Devletçi et, liberal et!
İkinci sınıflara “Keynes’de emek piyasasını” anlatmak için... Dün sabah gene üniversitenin yolunu tuttum. Arz-talep... Tam istihdam, eksik istihdam... Klasikler ile Keynes farkı...
Çeyrek asırdır üniversitede “piyasa ekonomisi” anlatmak için didinip dursak da, bunun bir refleks olarak algılanmasının ne siyasette, ne de medyada yaygınlaşmadığını da üzülerek görüyorum.
***
Dün, çocukluk yıllarını bildiğim bizim Mehmet Tezkan soruyordu:
“Et fiyatları tavana vurunca hükümet duruma el koyup et ithal etme kararı aldı.
Yani devlet et ithal edecek, ya işlemeden satacak ya da kesecek, biçecek, pirzola yapacak, biftek yapacak, kuşbaşı yapacak, kıyma yapacak satacak!
Konu tam Mehmet Altanlık değil mi?
Soru şu...
Devletin o gün et satması mı yanlıştı, bugün yeniden et satacak olması mı?”
***
Türkiye, halkına ucuz et yedirmek istiyor ise bunu sağlamanın yolu “devletin müdahalesi”nden değil, piyasa ekonomisinin etkin işletilmesinden geçiyor...
Piyasa ekonomisi etkin işlemiyor ise devlet et satsa da, satmasa da, büyük yığınların ucuza sağlıklı et yemesi mümkün olmaz.
Çünkü piyasanın işletilmediği ve doğal bir ucuzluk sağlanmadığı noktada, devlet zararı finanse ederek fiyatları zoraki ucuzlatsa da, bu kamu zararı yeniden yığınlara vergi olarak geri döner, ucuz et yediğini sanan da dâhil, bunun faturası herkesin cebinden çıkar...
***
Türkiye’de et fiyatları çıldırdı.
Neden?
Arz-talep dengesizliğinden.
Üstelik bunu “eloğlu” görüyor, bizler görmüyoruz.
Önceki gün Financial Times çok net bir biçimde anlatıyordu:
“Bu da aynı zamanda Ankara’nın, katı kotaları ve yüksek tarifeleri koruyarak, tarım ürünlerini Avrupa Birliği ile Gümrük Birliği’nin kapsamının dışında bırakma kararının bir sonucudur.
Şimdi politikacılar, hala çalışan nüfusunun yüzde 25’ini istihdam eden tarımı sübvanse etmek ile tüketicilerin hayatını kolaylaştırmak arasında bir seçim yapmakta zorlanıyor.”
***
Türkiye’de siyaset ve medya görüş serdetmeden önce lütfedip, AB İlerleme Raporu’na bir göz atsa, inanıyorum ki büyük bir sıçrama yaparız...
Örneğin, “et fiyatları” konusunda onca yazı yazıldı ama kimse dönüp AB 2009 İlerleme Raporu’na bakmadı.
Hâlbuki Rapor da, İngiliz Gazetesi’nin söylediğini söylüyor.
“Türkiye, AB menşeli et, canlı hayvan ve bunlardan üretilen ürünlerin ithalatına getirilen yasak konusunda ısrar etmektedir.
Bu yasak, tarımsal ürünlere ilişkin ticaret anlaşması kapsamındaki karşılıklı yükümlüklerin ihlali anlamına gelmektedir.
Bu yasaklamanın ve ticaretteki diğer teknik engellerin kaldırılması, bu fasıldaki katılım müzakereleri bakımından kilit unsur olmaya devam etmektedir.”
***
Siz...
“Talebin” serbest, “arzın” kısıtlı olduğu bir “piyasa ekonomisi” düşünebiliyor musunuz?
Hâlbuki et sektöründe durum aynen böyle.
Bu nedenle de Türkiye’de karkas etin kilogram fiyatı 15 TL civarında satılırken...
