Tasarının bireysel başvuruları değerlendirirken Anayasa Mahkemesi’ne; Yargıtay, Danıştay, Askeri Yargıtay ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesi gibi yüksek yargı organlarının kararlarını iptal yetkisi tanınması sorunlu alanlardan birini oluşturuyor.

Anayasa hükmü

Anayasa Mahkemesi’ne bu yetkinin bir yasayla verilmesi tartışmalı bir alan yaratıyor. Anayasa’daki hükümlere göre Yargıtay ve Danıştay, adli ve idare mahkemelerince verilen ve kanunun başka adli veya idari yargı mercilerine bırakmadığı karar ve hükümlerin son inceleme mercileridir. Adli ve idari mahkeme kararları Yargıtay ve Danıştay’da kesinleşir.

Anayasa’da bu hükümler değiştirilmeden Anayasa Mahkemesi’nin Yargıtay ve Danıştay’ın üzerinde “son inceleme ve karar mercii” haline getirilmesi, Anayasa’ya aykırılık ve anayasal dayanak tartışmasına yol açacaktır.

İptal davası

Benzeri bir tartışmalı alan ise Anayasa Mahkemesi’nin yeni yapısı içinde bireysel başvurulara bakacak dairenin ayrıca Anayasa Mahkemesi’ne iptal açma konusunda yetkilendirilmesidir.

Anayasa Mahkemesi’ne hangi kurumların dava açabileceği Anayasa’da belirlenmiştir. Anayasa’da sayılmayan bir kurumun, yasayla Anayasa Mahkemesi’ne dava açma konusunda yetkilendirilmesi yine anayasal dayanak tartışması doğuracaktır.

İdari işlem

Tasarı, idari işlemlere karşı da Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru hakkı tanıyor. Anayasa’ya idarenin her türlü eylem ve işlemine karşı yargı yolu açık. İdare mahkemeleri ve Danıştay bu eylem ve işlemelere bakıyor.

Yeni düzenleme yargı denetiminden geçmeden idari işleme karşı bireysel başvuru hakkı tanıyor. Bu durumda bir kamu görevlisi ve vatandaş, idari eylem ve işlem nedeniyle hakkının ihlal edildiğini düşünüyorsa, hem idare mahkemesine dava açabilecek hem de Anayasa Mahkemesi’ne doğrudan başvurabilecek. Bu halde iç hukuk yolları tüketilmeden Anayasa Mahkemesi’ne başvurulmuş olacak ki, bu aynı idare işlem veya eylem hakkında farklı kararlar çıkması halinde yeni sorunlara yol açabilecek.

Yazının devamını okumak için tıklayınız