Dün, Güney Afrika'nın Gazze'de işlediği suçlar sebebiyle İsrail'e karşı açtığı davanın detaylarını uzun uzun anlatmıştım. Bugün de İsrail'in bu ithamlara karşı alacağı tavrı sizlere aktarmaya çalışacağım.

DÜNKÜ YAZIMDAN DETAYLARI OKUMAK İÇİN TIKLAYINIZ

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Kasım ayında, koalisyon hükümetindeki aşırı sağcı vekilleri, bakanları; Hamas'a karşı yürütülen savaşta istedikleri sonuçlar hakkında konuşurken "sözlerine dikkat etmeye" çağırmıştı. Netanyahu, yersiz yapılan açıklamaların İsrail'in uluslararası meşruiyetine zarar verdiği uyarısında bulunmuştu.

Peki Netanyahu bu açıklamayı neden yapmıştı, birkaçını örnek olarak vereyim:

1. İsrail Tarım Bakanı Avi Dichter, Gazze Şeridi'nde yaşayan Filistinlilerin kuzeyden güneye doğru sürülmesini İsrail'in kurulabilmesi için 1948'de Filistinlilerin vatanlarından sürüldüğü Nekbe'ye benzeterek "2023 Gazze Nekbe'si" ifadesini kullandı.
2. İsrailli Bakan Gideon Sa'ar, Gazze'nin "savaşın sonunda daha küçük kalması gerektiğini ve İsrail'e karşı savaş başlatan her kim olursa olsun toprak kaybetmesi gerektiğini" savundu.
3. İsrail Miras Bakanı Amihai Eliyahu, Gazze'ye nükleer bomba atılması fikrini dile getirmiş, gelen tepkiler sonrası "yanlış anlaşıldığını" söylemişti.

BU SÖZLER İSRAİL'İ MAHKEMEDE ZORLAYACAK

İsrailli Bakanların bu korkunç açıklamaları, Netanyahu gibi bir adamın bile "ihtiyatlı olma" çağrısı yapmasına neden oldu. Hatta sivil ölümlerinin artışıyla da bu yorumlar Batı başkenlerinde de büyük şaşkınlık yarattı.

Bu ölçüsüz sözler, Güney Afrika'nın İsrail'e yönelttiği soykırım suçlamalarıyla ilgili olarak Lahey'deki Uluslararası Adalet Divanı'nda (ICJ) İsrail'in savunmasını zorlaştıracak.

İSRAİL OLAYA RUSYA GİBİ YAKLAŞAMAZ

Güney Afrika ilk olarak mahkemeden, İsrail'in 1948 Soykırım Sözleşmesi'ni ihlal ettiğini ilan eden acil bir ara karar almasını talep edecek. Ukrayna, 24 Şubat 2022'de Rusya tarafından işgal edilmesinden sonra benzer bir başvuru yapmış, ICJ de birkaç hafta sonra Rusya'ya askeri harekatını durdurma talimatı vermişti. Rusya ise, bu talimatı görmezden gelmişti.

Güney Afrika'nın şikayeti üzerine başlatılacak yargılama süreci, şüphesiz yıllarca sürecek, muhtemelen Gazze savaşı bittikten çok sonra bile devam edecek. Ancak İsrailli yetkililer, ICJ'nin Rusya'ya karşı aldığı gibi bir tedbir kararının kendilerine karşı da almasından korkuyor ve bunun olmaması için çabalıyorlar.

Zira İsrail, olaya Rusya gibi bakmıyor. Tel Aviv, aleyhlerinde bir ICJ kararının düşmanlarına önemli bir propaganda zaferi kazandıracağına, ülkeyi de diplomatik ve askeri açıdan zor bir duruma sokacağına inanıyor.

Mahkemenin İsrail aleyhine "Gazze savaşını durdur" şeklinde olası bir karar çıkarması ve İsrail'in bunu gözardı etmesi, İsrail'in halihazırda kaynayan iç siyasi sorunların daha da büyümesine ve Batılı müttefikleriyle ciddi sorunlar yaşamasına neden olacaktır.

Ancak çıkacak olası karara uymak ve saldırıları durdurmak da İsrail siyasetini altüst edebilir. Çünkü, Netanyahu'nun kurduğu aşırı sağ hükümeti Gazze'de ne olursa olsun sonuna kadar gidilmesi taraftarı. Tam tersi bir manevra, Netanyahu koalisyonunu dağıtabilir.

İSRAİL SAVUNMASINI OLUŞTURDU

İsrail; Adalet ve Dışişleri Bakanlıkları, Ulusal Güvenlik Konseyi ve İsrail Savunma Kuvvetleri'nden üst düzey hukukçulardan oluşan bir ekip kurdu. Ayrıca mahkemede, savunmaya yardımcı olması için önde gelen uluslararası hukukçularla da temas halindeler. İsrail hükümeti ayrıca, destek açıklamaları için Batı'daki lobilerini de kullanmaya ve devletlerin kendi lehlerine açıklamalar yapmalarına uğraşıyor.

İsrail'in savunmanın en önemli yeri ise, 7 Ekim'de Hamas'ın gerçekleştirdiği saldırı olacak. Tel Aviv, Hamas'ın sivilleri öldürdüğünü, tecavüz ettiğini, kafalarını kestiğini iddia edecek. Bu sebeplerden dolayı İsrail'in kendini savunma hakkı olduğunu ve bunu sivil kayıplara yol açmadan yapmasının Hamas'ın savaşma biçimi (Hamas'ın Gazzelilerin arkasına saklanarak, sivillerin arasına karıştığını öne sürerek) nedeniyle imkansız olduğunu savunacak.

İsrail, bu savunmanın altını doldurmak için de harekete geçmiş durumda. İsrail Hükümet Sözcüsü Eylon Levy, İsrail ordusunun Gazze'de sivillerin zarar görmesini en aza indirmek için aldığı önlemleri sıralayarak, ülkenin savunma hatlarını daha da belirginleştirdiğini belirtti. Hamas'ın, başlattığı savaşın tüm ahlaki sorumluluğunu taşıdığını savunan Levy, Hamas'ın Gazzelileri nasıl canlı kalkan olarak kullandığını, hastanelerin, okulların, camilerin, evlerin, BM tesislerinin içinden ve altından savaş yürüttüğünü söyledi.

NETANYAHU'YU BEKLEYEN PİŞMANLIK

Ancak bunlara rağmen, İsrail'in işi yine de kolay olmayacak. Zira aşırı sağcı bu hükümet yetkililerinin yaptığı açıklamalar, Güney Afrika tarafından mahkemede kullanılacak. Bu nedenle Netanyahu, koalisyon ortaklarını daha sert bir şekilde uyarıp dize getirmediği için pişmanlık duyabilir.

Ama dün de fikrimi belirtmiştim. Ne olursa olsun İsrail'in devlet olarak bu işten bir şekilde sıyrılacağını düşünüyorum. Zira Batı bir numaralı suç ortağı Gazze'de. Tersi bir gelişme Batı'yı da ciddi manada yıpratır. Belki Netanyahu, ilerleyen yıllarda uluslararası mahkemeler tarafından yargılanabilir ve savaş suçlusu ilan edilebilir. Yani işi işten geçtikten sonra.

Sağlıcakla kalın.