Otomotiv sektöründe vitrini sıfır kilometre araçlar doldururken arka planda kalan ikinci el araç satıcılarının yani galericilerin bu ara canları çok sıkkın..

İkinci el piyasasında yaşananlar yalnız onların canını sıkmıyor devleti de kayba uğratıyor. Can sıkıntıların nedeni sıfır kilometre araçlarla rekabet edememeleri ya da iş yapamıyor olmaları da değil!

Aksine ikinci el araç sektörüne darbe vuran, korsan olarak faaliyet gösteren, ticareti karşılığı vergi ödemeyen 'korsan galeri ya da galericiler.' Üstelik korsan galeri ya da galericilerin öyle yöntemleri var ki 'şeytanın aklına gelmez' denilecek türden...

2005 yılında İçişleri Bakanlığı tarafından yayımlanan genelge ile şehir merkezindeki oto galerilerinin şehir dışına taşınması kararı alınmıştı...

İstanbul ve Ankara gibi büyükşehirler hariç hemen hemen her ilde şehir merkezlerinde dağınık galeriler 'Galericiler Sitesi' kurularak tamamen şehir dışına taşındı.

Araç alacaklar için de galeri sahipleri için büyük rahatlık sağladı. Fakat deyim yerinde ise meydanı boş bulan korsan satıcılar galericilerin canını bir hayli sıkıyor.

Buldukları yöntemlerle hem İçişleri Bakanlığı'nın genelgesini delen hem galericilerin işini baltalayan hem de vergi kaybına neden olan korsan galeriler ve galericiler sektörün sağladığı istihdamı da itibarını da sekteye uğratıyor..

14 milyonu aşkın aracın bulunduğu Türkiye'de ikinci el sektöründeki pasta bir taraftan iştah kabartırken bir taraftan da sorunları beraberinde getiriyor.

Bu konuda seslerini duyurmak isteyen galerici esnafı adına Kayseri Anadolu Oto Galericileri Sitesi Yönetim Kurulu Başkanı Bilal Atabey'in sektöre dair anlattıkları ve beklentileri durumu güzel bir biçimde özetliyor. Bazı talepleri birilerinin canını da fena sıkacağa benziyor.

Türkiye'de faaliyet gösteren yaklaşık 25-30 bin galeri var. Sektörde istihdam edilen kişi sayısı 100 bini geçiyor, aileleri ile birlikte hesaba katıldığında 500 bine yakın insan geçimini bu işten sağlıyor.

Sektörün sorunları da hiç küçümsenecek gözardı edilecek gibi değil. Başları öncelikle korsan satıcılarla dertte...

Vergisini ödeyen, maaşlı, sigortalı işçi çalıştıran, sigorta ve stopajın dışında kira, su, elektrik giderleri olan ve dükkanlarına sermaye bağlayan galericiler İçişleri Bakanlığı'ndan bir an önce bu sorunun çözülmesini istiyorlar.

Çünkü İçişleri Bakanlığının genelgesinde 'Bir ilde galericiler sitesi var ise, dışarıda alım satım yapmak, dükkan açmak her ne şekilde olursa olsun oto ticareti yapmak yasaklanmıştır. Oto ticaretinin yapılma yeri galericiler sitesidir' deniliyor.

Korsan satıcıların 'şeytanın aklına gelmez' dedirten bir hayli masum görünen ama 'cinlik' kokan işlerini Atabey anlatıyor: 'Araçların camlarına satılık kağıtları yapıştırıyorlar ve bu araçları alışveriş merkezlerinin park yerleri, anayol kenarlarına, apartman altlarına koyuyorlar.

Üstelik bunu yaparken vatandaşın park edeceği yerleri de işgal ediyorlar. Yaptıkları yalnızca korsan kazanç sağlamıyor aynı zamanda galericilerin de imajını zedeliyorlar.

