Türkiye, Gazze meselesine hem tarihi perspektiften hem bugünden hem de gelecekten bakma pozisyonunu koruyor. Açıkçası bizim de baktığımız pencere burasıdır.

Ne anlatmak istiyoruz biraz açalım.

Filistin’deki İsrail sorununa Türkiye 7 Ekim’deki HAMAS’ın düzenlediği “huruç” harekatı üzerinden bakmıyor. Çatışmanın veya savaşın başlangıç tarihi kimilerinin aksine 7 Ekim olarak görülmüyor. İsrail’in kurulmasından itibaren başlayan işgal ve haksız olarak her geçen gün Filistin topraklarını yutması krizin ana sebebi. Onlarca Birleşmiş Milletler (BM) kararı, nihayetinde 1967 sınırlarına geri dönülmesinin kabul edildiği BM Güvenlik Konseyi’nin 242’nci karar tasarısı Türkiye’nin meseleye tarihsel perspektiften bakışının miheng taşlarından.

7 Ekim’de başlayan süreçte de HAMAS’ın askeri operasyonunda ve İsrail’in Gazze’ye yönelik soykırıma varan abanması ile yaşanan sivil kayıplarına karşı duruşu da bugüne ait perspektiftir. 

Geleceğe dair perspektifi ise 2 devletle nihayi bir çözümdür. Ve Türkiye’nin bu iki devletli çözümde Filistin tarafının garantörü olma tutumudur.

Türkiye Cumhuriyeti’nin meseleye bakışının içinde 1967 sınırlarına dönülmesi de var…
1993’te Oslo Anlaşması ile varılan mutabakatlar da.

Yine, HAMAS ile Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) arasındaki ihtilafların da giderilmesiyle…

İki devletli çözüm aşamasında Filistin’in siyasal birlikteliğinin sağlanması perspektifi de.

GAZZE SAVAŞININ BİTTİĞİ GÜN NETANYAHU OLMAYACAK

Bu savaş eninde sonunda sona erecek. Belki birkaç hafta sonra geçici ateşkese varılacak. Kalıcı ateşkesin ardından uzun soluklu müzakere dönemi yaşanacak.

Ama bu uzun soluklu müzakere sürecinde Netanyahu olmayacak!

Yine HAMAS’a yakın kaynakların paylaştığı bilgilere göre, 7 Ekim sabahı tel örgülerden, kontrol noktalarından İsrail tarafına geçen ve HAMAS’ın kontrolünde olmayan bir takım güçler de su süreçte olmayacak.

O yüzdendir ki İsrail Başbakanı Netanyahu Amerika’ya rağmen savaşın sürmesinden yana pozisyon almaya devam ediyor. Çünkü savaşın bittiği gün Netanyahu da bitecek! Belki de hakkındaki bir çok “yolsuzluk” davası yüzünden, girecek!

FİLİSTİN’DE SİYASİ BİRLİĞİN SAĞLANMASI İKİ DEVLETLİ ÇÖZÜMDE KRİTİK EŞİK

Yine, HAMAS’a rağmen İsrail tarafında kontrolsüz olarak eylem yapan gruplar da kalıcı ateşkesten sonra buharlaşmak zorunda.

Burada görebildiğimiz kadarıyla Filistin’in siyaseten yekpare durması gereken çok kritik bir süreç yaşanacak.

FKÖ ve HAMAS’ın paydaşlık yapacağı, diğer alt grupların da kabul edeceği “ortak” bir komisyon ya da hükümetin 3’ncü tarafların gözetiminde İsrail ile masaya oturabileceğini düşünüyoruz.

Hele ki bu komisyonun ya da Filistin Hükümeti’nin teknokratlardan kurulma ihtimali güçlenirse, siyasette “birlik” için çok önemli bir kazanım sağlanmış, kritik bir eşik aşılmış olur.

