Takip edenler yakından bilir. Merkez Bankası mali ve reel sektörde karar alıcı ve uzman kişilerle profesyonellerin beklentilerini saptamaya yönelik her ay iki kez beklenti anketi düzenler. 20 Ocak tarihinde de Ocak ayı ikinci ikinci beklenti anketinin sonuçlarını açıkladı.

Merkez Bankası'nın Ocak ayı ikinci dönem beklenti anketinde bankalar arası döviz piyasası cari ay sonu dolar kuru beklentisi 1,8400 lira oldu. Beklenti, Ocak ayının ilk dönem anketinde 1,8800 liraydı. Yıl sonu dolar kuru beklentisi de 1,8300 lira çıktı. Yine ilk ankette bu oran 1,8400 lira düzeyindeydi. 12 ay sonundaki dolar kuru beklentisi 1,8400 liradan 1,8300 liraya geriledi.

Döviz piyasasında 2011'in Aralık ayı sonunda dolar, euro-dolar paritesinin de gerilemesi sonrasında, TL karşısında 1.92'ye çıkarak tarihinin en yüksek seviyesini görmüştü. Merkez Bankası'nın dolar kuru istikrarlı biçimde düzenlediği döviz ihaleleri doları 1,92'lerden 1,82 liraya kadar çekti.

Merkez Bankası'nın istikrarlı müdahalesi karşısında piyasalar bir süre yüksek kurda dirense de Ocak ayının ilk yarısında dolar TL karşısında belirgin bir düşüş yaşadı.

MERKEZ BANKASI'NIN ÜÇ SENARYOSU 

Ocak ayı beklenti anketinin ikincisinde Merkez Bankası mali ve reel sektöre sorarak hazırladığı ankette piyasalara diyor ki: 'yıl sonunda dolar kuru 1,83 olarak tahmin ediliyor ve pozisyonunuzu buna göre alın!'

Henüz senenin çok başındayız ve mevcut dolar kuru zaten 1,83 sınırında! Bu açıdan bakıldığında, MB'nin anketine göre üç senaryo var! Birincisinde 'dolar yükselse de yıl sonunda 1,83 olacak' diyor. İkinci senaryo tam tersi olursa 'dolar kuru düşse de yıl sonunda 1,83'e geri tırmanacak' diyor ya da dolarda yıl boyu yatay bir seyir hakim olacağını piyasalara aktarıyor...

Bugünkü kura bakıldığında ortada çözülmesi gereken bariz bir sorun var... Merkez Bankası'nın bu ankete göre yıl sonu beklentisini şimdilik tutturuyoruz.

SAVAŞ HESAPLARI ALT ÜST EDEBİLİR

Fakat bu coğrafyanın adı Ortadoğu ve özellikle 2011 ve 2012'de en hareketli dönemini yaşıyor. Savaşların bile çıkması çok güçlü bir ihtimal... Bugün İran'a uygulanacak ambargo ya da İran'a yönelik bir askeri operasyon tüm hesapları alt üst edecek kadar güçlü! Bu kötümser bakış açısını sanırım kimse temenni etmiyordur.

Diğer taraftan savaş gibi bir ihtimal söz konusu olmaz ise, Merkez Bankası'na yine büyük iş düşüyor... En başta döviz ihaleleriyle yine kuru istenilen seviyede tutmak zorunda kalacak...

Diğer taraftan Merkez Bankası'nın bir de döviz rezervleri yıl boyunca bu ihtiyaca cevap verebilecek düzeyde olması gerekiyor...

Merkez Bankası'nın 19 Ocakta açıkladığı brüt döviz rezervi verilerine göre şu anda kasasında 77 milyar 231 milyon dolar var...

Bu rezerv yıl sonu hedeflerinin tutmasında ne kadar etkili olur şimdiden bir tahminde bulunmak zor.

Fakat Merkez Bankası'nın altın rezervlerine de bakıldığında kötü gün hazırlığı olduğunu da belirtmek gerekir.

