Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tüketici haklarında reform niteliğinde değişikliklere gidiyor. 54 maddelik tüketici yasa tasarısının ayrıntıları yavaş yavaş kamuoyuna yansımaya başladı...

54 başlık da gösteriyor ki, her biri mağduriyetlerden yola çıkılarak hazırlanmış... Hemen belirteyim Yeni Türk Ticaret Kanunu'nun başına gelenler bu yasanın da başına gelebilir...

Bakan Yazıcı'nın ve yasayı hazırlayanların sistematik baskıya maruz kalması yasanın bazı yerlerini deyim yerinde ise kuşa çevirdi.

En büyük baskı da 'Gelecek nesillere aktırılamıyor' dediğimiz aile işletmelerinden geldi... Teknik bir takım eksikliklerin olmasını, değişmesini eleştirmiyorum ama yasanın ruhuna dokunacak kadar ileri gidilmesi gerçekten yasayı ve yapanları incitti vahamete uğrattı.

Tüketici Yasa Tasarısı tartışılırken hatanın büyüğü yapılıyor

Tüketici Yasa Tasarısı kamuoyunda ve basında bankaların kredi kartları, hesap işletim ücretleri, sigorta ve benzeri konu üzerinden tartışılıyor... Hatanın da büyüğü yapılıyor.

Türkiye'de banka lobisinin gücünü bilinmiyormuşçasına yasanın tartışılmasında ilk açtığı cephenin bankalar olması Yeni Türk Ticaret Kanunu'nun akıbetine benzer bir sonuç getirirse şaşırmayın derim...

Tüketici dernekleri veya federasyonlarının bu konuda elinden gelen çabayı değil daha da üzerinde bir çabayı göstermesi gerekiyor.

YASA TASARISI İÇİN ÖNERİM

Tüketici yasa tasarısının tartışıldığı bu dönemde tüketici olarak yaşamış olduğum olaydan hareketle bir katkı da ben yapmak istiyorum...

Önce olayı kısaca özetleyeyim...

Satın aldığım koşu bandının maliyeti 800 lira civarı... İthal ürün ve bu konuda yerli firma bildiğim kadarıyla yok. Ürünün denetimi ilgili bakanlıkça yapılsa da "güvenli kullanım ve tüketici menfaati'ni koruma konusunda ürünün eksiklikleri var ama ayıplı ürün kategorisinde yer almıyor... Bilinen bir marka... Bandın kullanımı ile ilgili gerekli uyarılar da ürün üzerinde yer almıyor... Örneğin alet yanana kadar hiçbir önleyici emniyet tedbiri söz konusu değil! Nihayetinde korkulan oluyor... Bandın servisçe bakım maliyeti 580-600 lira! Ürünün bedelini yeniden hatırlatıyım 800 TL!

Benzer durumlar farklı ürünlerde birçoğunuzun başına mutlaka gelmiştir. Yani ürünün tadilat ya da servis maliyeti ürünün yarısından fazla neredeyse sıfır ürün fiyatı kadar... Dayanıklı tüketim mallarının garanti süresi 2 yıl ve bu süreyi aşan ürünlerin güvencesi yok!

Burada bir virgül koyup kısa bir hatırlatmadan sonra önerimizi sunalım...

Türkiye İstatistik Kurumu geçtiğimiz günlerde hanehalkı harcama anketini yayımladı. Ankete göre Türk hanehalkı eline geçen her 100 TL'nin 25,8 TL'lik bölümünü kira ve konut harcamasında, 20,7 TL'sini gıda ve alkolsüz içecek harcamasında kullanıyor. Bu veriye göre yukarıdaki örneğe uyan harcamalar yüzde 50'lik bir dilimi oluşturuyor... Bu dilim içerisindeki harcamalar yukarıdaki örneğimizi ilgilendiriyor...

Yeniden konumuza dönelim ürünlerin tadilat maliyeti ürün bedeline çok yakın olması iki sonuca neden oluyor: Birincisi "ürünü çöpe atıp yenisini almak", ikincisi "maliyetini paşa paşa ödeyip" kazıklanmak! Her iki durumda da eğer ürün ithal ise para yabancıya gidiyor.

Diğer taraftan tasarruf konusu da var.Çöpe atılan her ürün kişi başı tasarrufu da baltalıyor...

Benim burada önerim 2 yıllık garanti kapsamından çıkan ürünler için 5-10 yıllık iki aşamalı ve oransal sigorta uygulaması...

Örneğin 2 yıl süresi biten yüzde 100'ü garantili ürün 2-5 yıl arası yüzde 80 oranında 5-10 yıl arası yüzde 50-70 oranında sigorta bazlı garanti kapsamına alınabilir... (Bunu bazı firmalar zaten uyguluyor ama maliyetler yüksek neredeyse ürünün yüzde 20-25'i civarında ücret talep ediyorlar... )

Bu öneri hem sigorta sektörüne hem de tüketicinin aldığı ürünlerin daha uzun süreli kullanımına katkı sağlayacaktır.  

Çevre boyutunu da hatırlatmakta fayda var!

Ayrıca tüketicinin hakları uzun vadeli olarak korunacak!

Sektörler teşvik edilerek satılan ürünlerin daha kaliteli ve sağlam ithal edilmesi ya da üretilmesi  sağlanacak......

Önerimin kaba çerçevesi bu şekilde, bakalım bir faydası olacak mı?

Hakan GÖKSEL  /  Haber 7
twitter.com/hakan_goksel
hakan.goksel@haber7.com