2017 yılı başlarında anayasa değişikliği ile ilgili süreç devam ederken, dünya finans çevreleriyle sıkı ilişkilere sahip, o dönem milletvekili sıfatı taşıyan bir isimle Meclis kulislerinde sohbet etmiştik.

Çeşitli başlıklar üzerinden ilerleyen sohbetin konusu ilerleyen bölümde çok enteresan bir noktaya geldi.

Giriş cümlesinde dediğim gibi dünya ekonomi/finans çevreleriyle yakın ilişki içinde olan muhatabım şöyle şeyler söylemeye başladı:

-Dünya, bir nevi 1929/1939 dönemini yaşıyor. Büyük ekonomik buhran olarak nitelendirilen 1929 krizi 10 yıl sonra İkinci Dünya Savaşı’nı tetiklemişti.

-1929 ekonomik buhranını 2008 krizi ile yan yana getirebiliriz. 2008 küresel ekonomik krizi, biz de, yani Türkiye’de çok fazla sarsıcı bir etki bırakmasa da Dünya’da büyük krizler üretti.

-1929 krizinin devamında, Avrupa’da faşizm rüzgarı esti. Onun devamında da Dünya savaşı. 2008 krizinden sonra Batı’da artan ırkçılık dalgasını, 1930’lardaki faşizm dalgasına benzetebiliriz.

Bu sözlerin sahibi, kendiliğinden böyle şeyler söylemiyordu tabi.

Kendisinin de belli ettiği gibi, bulunduğu uluslararası finans çevrelerinde konuşulan böyle bir konunun bir özetini benimle paylaşıyordu sohbet ettiğim siyasetçi.

Aradan yaklaşık 3 yıl geçtikten sonra, 2019 sonlarında, (henüz pandemi gündemimize girmemişti) yukarıda aktardığım sözlere benzer ifadeler, bu defa doğrudan uluslararası finans çevrelerinin içinden gelen bir ses üzerinden karşımıza çıktı.

Bir yazıydı bu ve o yazıda, Bloomberg tarafından dünyanın en zengin 58’inci zengin kişisi olarak derecelendirilen, Amerikalı milyarder yatırımcı (fon sahibi) Raymond Dalio’nun sözlerine yer veriliyordu.

Şöyle diyordu Dalio:

“Şu anda dünya ekonomisinin durumu 1935 ile 1939 arasındaki dünyanın durumuyla bir hayli benzerlik taşıyor.”

1929/1939 arasını daha da kısaltan, vakit aralığının daha da daraldığını ima eden bir beyandı bu.

BREXİT SONRASI ANGLO/SAKSON AKLI DÜNYA SAVAŞLARINA MI KARAR VERDİ

Şimdiye kadar aktardıklarımın konuşulanlar kadar konuşanlara da dikkat çekmek maksadı taşıdığı yeterince fark edilmemişse eğer, bu cümlenin de öyle bir misyonu olmuş olsun.

Şimdi şöyle bir soru soralım:

Trilyonlarca dolarlık fonlara sahip olan, kişiler, şirketler şöyle dursun, ülkelere borç vererek palazlanmış olan uluslararası büyük sermaye çevrelerinden gelen bu sesleri, uyarıcı mesajlar olarak mı okumalıyız? Yoksa, savaş çarklarını bizatihi harekete geçiren çevrelerin sesi olarak mı?

2017 başında dünyanın durumunun 1929/1939 arası döneme benzediğini dillendiren görüşleri dinlediğimde, 2019 sonunda bu zaman dilimini daha da daraltarak dünyanın 1935/1939 dönemini yaşamakta olduğunu dillendiren görüşle karşılaştığımızda bu görüşlerle ilişkilendirebileceğimiz kimi gelişmelerle henüz tanışmamıştık.

Pandemi dönemini pas geçiyorum.

Peki ama, Şubat 2022’de başlayan Rusya/Ukrayna savaşı, yahut Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ve sonrasında Amerikan ve İngiliz aklının öncülük ettiği Anglo-Sakson ittifakının bu savaşı kızıştırmak için her yolu denemiş olmasını neye bağlamalıyız?

Acaba dünyayı savaşlarla terbiye etmeye çalışan bir akıl, şimdi de Ortadoğu’da Hamas’ın sürpriz saldırısıyla başlayan savaşı, daha da büyütmek, bölgemizi bir yangın yerine çevirmek istiyor olabilir mi?

İngiltere’nin Kıta Avrupa’sından referandumla ayrıldığı Brexit kararı (2016) sonrası dünyanın, dünya savaşları öncesi dönemleri yaşamakta olduğuna dair fikirlerin sürüme sokulması bana hiç de tesadüf gibi gelmiyor.

“YA DAHA BÜYÜK SAVAŞA YA DAHA BÜYÜK BARIŞA”

(Ara not: Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın dün Katarlı mevkidaşı Şeyh Muhammed Bin Abdurrahman El Sani ile düzenlediği basın toplantısından:

“Gazzelilerin yurtlarından sökülerek atılmasına razı gelmeyeceğiz. Bu sadece Filistin’in değil Mısır’ın, Beyrut'un, Ürdün’ün istikrarsızlaşmasına yönelik olacaktır. Bölgemiz tam manasıyla dönüm noktasındadır. Ya daha büyük savaşa ya daha büyük bir barışa gideceğiz.")

İkinci Dünya Savaşı sonrası oluşan düzenin hem adil olmadığı, hem de artık taşınamaz hale geldiği artık çok yaygın bir görüş olarak karşımızda duruyor.

Soru:

Yeni düzen arayışları çok daha korkutucu bir savaş üzerinden mi olacak?

Yoksa, başka yöntemlerle bu büyük tehlike bertaraf edilebilecek mi?

ABD’de Japonya ve Almanya üzerindeki güvenlik garantisinden vazgeçme eğilimine dair gelişmelere Trump’ın Başkan olduğu dönemde rastlamıştık.

Sadece 2019 Temmuz ayından bir örnek verip geçeyim:

Osaka’da yapılacak olan G/20 zirvesine hareketinden önce açıklamalar yapan Trump, tam olarak şöyle bir cümle kurmuştu:

“Japonya saldırıya uğrarsa biz, 3’üncü Dünya Savaşı’na gireriz. Onları canımızla, paramızla koruruz. Ama biz saldırıya uğrarsak, Japonya yardım etmek zorunda kalmaz. Saldırıyı Sony televizyonlarından izleyebilirler.”

Yukarıda Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın dün yaptığı açıklamadan bir kesit paylaştık.

Fidan, bu savaşın, Lübnan, Mısır ve Ürdün’ü istikrarsızlığa sürükleme potansiyeli taşıdığına dair görüşlerini 10 gün önce gittiği Beyrut’ta da yine aynı ülkelerin ismini zikrederek açıkça dile getirmişti.

Hatırlayalım, Nisan 2022’de dönemin Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu biraz da Ankara adına tarihe not düşme adına “NATO içinde bazı ülkeler savaşın sürmesini istiyor” şeklinde bir beyanatta bulunmuştu.
Açıklamada isimleri zikredilmeyen ülkelerin hangileri olduğunu tahmin edersiniz.

Şimdi de Rusya Ukrayna savaşını uzatan o aklın, Ortadoğu için aynı maksatla hareket etmediğini kimse garanti edemez.

Mehmet Acet - Haber7