere sahip iki kesimin bir camide huzur içinde ibadet edebileceklerini mi zannediyorsunuz?” (Akşam, 12.07.2012)

Çamuroğlu’nun değerlendirmeleri, var olanı ifade etmekten ziyade, bardağın boş tarafını görme gayreti gibi. Öyle inanıyorum ki ‘iki kesimin bir camide huzur içinde ibadet edebileceklerine’ inananların sayısı çok ama çok yüksektir.

Alevilerin öncelikle "Ya peki ben hangisindenim?” sorusuna ortak bir cevap bulabilmeleri gerekir mi bilinmez, ama bu konuda cemevlerinin faydası olacağı açık.

‘Cemevleri ibadethane olarak kabul edilsin mi edilmesin mi?’ tartışmasının kökleri eskiye dayanıyorsa, konu tekke ve zaviyeler ile ilgili yasakların kaldırılmasından ibaretmiş gibi gözüküyor. Ve ‘bu yasaklar kaldırılmasın ama bizim istediğimiz de yapılsın’ demek, topu taca atmak gibi bir şey…

Ekrem Kızıltaş - Haber 7

ekremkiziltas@gmail.com