Bir buçuk yılı aşan zorlu pandemi süreci, küresel ölçekte ekonomileri sarsmaya devam ediyor. Küresel çapta ürün tedarikleri sıkıntılı… Artan enflasyon oranları ekonomileri tehdit etmeye devam ediyor. Dünya genelinde ekonomilerde büyük sorunlar var. Yüksek enflasyon artık sadece Türkiye’ye özgü bir sorun olmaktan çıkmış vaziyette… Pahalılık had safhada… Tüm bu karamsar tabloya rağmen güzel haber; Türkiye, 2021 yılında önemli büyüme rakamlarını yakalayan birkaç ülkeden biri durumunda…

Vatandaşın aynasından bakınca hayat pahalılıkları, enflasyon ve gelirlerdeki düşüşler…

Bu tabloyla birlikte kamuda olsun özel sektörde olsun çalışanları ve emeklileri bir nebze rahatlatabilmek adına yoğun çalışmalar yürütüyor.

Yüksek enflasyon karşısında çalışanlarını korumak için kolları sıvayan şirketlerin sayısı her geçen gün artıyor. Kanal7 Medya Grubu da yılbaşı zammını erkene çeken kurumlardan biri oldu. İnce düşünceleri için yöneticilerimize de ayrıca teşekkür etmek istiyorum. Şartlar sebebiyle kulağının üzerine yatan işverenler elbette olacak. Kimi işverenlerin de ara zam, prim, ikramiye gibi yöntemlerle çıkış üretmeye çalıştıklarını duyuyoruz. Amaç çalışanları ekonomik olarak bir nebze rahatlatabilmek, nefes aldırabilmek.

BAŞKAN ERDOĞAN’DAN TALİMAT

Kamuda da durum bundan çok farklı değil;

Başkan Recep Tayyip Erdoğan, toplumun çeşitli kesimlerinde pandemiyle oluşan ekonomik sıkıntıların giderilmesi için uzun bir süredir çalışmalar yaptırıyor. Destekler konusunda pandeminin en başından beri hiç geri durulmadı. Erdoğan’ın son dönemde özellikle ‘dar gelirli ve dezavantajlı kesimleri rahatlatacak çalışmaların hızlandırılması’ talimatını verdiğini biliyoruz.

Kabine ve partideki toplantılarda şu sıralar masadaki en önemli gündem maddesini ekonomik rahatlamayı sağlayacak konular oluşturuyor. Emekli aylıkları ve asgari ücrete beklentilerin de üstünde zam yapılması, sosyal yardımların artırılması, 3600 ek gösterge... Hatta daha önce çekimser yaklaşılan EYT konusunun bile masada olduğu biliniyor.

Hafta sonu Kanal7 Ankara Temsilcisi ve Haber7 yazarı Mehmet Acet'in sunduğu Başkent Kulisi programında soruları yanıtlayan AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Vedat Demiröz, bu konularda yapılan çalışmaları detaylarıyla anlattı. İzleyemeyenler arşiv kayıtlarından ulaşabilir. Demiröz'ün, "AK Parti olarak asgari ücretlileri de, emeklileri de enflasyona ezdirmeyeceğiz" sözünü bir kez daha not ettik.

A Para'nın dün gerçekleştirdiği Türkiye 2023 Zirvesi ve Para Sohbetleri'nde de yine ekonomi gündemine dair önemli değerlendirmeler yapıldı.

Programa video mesaj göndererek katılan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ''Elbette büyük hedeflere odaklanırken, burnumuzun dibindeki sorunlara da asla gözümüzü kapatmıyoruz. Vatandaşımızın her birinin yaşadığı sıkıntıların ve zorlukların farkındayız. Salgın nedeniyle küresel ölçekte bozulan ekonomik dengelerin yol açtığı maliyetleri içeriye en az şekilde yansıtmak için gereken tedbirleri alıyoruz.” açıklaması da tam olarak bununla ilgiliydi.

Bu açıklamayı daha da açan yine aynı programda konuşan Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan oldu. Bakan Elvan, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın en hassas olduğu hususlardan birinin vatandaşın enflasyona ezdirilmemesi olduğunu belirtti.

“ASGARİ ÜCRETTE GEREKLİ HASSASİYETİ GÖSTERECEĞİZ” SÖZÜ

Kendi adıma, milyonlarca kişinin merakla beklediği asgari ücretle ilgili beklentilerin üzerinde zam yapılacağının sinyalini aldığımı söyleyebilirim. Elvan’ın "Asgari ücret başta olmak üzere bu konuda gerekli hassasiyeti göstereceğiz" ifadesini ben bu bakımdan çok önemli buluyorum. Bu sözlerden en üst sınır için şartların zorlanacağını anlayabiliriz. Sonuna kadar zorlanmalı da… Buraya döneceğiz;

Pandeminin başladığı 2020 Mart ayından bu yana kamu kaynaklarından yapılan desteklerin 734 milyar lirayı bulduğu ifade ediliyor… Altı çizilmesi gereken bir rakam.

