MOSKOVA

BİR zamanlar müthiş bir ‘Bolşevik mistisizmi’ vardı bu şehirde... Sadece şair Nâzım Hikmet değil, Batı’da Andre Gide gibi düşünürler bile, hem de Stalin zamanında bu mistisizme kapılmışlardı!

Bugün Moskova, modern ‘kapitalist’ bir mega-kent... Eski mistisizm, eski kasvet, eski hantallık kalmamış.

Her yer pırıl pırıl... Oteller artık sıkıcı ve pis değil; ferah ve bakımlı... Caddeler insan ve araç dolu, şehir hareketli; geceleri pırıl pırıl...

Bir zamanlar, Raymond Aron’un deyimiyle “laik din” halinde kitlelere diyalektik materyalist bir iman, devrimci bir coşku veren Marksizm-Leninizm’den, gördüğüm kadarıyla iki şey kalmış:

Biri, Bolşoy Tiyatrosu’nun karşısında bütün haşmetiyle hâlâ yerinde duran kaba bir şekilde granitten yontulmuş Karl Marks heykeli...

Lenin heykelleri Moskova’da sökülmüş, hiç görmedim. Birkaç büyük binada da tarihi anı gibi taşa kazılmış Orak Çekiç amblemleri var sadece...

Köşe yazısının tamamını okumak için bu linki kullanabilirsiniz