Mahmut Bıyıklı
Mahmut Bıyıklı
HABER7 YAZARI

Uygurların milli şairi

GİRİŞ 04.08.2021 GÜNCELLEME 05.08.2021 YAZARLAR

Dünyanın en mazlum ve sahipsiz bırakılan milleti Uygurlardır.

Sebeplerini uzun uzadıya yazabilirim ama gerek yok.

Türkiye Türkleri olarak her yönüyle bizden olan bu kardeşlerimize karşı sorumluluklarımızı hakkıyla yerine getirdiğimiz söylenemez.

Sokaktaki insanımızın Doğu Türkistan’dan da Doğu Türkistanlıların çektiklerinden de haberi yok.

Kopmuşuz koparılmışız.

Sadece halkımız değil okuryazarlarımız da Uygurlara uzak.

Âlimlerimizin de akademisyenlerimizin de edebiyatçılarımızın da gündeminde Doğu Türkistan yok.

Uygurlar uzun yıllardan beri soykırıma uğruyor.

Çin’de yönetenler ve sistemler değişiyor ama Uygurları yok etme politikası değişmiyor.

Özgürlük sevdalısı Uygur halkı kadar vicdan sahibi Uygur aydınları bu sindirme ve yok etme politikalarına karşı büyük kavgalar verdi vermeye de devam ediyor.

 MİLLİ VİCDANIN SESİ

Uygurları tanımak için Uygur Edebiyatının önde gelen yazarlarını tanımak okumak gerek.

Maalesef ülkemizde Uygur Edebiyatı ve Uygur edebiyatçıları da tanınmıyor bilinmiyor.

Bazan sadece bir aydını tanıyarak bir ülkeye dair fikir sahibi olunabilir.

Bu manada Uygurların çektiği çileleri verdikleri mücadeleleri anlamak için Türk okuru mutlaka Abdurrehim Ötkür’ü ve eserlerini okumalı.

Ötkür gibi öncü şahsiyetler alınyazılarını milletlerinin alınyazılarıyla bir tutmuşlardır.

Doğu Türkistan’da milli bilince sahip aydınlar sadece edebi bir uğraş içinde olmamışlar bütün varlıklarıyla var olma mücadelesine de katılmışlardır.

O yüzden yazdıkları daha çok tesirlidir.

Ötkür de önce ülkem önce milletim diyen yürekli bir edebiyatçıdır.

Milletinin acılarını içinde milleti kadar hisseder.

 Milletinin kaderi Ötkür’ün kaderi olur.

 Onlar için yaşar onlar için yazar.

 Halkına sevdalı halkına kalpten bağlıdır.

Ötkür Uygurların verdiği milli mücadelenin de her zaman önünde durur.

Milli şairdir.

Bu yönüyle Ona Uygurların Mehmet Akif’i de diyebiliriz.

Zaten Türkiye’den kendisine örnek aldığı kişilerden biridir Akif.

 O da Akif gibi doğuştan İstiklale âşıktır.

Yumuşak başlı olmayı kabul eder ama uysal koyun olmayı kabullenemez.

Adam aldırmada geç demez aldırır her daim Hakkı tutar kaldırır.

O da Akif gibi İstiklalin Şairidir.

O da Akif gibi milli vicdanın sesidir

ESARET HÜRRİYET VE MÜCADELE

Ömrü mücadeleyle geçen Ötkür Doğu Türkistan Türklerinin uyanması ve davalarına sahip çıkması noktasında yaptığı çalışmalar nedeniyle defalarca Çin zindanlarına atılır ağır işkenceler görür.

Mücadeleye destek veren yakın arkadaşlarının çoğu zindanlarında öldürülür.

Son yüzyılda Uygur edebiyatçıların eserlerinde Öne çıkan tema üç tema Ötkür’ün de hayatının merkezindedir.

Esaret hürriyet ve mücadele.

Ötkür de bu üç kavramı eserlerinde esaslı bir şekilde işler.

Çocukluk ve gençlik yıllarında cesur Uygur halkının ayaklanmalarına şahit olur.

Milli bilinci şahitlikleriyle pekişir.

Halkının maruz kaldığı zulümleri gördüğü için şiirlerinde Çin vahşetini işlemeye başlar.

Sezai Karakoç’un şaire yüklediği anlam Ötkür’de tamamıyla görülür. Ne diyordu Karakoç:

‘Şâir, milletinin sözcüsü, yorumcusu ve gerekirse yol göstericisidir. Şâir, milletinin kalbidir. Atan nabzı, çarpan yüreğidir. O, milletine kafasıyla, gönlüyle ve ruhuyla yapışıktır. Alınyazısı, milletinin alınyazısıdır

ÖTKÜR’ÜN İZ’İ

Ötkür’ün İz eseri yazarın edebi duruşunu anlamak için mutlaka okunmalıdır.  İz de Kumul Çiftçilerin ayaklanmasını işler.