Yalnız yöntemleri bunlarla sınırlı değil araç satışı gerçekleştiren internet siteleri üzerinden korsan e-mail adresleri ile bu işi sürdürüyorlar... Bir de 'rent a car' adı verilen araç kiralayanlar... Onlar arasında da korsan satış yapanlar var... "

Atabey galericiler adına isteklerini de sıralıyor. Genelgede korsan satışlar konusunda valiliklerin yetkili olduğunu hatırlatıyor ve galericiler sitesi dışında yapılan korsan satışların durdurulmasını ve haksız rekabetin önüne geçilmesini istiyorlar.

Galericilik mesleğine standartlar getirilmesi gerektiğini, galericilik yapmak isteyenlere yetki belgesi uygulaması başlatılarak nerede, nasıl yapılacağının düzenlemesini, dükkanlara standartlar getirilmesini ve galeri açabilmek için asgari sermaye sınırı konulmasını istiyorlar...

Galericiler sitesine trafik tescil büroları, bankalar ve noterlerin açılmasının yanı sıra sıfır otomobil satan bayilerin ve rent a car firmalarının ikinci el satışının ya galericiler sitesinde yapılmasını ya da engellenmesini, yetki belgesi uygulamasının getirilmesini internet üzerinden satışlarda söz konusu sitelere aboneliklere ücret uygulanmasını ve vergi levhası denetiminin gerçekleşmesini bekliyorlar...

Sıfır km araç satan bayilerin ikinci el araç satması yasaklanmazsa galericilere de sıfır km araç satma ve servis açma yetkisi verilmesi de galericilerin diğer talepleri arasında yer alıyor.

Atabey memnuniyet duydukları iki uygulamayı da özellikle belirtiyor. Araç alım satımında noter ücretinin 75 lira olarak belirlenmesi ve araç muayene istasyonlarının özelleşmesiyle denetimlerin sıkılaşmasının ikinci el araç satışı yapanlara büyük fayda sağladığının altını çiziyor.

Yalnız burada iki noktaya dikkat çekiyor muayenelerde araçların motor durumunun ruhsata işlenmesinin ve sorunlu olanların tamir edildikten sonra muayenesinin onaylanmasını beklediklerini ifade ediyor.

İkinci elde aracın kilometresinin çok önemli olduğunu aktaran Atabey araç kilometlerinde değişiklik yapanların da cezalandırılmasını istiyor. Galericilerin ticari araçların alım-satımlarında uygulanan yüzde 18 KDV'nin de hususi otolar gibi yüzde 1'e düşürülmesi talepleri arasında bulunuyor.

Kısacası servise,bilirkişiye ve ekspertize gerek duymadan araçların denetimle hem galericilere hem de vatandaşa kolaylık sağlayacağına inanan Atabey araçlara konulan rehin ve haciz işlemlerinin bir ile üç gün arasında kayıtlara geçmesinin dolandırıcılığa fırsat sunduğunu bu işlemlerin online olarak anında kayıtlara geçilmesinin faydalı olacağını savunuyor.

Oto pazarlarının da denetlenerek satışa yetkisi olmayan kişi ve kuruluşların da cezalandırılmasını talep eden galericiler vergi kanununda 'bir kişi yılda 3 araçtan fazla alım satım yapmışsa bu kimseler ticaret yapıyordur' maddesini hatırlatarak Maliye'den bu konuda denetimlerini sıkılaştırmasını istiyor.

Atabey isteklerinin gerçekleşmesi durumunda 50 bin kişiye daha sürekli istihdam sağlayabileceklerini, devletin vergi kaybının önüne geçilirken, alım satımlarda vatandaşın aldatılmasının son bulacağını belirtiyor...

En büyük görev de İçişleri Bakanlığı'nın genelgesini uygulamakla görevli valilikler ile denetimleri yapan Maliye Bakanlığına düşüyor...

***

İyi Bayramlar...

Hakan GÖKSEL - Haber 7

Twitter: hakan_goksel

hakan.goksel@haber7.com