Sık sık “çağdaş olmamak”la suçlanır birileri(!) inanç ve yaşam biçimleri nedeniyle. Dini değerlere sahipseniz, yaşam sisteminizi Allah’ın emir ve yasakları doğrultusunda oluşturuyorsanız zaten baştan kaybetmişsinizdir kimi insanların nazarında.

            Peki nedir çağdaş? TDK’na göre çağdaş: “Aynı çağda yaşayan, çağcıl, asri, muasır”  anlamına gelmektedir.

            Bana göre çağdaşlığın tarifine gelince; Dünden bugüne kadar geçen zaman sürecinde, insanlığın ortak mirası üzerinde olabilmektir. Yani geçmişten utanmamak, geçmişin nimetlerini (bilimsel, siyasi, toplumsal, dini,…vs.) artırarak geleceğe taşımayabilmektir.

            Günümüz Türkiye’sinde kendisini çağdaş zanneden(!) modernistler var! Geçmişinden kopuk, geçmişini inkar eden modernistler. Bu iki kavram birbirine karıştırılıyor bence!

            İşte tam da bu noktada çağdaş olmakla modernist olmak arasındaki farkı çok iyi algılamak gerekiyor sevgili okurlar. Çünkü çağdaş olmak kavramı, tanımı itibariyle bakıldığında kendisine doğru diye dikte edilen bilgiyi ezbere kabullenmez. Hangi yüzyılda yaşıyorsa o dönemin ortak malı olan bilgiden istifade eder.

Bunu yaparken geçmişinden utanıp hayıflanmaz. Geçmişinin kendisine emanet ettiği bilgiyi alır, işler, geliştirir ve gelecek nesillere aktarır. Bugün ile geçmiş arasında olan farkları kompleks konusu haline getirmez. O dönem için doğru bilginin o olduğunu, ama geliştirilerek günümüzde bu hale geldiğini bilir. En önemlisi geçmişine minnettardır bu bilgiyi kendisine aktardığı için.

Hz. Adem’den bugüne kadar insanlığın ortak emeğine dayalı bilgiyi kullanmanın, tüm insanların ortak hakkı olduğu bilincini taşır. Çünkü yeryüzünde tek bir bilgi gösteremezsiniz ki o bilginin daha öncesi olmasın. “Tekerleğin icadı yeryüzünün ilk icadıdır!” dediğimizde bile, o icada kadar geçen zaman diliminde neler yaşandığını bilmiyoruz! Mutlak o icadın öncesinde de, insanlığı tekerleğin buluşuna iten başka faktörler vardı ve insanlar o dönemde bile geçmiş deneyimlerinden yararlanarak tekerleği icat ettiler!

            Nitekim dünyaya gelen bir bebeği hiçbir dış uyaranla muhatap etmeden 25 yaşına getirsek ve hooppp diye bir anda toplumun ortasına atsak ne olur biliyor musunuz? Çıldırır! Konuşmayı bilmez, yemeyi bilmez, duygularıyla tanışmamıştır, medeniyet nedir bilmiyordur… ve uyumsuz davranışlar içinde çıldırır!

            Demek ki çağdaş olmak önemli bir kavram. Modernist olmakla da kesinlikle karıştırılmamalı!

            Modernist düşünce yapısı geçmişi inkar eder; ama geçmişin mirasını yemeyi ihmal etmez. Bugünü ilahlaştırır durur. Mirasyedi ruh hali içinde tüketerek yaşayıp gider, üretmez.

            Çağdaş insan bulunduğu dönemin düşünsel ve yaşamsal tüm nimetlerinin, geçmişten kendisine hediye olduğunu bilir. Geçmişinden utanmaz. Geleceğe aktarmak için çabalar durur. İnsanlığın ortak mirasını, kendisinden sonraki nesillere artırarak armağan etmeye çalışır. Utanmadığı geçmişini, hayal ettiği geleceğe taşır.

Ve bilir! Her bilginin öncesi mutlaka vardır…  hani o bilindik ressam öyküsünde olduğu gibi. Yemeğini beklerken peçeteye çizilen resmi hayretle izleyen ve “İnanamıyorum sadece 15 dakikada harika çizdiniz.” diyen garsona düşülen notta yazıldığı şekliyle bilir… 72 yıl+15 dakika.

Mehtap KAYAOĞLU (Dn.Psikolog&Psikoterapist)
mehtap.kayaoglu@yuzlesme.tv 
www.yuzlesme.tv