Çok kötü bir çocukluk hatırası ile başlayacağım yazıya.

1986 ya da 87 yılıydı.

10 ya da 11 gibi, yani çelik çomak oynama yaşlarında idim.

Bizim memlekette (TAŞKENT/KONYA) baba tarafından akrabamız da olan 18 yaşında bir genç, köpek ısırması sonucu kuduz olmuş, Konya’ya götürülüp bir hastaneye alınmış ancak tedavisi olmayan bu hastalık yüzünden maalesef ve maatteessüf büyük korkular yaşayarak, büyük acılar çekerek hayata gözlerini yummuştu.

Bu elim hadisenin akabinde, bütün köpeklerin belediye tarafından itlaf edilmesi yönünde bir karar alındı.

Ve hemen o kararın tatbikine başlandı.

Bizler de çocuk halimizle biraz merak, biraz korku hisleriyle alınan kararın uygulamasını izliyor, damdan dama atlayıp, oradan oraya koşturup, o itlaf işleminin nasıl yapıldığını uzaktan uzağa izliyorduk.

Köpeklerin çoğu, kendilerine verilen zehirli eti yiyip can verirken, etkilenmeyenler tüfekle vurulup itlaf ediliyor, sonra kamyon kasalarında topluca bir yer taşındıktan sonra kireçli toprağa gömülüyordu.

Bir gün içinde yapılıp bitirildi bu işlerin hepsi.

18 yaşında bir gencin kıvrana kıvrana can vermesi ve bu tehlikenin başka insanlara da sirayet etme ihtimali, bu şekilde radikal bir karara sevk etmişti karar vericileri.

SAHİPSİZ HAYVANLARLA ALAKALI YASA HAFTAYA MECLİS GÜNDEMİNE GELİYOR

Sahipsiz hayvanlar meselesi, ki bunu büyük ölçüde sokak köpekleri olarak nitelendiriyoruz, uzunca süredir kamuoyunda tartışılıyor.

4 bakanlık, (Tarım, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği, İçişleri Adalet Bakanlıkları) bir süredir bu konuda bir çalışma yürütüyordu.

Çalışmalar tamamlandı ve bu önümüzdeki hafta bu konuda TBMM’de bir adım atılması hususunda karar kılındı.

Bu çalışmayı yürüten kaynaklardan aldığım bilgiye göre, AK Parti’nin teklifi olarak Meclis gündemine gelmesi beklenen yasa teklifinde yer alacak hususların özeti şu şekilde:

-Mevzuat değişikliği ile ‘‘Yakala-Kısırlaştır-Sal’’ metodundan vazgeçilmesi,

-Bakımevi olmayan yerlerde bakımevi tesis edilmesi ve eş zamanlı olarak sahipsiz hayvanların tedricen toplandıktan sonra hayvan bakımevlerinde tutulması,

-Sahiplendirme kampanyaları yürütülmesi,

-Sahiplendirilen hayvanların kısırlaştırılarak ve çiplenerek teslim edilmesi,

-Saldırgan, bulaşıcı veya tedavi edilemeyen hastalığı olanlar ile 1 ay içerisinde sahiplendirilemeyenlere ötanazi yapılması.

Bu 5 başlıktan da anlaşılacağı üzere bu sorunu kalıcı bir şekilde çözmek için yasa ile model değişikliğine gidiliyor.

Sokak köpeklerin sorumluluğu büyük ölçüde belediyelere ait.

Köpekleri toplama ve kısırlaştırma görevi de.

Ancak, belediyelerin bir kısmı işin kurnazlığına ya da kolaycılığına da kaçmak suretiyle kendi sınırları içinde bulunan köpekleri alıp, komşu ya da daha uzaktaki diğer belediyelerin sınırları içerisini bırakıyor.

Daha düzgün hareket edenler, köpekleri kısırlaştırıp aldıkları yerlere bırakıyor.

Belli ki bu çerçeve ve uygulama yöntemleri yeterli olmadığı için bu mesele büyüdü, büyüdü ve hemen her gün yurdun bir köşesinden gelen köpek ısırma haberleri ile vahim bir noktaya ulaştı.

KÖPEKLERİ SAHİPLENDİKTEN SONRA ORMANA/SOKAĞA BIRAKANLARA CİDDİ CEZALAR GELİYOR

Bu çalışmayı yürüten bakanlıklardan aldığım bilgiye göre, bu mesele, başka ülkelerde de buna benzeyen yöntemlerle çözüm yoluna kavuşturulmuş.

Yapılacak olan düzenlemenin en önemli ayaklarından birini ‘sahiplendirme’ bölümü oluşturuyor.

Yukarıdaki başlıklarda da aktardığım gibi, sokak köpekleri barınaklarda toplandıktan sonra (barınak sayısı da artırılacak) belediyeler, ilanla sahiplendirme kampanyası yürütecek.

Ancak…

Sahiplenilen hayvan öyle herkesin kafasına estiği gibi istenilen bir yere bırakılamayacak.

Bırakana ciddi ceza kesilecek.

Şu anki problemi besleyen temel gerekçelerden bir tanesi bu zaten.

Ormana ya da eve uzak yerlere bırakılan köpekler, sokak köpeği problemi olarak karşımıza çıkıyor.

BAZI RAKAMLAR…

Son olarak bu meselenin geldiği noktayı daha anlaşılır kılması için bazı rakamlar verelim:

Türkiye’de valiliklerin 2023 yılında yaptığı bildirimlere göre ülkemizde toplam 1 milyon 817 bin 147 adet sahipsiz köpek bulunuyor.

Bir köpeğin yılda 16’ya kadar yavruladığı biliniyor.

Sokak köpekleri sorununun çok çeşitli komplikasyonları bulunuyor.

Konu üzerinde çalışan yetkili mercilerin verdiği bilgiye göre, örneğin:

-Özellikle kadınlar, çocuklar, yaşlılar ve engelliler başta olmak üzere insanlara dönük günlük hayatta ortaya çıkan tehlikeler.

-Trafik kazalarının yaşanması. (Daha iki gün önce köpeğe vurmamak için manevra yapan bir araçta üç kişi hayatını kaybetti)

-Vatandaşların sokaklarda hayvan besleyen kişilerle kavga etmeleri nedeniyle toplumsal huzursuzluk yaşanması.

-Ekonomik değeri olan çiftlik hayvanların telef olması.

-Devlet kurumlarına olan güvenin azalması gibi olumsuz bir hava ortaya çıkmış durumda.

Bunun dışında daha kötüsü var tabi.

Ülkemizde kuduz vakalarında ciddi artışların yaşanmaya başladığı değerlendiriliyor.

Sağlık Bakanlığı verilerine göre son 20 yılda 4 milyonu aşkın kuduz riskli temas söz konusu olmuş.

2018-2022 yılları arasında kuduz riskli temas sayısı ortalama 260 bin civarında iken, bu sayı 2023’te 437 bin seviyelerine kadar yükselmiş.

Görüldüğü üzere sokak köpeklerinin sayısının artışıyla birlikte artan tehditlerle karşı karşıya olduğumuz gibi bir gerçek önümüzde duruyor.