Birincisi Erdoğan’ın önceki konuşmalarıyla karşılaştırılabilir. İkincisi muhalefetin ülke vizyonuyla birlikte ele alınabilir. Üçüncüsü on iki yıllık iktidar ve ona yöneltilen ‘sağcılaştı, devletleşti’ tezleri bağlamında irdelenebilir.

Erdoğan’ın eski konuşmalarıyla (2005 Diyarbakır, 2009 Demokratik Açılım, 2009 Kongre konuşması veya 1915 Taziye mektubu) mukayese edildiğinde ‘birşey eksik’ diyebilirsiniz. Haliç konuşması önceki konuşmalarla karşılaştırıldığında heyecan yaratmadı. Ancak bu tespit metnin tarihselliğini ve önemini azaltmıyor. Galiba bunda eski metinlerde dile getirilen sorunların çözülmesinin payı var.
 
Muhalefetin vizyonu versus Erdoğan’ın vizyonu
 
Muhalefetin vizyonuyla kıyasladığınızda asimetrik bir durum görüyorsunuz. Erdoğan’dan bir gün önce İhsanoğlu’nun yaptığı konuşma ve salon düzeniyle Erdoğan’ın konuşması mukayese edildiğinde konu daha iyi anlaşılıyor. Aslında halk böylesi bir vizyonu İhsanoğlu’dan bekliyordu.
 
Normalde şartlar altında iktidarın statükocu, muhalefetin değişimci olması gerekiyor. Ancak Türkiye’de tam tersi bir durum var. Muhalefet bloğu ne yaparsa yapsın Erdoğan karşısında ‘statükoculuk/devletçilik’ mevzisinden çıkamıyor.
 
Üçüncü karşılaştırmayı ‘on iki yıllık sağ iktidarın’ perspektifinden yapabiliriz. İktidarın getirdiği sorunlara ve tüm yıpranmalara rağmen Erdoğan’ın yeni bir vizyon belgesi açıklaması başlı başına önemli. Vizyon belgesi Erdoğan’ın rakibinin yine kendisi olduğunu gösterirken onu var eden temel enstürmanın değişim olduğunu ortaya koydu.
 
‘Evet ama yetmez’
 
 Vizyon belgesi, AK Partililerde sevinçle karşılanırken, bir kesimde ‘EVET AMA YETMEZduygusu yarattı. Toplumun bir kesimi derin bir ‘güven krizi’ yaşıyor. Bu kesimler sözlerin yerine getirileceğinden kuşku duyuyor.
 
Benzer bir güven sorunu geçmişte Kürt siyasi hareketiyle de yaşanmıştı. Ancak Erdoğan bunu zaman içinde önemli ölçüde çözdü. Şimdi aynı sorunu bu defa Alevilerle yaşıyor. Erdoğan’ın bu meseleyi önümüzdeki dönemde zamana yayarak çözeceği yönünde ciddi duyumlar var.

Devamı için tıklayın >>>