Son verilere göre banka 10 milyar 90 milyon dolarlık altın rezervine sahip...

Burada bir ara verip kısa bir veri analizi yapmak gerekirse MB'nin 08 Temmuz 2011'de rezervleri tavan yapmıştı. 5 milyar 624 milyon dolarlık altın rezervi 93 milyar 903 milyon dolarlık döviz rezervi ile toplam 99 milyar 527 milyon dolarlık rezervi vardı.

13 Ocak 2012'deki son verilere göre ise 10 milyar 090 milyon dolar altın rezervi 77 milyar 231 milyon dolar döviz rezervi ve toplam 87 milyar 321 milyon dolarlık rezervi var.

29 Temmuz seviyesinde dolar kuru 1,63 TL iken rezerv 93,903 milyar dolarken,13 Ocak 2012'de kur 1,82 iken rezerv 87,321 milyar dolar...

Yani son altı ayda döviz rezervleri 6 milyar 582 milyon dolar azalmış fakat kur yine yüksek...

Bütün değişkenleri sabit kabul edersek Merkez Bankası'nın kuru bugünkü seviyesinde tutması için ortalama 13 milyar dolarlık ihale yapması gerekiyor...

Hatırlayın doların 1,9230 TL ile rekor kırdığı Aralık ayı sonunda MB piyasaya 2 milyar dolarlık müdahalede bulunmuştu. Ortadoğu'da tansiyon yükselirse bırakın 13 milyar doları bu rakam kat kat aşılabilir...

Peki 'beklenti ne yönde?' diye bakacak olursak, Merkez Bankası, savaş ihtimalini gözününde bulundurarak altın rezervlerini artırmayı sürdürecek.

YATIRIMCI NE YAPMALI? 

Buradan çıkan sonuç, yılın ilk 3 ayında fazla hareketlilik beklenmeyen altında, bölgenin karışması ve AB ve ABD krizlerinin derinleşmesi söz konusu olursa altın 'Güvenli Liman' olarak ön plana çıkacak...

'Peki bölgede savaş söz konusu olmaz ise ne olur?' derseniz; Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı'nın aylar öncesinde söylediği, birkaç gün önce de piyasa aktörlerinden Ahmet Nazif Zorlu'nun işaret ettiği gibi 'değerli TL' dönemi başlayacak!

Ama Zorlu'nun dediği gibi “TL’nin yeniden değerlenmeye başlaması bizim altımıza dinamit koyulmasıdır” görüşüne ihracatçı açısından ve AB'deki kriz bakımından kısmen katılıyor olsam da "Yılın ilk üç ayını kazasız atlatırsak Türkiye’nin notu artırılabilir” iyimser bakış açısına daha fazla katıldığımı belirteyim...

Peki yatırımcı ne yapmalı? Durum ortada yılın geneline bakıldığında ve özellikle altını çizerek söylemek istiyorum savaş ihtimali söz konusu olmadığında dövize yatırımdan uzak kalmak en iyisi...

'Borsa veya altın yılı' demek için 2013'ü beklemek gerektiğini düşünüyorum. (Yine de belirtmekte fayda var cari açık ve enflasyon sorunundaki belirgin iyileşme ve AB ülkeleri ekonomisinde yaşanacak belirgin iyileşme borsayı 65 bin 73 bin aralığına taşıyabilir... Yıl sonu için bu beklentinin fazla iyimser olur.)

TL olarak nakitte kalmak veya gayrimenkul yatırımları bu yılın gözdesi olacak... Ama riski dağıtmak isteyen yatırımcı, gayrimenkul yatırımının yanı sıra TL'yi hatta bir miktar da borsayı düşünebilir...

Temennim savaşsız, hesapların alt üst olmadığı bir Ortadoğu...

Hakan Göksel - Haber 7
twitter.com/hakan_goksel
hakan.goksel@haber7.com