Kaşgarlı Mahmut “Divan-ı Lügatı Türk’te bir yaşam felsefesi sunar. Bu felsefe aslında Kaşgarlı Mahmut’un yaşam felsefesidir. Ancak bu felsefe kendi içinde evrensel cümleler taşır. Zira insanların dünyaya ait bilgileri evrenseldir.

***

Aynı taslağı ters yüz ettiğinizde karşınıza bir “öğüt” öğretisi çıkar. İçinde “yap ve yapma” sözcükleri daha çoktur. Bu öğütlere uyduğunuzda neler olacağını veya uymadığınızda başınıza nelerin gelebileceğini Yusuf Has Hacip daha 11. asırda “Bilgi bil ve yerin başköşe olsun. İnsan için sağlam bir kalkandır bilgi. Bilgisiz kalp ve dil neye yarar. Bilgi ile su gibi herkese faydalı ol” derken Kutadgu Bilig’te 21. asrın insanına sesleniyor sanırsınız. Oysa bu öğütler her asrın insanına rehber olmuştur.

Ata sözleri de bu minvaldedir. Ancak onlar daha çok kısa ve öz anlamlar ifade eder.

Milletimizin kültür ve tarih zenginliğinin bir göstergesidir aslında bunlar. Ama her milletin kendine göre bir “Pendname”si vardır.

***

Zaman zaman Çinlilere atfen bir takım atasözleri kullanırız. Veya Rus’ların şöyle bir sözü var... deyip başlarınız konuyu anlatmaya. İşte bu zengin ve evrensel dilden size bir demet. Bir Çin tapınağının duvarında yazılı insanlık öğüdü. Belki içinde ifade ettiği manalar bakımından bizim geçmişimize ait ifadelere rastlayacaksınız, belki bunu bir Çinlinin yazdığına inanmayacaksınız ilkin.

Ancak biraz öncede söyledik ya, bu öğütler evrenseldir.

Duvar Yazısı şöyle başlıyor:
“Gürültü, patırtının ortasında Sükunetle dolaş.
Sessizliğin içinde huzur bulduğunu unutma. Başka türlü davranman açıkça göstermedikçe, herkesle dost olmaya çalış. Ama hiç kimseye teslim olma.
Telaşsız ve açık, seçik konuş. Başkalarına da kulak ver. Aptal ve cahil oldukları zaman bile, dinle onları. Çünkü dünyada herkesin bir hikayesi vardır.
Yalnız planlarının değil, başarılarının da tadını çıkarmaya çalış. Ne kadar küçük olursa olsun işinle uğraş. Yaşamdaki dayanağın odur.
Olduğun gibi görün, sevmediğin zaman sever gibi yapma. Aşka burun kıvırma sakın. O çöl ortasında bir vahadır.

Yılların geçmesine öfkelenme!
Gençliğe yakışan şeyleri gülümseyerek teslim et. Geçmişe ara sıra isyana yönelecek gibi olsan bile unutma ki, KAİNATI YARGILAMAK İMKANSIZDIR.

Onun için,
Kavgalarını sürdürürken bile, kendinle barışık içinde ol.
Görmeye çalış ki, bütün pisliğine ve kalleşliğine rağmen dünya yine de güzeldir.”

Öyle değil mi?
Kalleşliğine rağmen hem de...

Fatih BAYHAN – Haber7
bayhanfatih@mynet.com