İKİ DEVLETLİ ÇÖZÜMDE FİLİSTİN’İN GARANTÖRÜ TÜRKİYE 

Türkiye’nin 7 Ekim sonrası ilk 2 hafta boyunca diplomasiyi sonuna kadar zorlarken “garantörlük” meselesini masaya getirmesi...

Sonrasında İsrail’in orantısız güç kullanarak Gazze’de bebekleri, çocukları, kadınları sivilleri katletmesiyle devam eden süreçte dilini sertleştirmesine rağmen “garantörlük” meselesine işaret etmesi, geleceğe dönük perspektifinin nirengi noktasıdır!

HAMAS, KÖRFEZ ÜLKELERİNİN ÇEKİNCELERİNİ GİDERİLEBİLİR 

Tabii burada bir husus daha var:

Bölge ülkelerinin tutum ve davranışlarının İsrail-Filistin meselesinin geleceğini etkileme gücü!

Açıkçası, Körfez ülkelerinin Katar’ı bir nebze dışarda tutarak genel bakışlarını söylersek; Arap Baharı sürecinde “İhvan”a bakışlarıyla bu meselede HAMAS’a bakışları aynı!

İsrail’in saldırganlığını kabul etmekle birlikte HAMAS’ın etkinliğini koruma ihtimali bile onları tedirgin ediyor.

HAMAS bunun farkında ve FKÖ’nün kuracağı geçici hükümete bile itiraz etmeyeceğine ilişkin bilgileri paylaşması o yüzden.

Belki de nihayi barı görüşmeleri sonrası iki devletli çözümde HAMAS askeri kanadını lav eder! Kim bilir?

Bir de İran faktörü var ki dikkat çekmeye değer!

YA MESELEYE ÇOMAK SOKMA EĞİLİMİNDEKİ İRAN..?

İran, bölgenin yegane vekalet savaşı galibi! Düşman olarak kodladığı devletler veya gruplarla, örgütler eliyle savaşıyor!

Bu bağlamda Lübnan Hizbullahı, Yemen’deki Husileri ve Suriye’deki Haşdi Şabi’yi sayabiliriz.

Hepsi de Şii gruplar. 

Peki İran, HAMAS ile son yıllarda kurduğu ilişkiyi belli bir seviyeye taşıyabilirse ne olur?

Açıkçası ilk kez İran, Şii örgütlerin yanına Sünni bir örgütü de eklemleme başarısına kavuşur!

HAMAS acaba İran’ın Sünni proxy gücü olur mu?

İran’ın çıkarları için vekalet savaşı yürütür mü?

Bizce hayır! 

Çünkü HAMAS’ın tek bir amacı ve mücadele sahası var. İsrail işgalini sona erdirmek. Ve işgal altındaki Filistin toprakları

İran’ın HAMAS’ı kendi çıkarları için bir  vekalet örgütü yapma çabasını sürerken, ona müzahir örgütlerin bugünlerde Filistin ve Gazze ile alakası olmayan Irak ve Suriye sahasındaki saldırılarını bir kenara not etmek gerekir!

ADIM ADIM İKİ DEVLETLİ ÇÖZÜME GİDİLİRKEN…

Toparlayalım.

İsrail, Gazze’de ne askeri ne siyasi hedeflerine ulaşabiliyor. Tek yaptığı savunmasız sivilleri katletmek. İnsan soyuna kast etmek!

Başkaca bir şey yapabildiği yok.

Netanyahu başta Amerika olmak üzere müttefiklerinin asabını bozacak kadar beceriksiz bir katil!

HAMAS hiç tahmin edilemeyecek bir başarıyla İsrail’in çanına ot tıkıyor!

Yakın gelecekte geçici ateşkes, orta gelecekte kalıcı ateşkes uzun gelecekte iki devletli çözüm için müzakere süreci bizi bekliyor!

Bu sürecin her aşamasında Türkiye bütün aktörleriyle varlığını koruyor.

İki devletli çözüm sürecinde “garantörlük” tüm tarafların kabul edeceği seçenek olarak masada duruyor!

Bilmem anlatabiliyor muyum?

Hasan Öztürk / Haber7