Türkiye gündemi referanduma kilitlenirken Türkiye yönetim sistemini değiştirme konusunda önemli bir dönüm noktasına gelmiş durumda…

Bugünle birlikte sandığa 60 gün var.

Yurt içinde kayıtlı seçmen sayısı 55 milyon, yurt dışında kayıtlı seçmen sayısı ise 3 milyon civarında... Toplamda 50 milyon civarında seçmenin referandumda sandığa gidebileceği öngörülüyor.

Tabi doğal olarak herkes sandıkta nasıl bir sonuç çıkacağını merak ediyor.

Sandığa doğru hazırlıklar sürerken partiler de birer birer hangi cephede durduklarını açıklamaya devam ediyor. Liderler ve partiler meydanlara inmek için hazırlıklarına yürütüyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da referandum kapsamında meydanlarda olacak. İlk durak yarın Kahramanmaraş.

Ziyaretler Malatya, Elazığ, Gaziantep ve Adıyaman’la devam edecek.

AK Parti’nin kampanya süreci ile ilgili çalışmaları da tam gaz devam ediyor. Başbakan Binali Yıldırım, 25 Şubat'ta Ankara Spor Salonu'nda yapacak tanıtım toplantısıyla kampanya sürecini resmen başlatacak.

Muhalefet kanadında da CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu da MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli de meydanlarda olacak.

Bunun yanında Evet ve Hayır cephesinin medya organları üzerinden seçmeni ikna etme çabaları sürüyor. Diğer tarafta kamuoyu araştırma şirketleri sahadaki çalışmalarıyla seçmenin nabzının tutmaya çalışılıyor.

Şirketlerin kendi araştırmalarının yanında partilerin de şirketlere yaptırdığı araştırmalar var. Özellikle Ak Parti’nin haftalık ve aylık kamuoyu araştırmalarıyla seçmenin nabzını yokladığını biliyoruz.

HANGİ PARTİ HANGİ CEPHEDE?

Kamuoyu araştırmalarına geçmeden Evet- Hayır cephesinde hangi partilerin yer alacağına bakmakta fayda var.

YSK’nın şartları yerine getirerek referanduma katılmasına izin verdiği 8 partinin referandumla ilgili pozisyonları ve parti tabanlarındaki durumdan önemli çıkarımlar yapılabilir.

Parti parti gidecek olursak;

Tüm seçmenlerin yarısının destek verdiği Ak Parti, Evet diyen en büyük kitleyi oluşturuyor.

Son seçimde yüzde 25 civarında oy alan CHP de Hayır diyen cephenin en büyük seçmen kitlesine sahip parti konumunda…

Sürecin başlamasında kilit rol oynayan Devlet Bahçeli’nin liderliğindeki MHP, Evet kanadının ikinci büyük destekçisi… MHP tabanının yüzde 60’a yakınının parti kararı olan Evet’i desteklediği öngörülüyor. Meral Akşener, Ümit Özdağ ve Sinan Oğan gibi muhaliflerin pozisyonu ise Hayır olsa da ülkücü camianın Evet’e yakın olduğunu düşünülüyor. Özellikle Ulusalcı, sol ve terör örgütü PKK’ya yakın kesimin Hayır diyecek olmasının bu kararda etkili olduğu konuşuluyor.

HDP’DEN EVET’E CİDDİ OY KAYMASI OLABİLİR

Terör örgütü PKK ile bağını koparamadığı için kitlesi ile bile ters düşen HDP, parti olarak Hayır derken sandıkta sonucu etkileyebilecek oranda Evet diyecek seçmen olabileceği ifade ediliyor.

HDP, BBP ve Saadet tabanından ciddi Evet tercihleri çıkacağını düşünenlerdenim. HDP son seçimde yüzde 11 civarında oy almıştı. Kamuoyu araştırmalarında bu oyların yüzde 6,5-7’lere kadar gerilediği görülüyor. Hayır oyu verecek seçmen yaklaşık yüzde 6-7’lik kesim olduğu konuşuluyor. Bunlar haricindeki Kürt seçmenden yüzde 2 ila 4 arasında Evet çıkabileceği konuşuluyor ki çok önemli bir rakam…

Saadet Partisi’nde parti yönetimi Hayır deme yönünde karar aldığını duyurdu. Parti yönetiminin kararına rağmen Milli Görüş tabanında Evet diyen önemli bir kitle olduğu biliniyor.

BBP’de parti yönetimi henüz karar vermemiş olsa da parti tabanında önemli bir Evet diyecek kitle olduğu düşünülüyor.

HÜDA PAR’IN EVET DEMESİ KÜRT SEÇMEN İÇİN ÖNEMLİ

Hüda Par parti olarak Evet deme kararı aldı. Hüda Par’ın kararı Kürt seçmen için de önemli olacak. Karar, Kürt halkının yoğun olarak yaşadığı bölgelerden gelen oy oranlarını etkileyebilir.

BTP: Seçmeni serbest bıraktı.

Vatan Partisi: Doğu Perinçek ve partisi Hayır diyor.

3 milyon civarında yurtdışında kayıtlı seçmen olduğunu başta ifade etmiştik. Bunların 2 milyon kadarının sandığa gidebileceği konuşuluyor. Buradaki tabloda da Evet oyları önde görünüyor. Yurtdışı oyları da evet’e bir miktar katkı sağlayacaktır.