AB’de karkas kırmızı et yaklaşık 7 liraya satılmakta...
-
Kamil 15 yıl önce Şikayet Etvurguncular. Tansu Çiller in verdiği destek ne oldu güneydoğulu arkadaşlara bir sorun bakalım,arz talep deniyor ne yani bu ülkenin nüfusu bir kaç günde % 25 mi arttı destek zaten veriliyor peki pirinçte olan talep birden bire nasıl karşılandı Türkiye de dönen dolapları bilmek için ekonomist olmaya gerek yok vurgun vuranındırBeğen
-
mehmet tokat 15 yıl önce Şikayet EtCHP VE ERGENEKON, ARATO VE JENKINS NERDEN BULUYOR?. hudson üyesi olan, neoconlarla işbirliği içinde olan chpli şükrü elekdağ mı bu ilişkileri düzenliyor? sayın mehmet altan, siz çok değerli bir araştırmacısınız. ET FİYATLARINDAN PETROL ARAMALARININ ENGELLENMESİNE, DANIŞTAY SALDIRILARINDAN CUMHURİYET GAZETESİ BOMBALANMASINA KADAR neoconlar yani ateist siyonsitler yani arato ve jenkins ekibinin rolleri ne? sayın mehmet altan, Allah razı olsun hergün sizi ve ahmet altanı heyecanla takip ediyoruz. HABER7 İNŞALLAH AHMET ALTANA DA ÇOK YER VERİR. SAYGILARIMLA.Beğen
-
hulusı Aydın 15 yıl önce Şikayet EtİSTİHDAM. Verilere göre işsiz cok yüksek emeklı cok fazla calışan emeklide cok fazla,ama haybeden gecinmek isteyen onlardan fazla.Globallaşan dünyada artık kücük işletmelere yeryok .Tarımda bölünmüşlügü kaldıdmak zoprundayız.düşünün yüz donum arazı 150 kişiye bölünmüş.bu bölünmüşlükte ne ekip ne alacaklar?küllen zerar.hayvancılıkta aynı iki inek üc koyunla hayvancılıkolmaz devlet destegıyle 100 denaşagı olmamak şartıla hayvancılık yapılması lazım 50sinin geliri yüzü bakar 50sinin geliride kar,vergi ve işme giderleriBeğen
-
Ekrem Erol 15 yıl önce Şikayet EtHamaset Yapıyoruz ya?. Yüce Türk Milleti! hayvanım var diye 50 tlden küpe alıp, devletten, olmayan hayvanına teşvik alıyor. Ne kadar namuslu ve dürüst bir milletiz değil mi? İlkokulda çocuklarımaza komünist ülkelerdeki gibi and içtiriyoruz Türküm, Doğruyum, Çalışkanım....diye peki nerede bu doğru ve çalışkan olan insanlar? Sırası gelince de yüce Türk Milleti! mesal 9 günlük bayram tatillerinde de 150-200 kişi yollarda katlederiz. Dünyada bizden başka bir ülke var mı acaba? Hamaset yapmayın mide bulundırıyor çünkü!Beğen
-
Ekrem Erol 15 yıl önce Şikayet EtHocam İyi Güzel de.... Karkas et onlarda neden 7 bizde 15 tl? AB ülkeleri tarım ve hayvancılığa sübvansiyon uygulamıyor mu? Hoş biz de uyguluyoruz ama namuzsuz ve aşağılıklar aldıkları desteği başka alanlarda kullanıyorlar. Tarafdan Süleyman Yaşar Beyin yazdığına göre tanesi 50 TLden küpe ticareti yapıyoruz. Ve devlet baba küpeye destek veriyor. O küpe hayvanın kulağında değil ki! Bazı aşağılıkların cebinde ve para da hayvana yada hayvancılığa değil üç kağıtçcının cebine gidiyor. Sonra da et fiyatları tavan şimdi kim dürüst?Beğen
