Olayı hatırlayalım: Adı geçen kanlı katil, Temmuz 2011’de Norveç’in başkenti Oslo’da, kalabalık bir yerde patlattığı bomba ile 8 kişinin ölümüne sebep olmuş ve bunun ardından da bir gençlik kampına giderek, 69 genci otomatik silahla katletmişti.

Çoğu gençlerden oluşan toplam 77 kişinin canına karşılık 21 yıl hapis cezası… Böylesi bir hesap yapılması doğru değildir belki ama, Breivik nam cani, öldürdüğü her kişi için sadece 99 gün hapis yatacak demektir bu…

Söylenebilecek çok şey var belki ama öncelikle sorulması gereken soru şu: Norveç’te ve tabii ki dünyanın başka yerlerindeki kanunları, genel olarak suç işlemeye meyyal insanlar mı yapıyor acaba?.. Kanunlar daha çok ‘ne olur ne olmaz ilerde biz de böylesi bir suç işleyebiliriz, cezayı az tutalım’ zihniyetiyle hazırlanmış gibi çünkü.

Bir başkasının hayatına kasten son verme suçunu işlemiş birisine verilecek cezayı belirleyen insanların, en azından mağdurları ve onların yakınlarını da düşünmeleri ve ona göre bir ceza belirlemeleri gerekmez miydi oysa…

İnsanların kendi hayatlarıyla ilgili hemen her meseleyi çözebileceği, dolayısıyla kendilerini yaratanın kurallarına muhtaç olmadıkları(!) şeklindeki ham hayalin pratik neticelerinden birisi ile karşı karşıyayız.

Norveç hukuk sisteminin, -ki batının diğer ülkelerinin de ondan pek farkı yok herhalde-, Breivik’in yargılanması sürecinde, akıllarına estiğinde toplu halde insanları katletmeye karar verebilecek bir potansiyel taşıyan cani adaylarına verdiği mesaj şu oldu böylelikle: “Batılı herhangi bir kişinin aklı başında iken böylesi bir şey yapmayacağı iddiamızı ispat için; bu işi işlerken aklınızın başında olmadığına karar vermeye çalışırız. Ancak bunu kıvıramazsak, hukuk sistemimize göre bir kişiye verilebilecek en yüksek ceza olan 21 yılla kurtulursunuz...”

77 kişiyi bile-isteye katleden birisine ancak 21 yıl hapis cezası verebilen Norveç hukuk sisteminin avunmak için sarılabileceği bahane de hazır: Hapis süresi bittiğinde, ‘toplum için zararlı olma ihtimali’ varsa eğer, Breivik’in cezası uzatılabilecekmiş…

Yargılanması sürecinde, aklının başında olmadığını ispatlamaya çalışanlara şiddetle karşı çıkan ve sıklıkla, ‘aynı şeyi yine yapardım’ sözlerini tekrarlayan birisinin, süresi bitmeye yaklaşırken de benzeri sözler söyleyecek derecede açık sözlü olabileceğini düşünüyorlar herhalde…

Başkalarının hayatına son verebilme konusunda kendilerinde hak vehmederek, bile isteye bunu yapanlara, misliyle ceza verilemedikçe; bu işler böyle gidecek demektir.  

Ne diyelim; ilerici, çağdaş ve dahi modern dünya Breivik davasına bakıp bakıp, halini düşünsün…

İnsanların iyi kanun yapıcı olduklarını düşünenler ve tabii ‘ola ki benzeri bir iş başımıza gelebilir’ kanaatiyle, ceza konusunda ellerini hafif alıştıran kanun yapıcılar da, kendileri ya da yakınları benzeri bir olayın mağduru olmasın diye dua etsinler…

Ekrem Kızıltaş - Haber 7

ekremkiziltas@gmail.com