KARARSIZ SEÇMENLERİN DURUMU

Kararını vermemiş yüzde 5-10 arasında mutlak kararsız bir seçmen olduğu ifade ediliyor. Kampanyalardan sonra bu seçmenlerin eğilimleri daha da netleşecek. Bu da sandıktan çıkacak sonuç üzerinde etkili olacaktır.

CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN’IN ANKET CEVABI

Cumhurbaşkanı Erdoğan’a 22 Ocak’taki Afrika ziyareti öncesinde de önceki günkü Bahreyn ziyareti öncesinde de anket sonuçları soruldu.

“Elimizde anketler var ama açıklamak için erken” açıklaması yaptı ve araziye çıktıktan sonra sağlıklı sonuçlar alınabileceğini işaret etti.

Tabi bundan Hayır cephesi “Anketler düşük ondan açıklamak istemiyor” yorumu çıkardı.

Bunun yanında Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş’a masadaki anketlerle ilgili benzer sorular yöneltildi. Kurtulmuş, Evet oylarının ciddi miktarda önde olduğunu kampanya süreçleri ile daha da artacağını düşündüklerini aktardı.

Hayırcıların “anketlerde Evet düşük çıkıyor” yorumu doğru değil. Sebebini 8 ayrı şirketin son 1,1,5 ay içerisinde yapmış oldukları anket sonuçlarıyla verelim;

ADİL GÜR’ÜN A&G ARAŞTIRMA

24-27 Ocak tarihleri arasında 42 ilde 3100 denekle yapılan ankette;

EVET: YÜZDE 54

HAYIR: YÜZDE 46

MAK DANIŞMANLIK

Ocak sonu Şubat ayı başında 53 ilde 5 bin 400 kişi ile yapılan MAK Danışmanlık anketinde;

EVET: YÜZDE 60

HAYIR: YÜZDE 40 sonucuna ulaşıldı.

Ankette ilginç bir detay dikkat çekti; Ak Parti seçmeninde sadece yüzde 5 gibi kararsız seçmen olduğu belirtiliyor. Yüzde 1 bile olmayan bir seçmen kitlesi Hayır diyor.

GENAR ANKETİ

GENAR'ın anketinde durum;

EVET: YÜZDE 55

HAYIR: YÜZDE 45

Anket çalışmasında Ege dışında 6 bölgede ‘Evet’ sonucu önde giderken, sadece Ege ‘Hayır’ diyor.

GENAR’ın anketi olarak medyaya yansıyan anket çalışmasında çarpıcı noktalar var;

Ankette ayrıca Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bireysel oyu yüzde 60’a çıkmış görünüyor. Ak Parti’ye desteğin ise yüzde 50’ye ulaştığı aktarılıyor.

AK Parti seçmeninin yüzde 96’sı MHP seçmeninin de yüzde 46'sı evet diyebileceği belirtiliyor. CHP seçmeninden yaklaşık yüzde 10, HDP’den de yüzde 4,5 oranında bir Evet oyu olabileceğine dikkat çekiliyor.

OPTİMAR ARAŞTIRMA

Optimar Kamuoyu Araştırma Şirketi’nin 3-10 Ocak arasında 26 ilde 2043 ile yaptığı anket sonucunda da sonuçlar şöyle;

EVET: YÜZDE 53,6

HAYIR: 46,4

Optimar’ın anketinde de iki nokta not edilmiş; MHP’li seçmenin en az yüzde 45’ten fazlası Evet’i destekliyor. Kürt seçmenlerin de yüzde 40 civarı Evet diyecek.

ORC’NİN ANKETLERİ

ORC Araştırma Şirketi’nin 2 bin 340 kişiyle yaptığı anket yayınlandı. 10 ile 11 Ocak 2017 tarihlerinde yapılan ankete göre anayasa değişikliğine destek artışa geçti. Vatandaşın, Anayasa değişikliğine verdiği destek yüzde 62. Referandum olması halinde hayır oyu verecek olanların sayısı yüzde 38 civarında görülüyor.

Öte yandan ORC’nin İstanbul, Ankara, İzmir’i kapsayan 3  büyükşehiri kapsayan bir araştırması da oldu.

3 büyükşehirden alınan ortalama;

EVET: YÜZDE 53

HAYIR: YÜZDE 47 oldu.

KONSENSUS ANKETİ

Ocak ayı sonunda yapılan anketin sonucu medyada şu şekilde yer aldı;

EVET: YÜZDE 52

HAYIR: YÜZDE 48

SOL ULUSALCI KESİMİN DİKKATE ALDIĞI İKİ ARAŞTIRMA ŞİRKETİNDE SONUÇLAR

GEZİCİ ARAŞTIRMA

Gezici Araştırma’nın 4-5 Şubat tarihleri arasında 24 ilde 2860 katılımcı ile yaptığı ankette kararsızlar dağılınca şu sonuçlar elde edildi;

EVET: YÜZDE 49

HAYIR: YÜZDE 51

SONAR ANKETİ

Sol kesimin daha çok sonuçlarını dikkate aldığı SONAR da 1 -25 Aralık tarihleri arasında 26 şehirde 5000 kişi ile bir anket çalışması yaptı. Ankette karasızlar dağılınca sonucuna ulaşıldı.

EVET: YÜZDE 49

HAYIR: YÜZDE 51

Sandığa doğru referanduma 60 gün kala genel tablo bu. Bundan sonrasındaki süreci siyasilerin meydanlardaki performansı, seçmenin sandıktaki iradesi belirleyecek.

Sonrası hayırlısı…

 

Osman Ateşli - Haber 7

osman.atesl@haber7.com

Twitter: @oatesli