Vergi indirimleri ve fiyat ayarlamaları vesilesiyle tam 125 milyar liralık kamu gelirinden vazgeçilmiş. Üstelik doğalgaz ve elektrik alanında verilen destekler de bu rakamın dışındaki meblağlar. Maliyet artışlarının önemli bir bölümünü devlet tamamen üstlenmiş durumda…

Dar gelirli vatandaşları rahatlatmak adını çok önemli bir fedakârlık… Yeniden ücretlerle ilgili konuya dönersek;

İŞVERENLER ARTIŞ KONUSUNDA DAHA ILIMLI

Son iki aya girilirken 2022 asgari ücret zammı için geri sayım başladı. Milyonlarca asgari ücretli çalışan yeni yılda alacağı zam yoğun bir şekilde konuşulmaya devam ediyor. Sonuçta mesele hem çalışanları hem işverenleri çok yakından ilgilendiriyor. Salgın döneminde sıkıntılara rağmen gelirleri düşmeyen işverenler, sıkıntıdaki işverenleri ayrı tutmak lazım, asgari ücret rakamlarında beklentilerin üzerine çıkılmasına geçmiş dönemlere nazaran daha ılımlı yaklaşıyor. Yıl sonu maaş hesaplamaları medya sayfalarına boy boy yansımış durumda;

 ASGARİ ÜCRETTE BEKLENTİLERİN ÜZERİNDE ARTIŞ GELEBİLİR

Asgari Ücret Tespit Komisyonu Aralık ayı içinde yapacağı toplantıların sonunda kararını açıklayacak. Görüşmelere az bir süre kala asgari ücret zammına ilişkin tahminler de dile getirilmeye başlandı. Asgari ücret oranın belirlenmesinde enflasyon rakamları kritik öneme sahip malum.

Merkez Bankası, yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 18,4 olarak açıkladı. Merkez'in tahmini baz alınırsa asgari ücretlilere yüzde 25-30 aralığında zam uygulanması öngörülebilir. Yüzde 25'lik zamma göre, 2022 yılında brüt asgari ücretin 4.471 TL'ye net asgari ücret ise 3.532 TL'ye çıkması tahminler dahilinde... Yüzde 30'luk zamma göre ise brüt asgari ücretin 4.650 TL'ye, net asgari ücretin ise 3.673 liraya çıkması beklenebilir.

Gözler her yıl olduğu gibi bu yıl da işçi, işveren ve kamu temsilerinden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nda olacak. Türk-İş komisyonda işçi tarafını temsil ederken, en fazla üyeye sahip konfederasyon olduğu için TİSK, işveren tarafı adına masada olacak.

MEMUR VE EMEKLİLERE ENFLASYON FARKI GELİYOR

İki gün önce açıklanan Ekim ayı enflasyonuyla birlikte memur ve emekli zammında da tablolar netleşmeye başlamış görünüyor. Ekim itibarıyla son 4 aylık enflasyon yüzde 6.72 oldu. Toplu sözleşme ile memura yüzde 5 zam verilmişti. Enflasyon farkıyla zammın yüzde 12'ye ulaşabileceği hesaplanıyor.

Beklentiler gerçekleşirse en düşük memur maaşı 492 lira artışla 4 bin 594 liraya, en düşük memur emekli maaşı da 393 lira artışla 3 bin 669 liraya yükselecek.

EN DÜŞÜK MEMUR EMEKLİSİ MAAŞI 3.669 LİRAYA ÇIKIYOR

Merkez Bankası yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 14'ten yüzde 18.4'e çıkarması sonrası memur ve memur emeklisi için de yıl sonunda yaklaşık yüzde 7 enflasyon farkı oluşabileceği yani toplam zammın yüzde 12 seviyesinde gerçekleşebileceği görüşü öne çıkıyor. Zam yüzde 12 olursa en düşük memur maaşı 492 lira artışla 4 bin 102 liradan 4 bin 594 liraya çıkacak. En düşük memur emekli maaşı da 3 bin 276 liradan 3 bin 669 liraya yükselecek.

EMEKLİYE 6 AYLIK DÖNEM İÇİN EN AZ YÜZDE 10 ZAM

SSK ve Bağkur emeklilileri şimdiden yüzde 6.72'lik zammı garantilemiş durumda. Bu durumda 7.5 milyon SSK ve Bağkur emeklisi yaklaşık yüzde 10 zam alabilecek. Böylece 2000'den önce emekli olan SSK emeklisinin taban maaşı 2 bin 880 lira seviyesine, 2000'den sonra emekli olan SSK emeklisinin taban maaşı 1.800 lira seviyesine, en düşük Bağkur'lu esnaf emekli maaşı da 2 bin 100 liranın üzerine çıkacak.

Yılın son 2 ayına gelinirken enflasyon tablosu bakalım rakamları nasıl değiştirecek!? Göreceğiz…

Osman Ateşli – Haber7

osman.atesli@haber7.com

Twitter: @oatesli