 Bütün ayaklanmalarda olduğu gibi canlarıyla bedel ödeyen özgürlüğe sevdalı yürekler başarılı bir şekilde anlatılır.

Bir anlamda varoluş mücadelesini destansı bir şekilde işlenir.  

Ötkür İz romanıyla birliğin beraberliğin sağlanmasıyla verilen mücadelenin başarıya ulaşacağının mesajını verir.

 Ötkür ufku geniş bir aydındır.

Eserlerindeki derinlik onun bakış açısındaki zenginliği yansıtmaktadır.

Sorunları tahlil etmekte nasıl başarılıysa çözüm yollarını sıralamakta o kadar başarılıdır.

Sadece Uygurların birliğini değil bütün Türklerin bir ve beraber olmasını savunur.

CEMİYET İNSANI    

Ötkür edebiyatta önde olduğu gibi cemiyet çalışmalarında da öndedir. Doğu Türkistan Sosyal İlimler Akademisi Başkanlığı, Kutadgu Bilig Araştırma Cemiyeti Başkan Yardımcılığı, Orta Asya Tarihi Araştırmalar Cemiyeti, Yazarlar Cemiyeti Yönetim Kurulu üyeliği, Milletler Edebiyatı Araştırmaları Enstitüsü üyeliği ve Sosyal İlimler Mecmuası Genel Yayın Müdürlüğü gibi görevlerde bulunur.

Çin Devletinin Uygurların milli kimliklerini yok etme politikasına karşı eserleriyle karşı duran Abdurrahim Ötkür’ü geçtiğimiz günlerde TYB İstanbul'da andık.

 

Ötkür’ün kızı Zülhayat Ötkür de misafirimizdi. Babası hakkında duygu düşüncelerini şöyle anlattı:

‘O bir şair olarak halkının duygularına tercüman oldu halkı için yaşadı. Bütün derdi ülkesiydi. Eserlerinde hep ülkesini işledi. Özgürlüğün değerini anlattı. Bir gün mutlaka Doğu Türkistan’ın hürriyetine kavuşacağını müjdeledi.

O iyi bir şair olduğu kadar iyi bir babaydı. Bize dünyalık olarak bir miras bırakmadı. Fakat maddiyatla ölçülemeyecek kadar manevi olarak şerefli bir miras bıraktı. Haysiyetli bir mücadele bıraktı. Babam hakkında yapılan çalışmalara ailemiz olarak her zaman destek veriyoruz.’’

 UMUDU DİRİ TUTAR

Bütün büyük şahsiyetler gibi yaşadığı dönemin acılarını sıkıntılarını başarılı bir şekilde işleyen Şair sonunda mutlaka aydınlığa kavuşulacağının ve hürriyete ulaşılacağının müjdesini verir.

Hiçbir zaman umutsuz değildir. Aksine her daim ümidi diri tutar bir şiirinde "Ötkür, gözü yaşlı, hüriyet hasretiyle ölmeyecek." Der.

Biz de Ötkür’ün umudunu umudumuza ekliyoruz.

 Kendisi göremese de canından aziz bildiği milleti mutlaka hürriyeti tadacaktır.

Dünya tarihi boyunca nice zalimler yok olup gitmiş sistemleri çökmüştür.

O sebeple zulümle abad olunmaz denmiştir.

Ötkür’ün şiirlerinde ifade ettiği gibi bir gün Uygurlar mutlaka zafere kavuşacaktır.

Belki bunu torunlarımız belki de torunlarımızın çocukları görecektir.

Gökbayrak Doğu Türkistan’ın göğünde bir gün mutlaka özgürce dalgalanacaktır.

İşte o zaman Ötkür gibi gözleri açık gönülleri mahzun gidenlerin aziz ruhları şad olacaktır.

Buna yürekten inanıyoruz.

YORUMLAR 4
  • Metin 3 yıl önce Şikayet Et
    Uygurların tarihini çok merak ediyorum.Nerden öğrenebilirim acaba.
    Cevapla
  • Musa Abdulehed ER 3 yıl önce Şikayet Et
    Çok sağolun Hocam, Merhum Abdurehim Ötkür Doğu Türkistan halkının çok sevdiği bir yazar ve Şairdir, yazınızı okuduktan sonrada merhumu bir daha hatırladım, merhuma Allah’tan rahmet diliyorum mekanları cennet olsun.
    Cevapla
  • İmran 3 yıl önce Şikayet Et
    Yazılması gereken,fakat bir türlü kaleme alınmamış bir yazıydı
    Cevapla
  • Arif 3 yıl önce Şikayet Et
    Teşekkür ederiz
    Cevapla