Rusya’nın çağrısıyla Azerbaycan ile Ermenistan arasında ateşkes yapıldı. Ama ortada somut yanıt bekleyen sorular var, mesela Azerbaycan’ın kazandığı topraklar ne olacak, Karabağ’daki işgal devam mı edecek, bundan sonraki süreç nasıl işleyecek?

Öncelikle şunu vurgulayayım.
Moskova’daki saatler süren toplantıdan çıkan metin, Azerbaycan’dan çok Ermenistan’ın işine geliyor.

Ateşkes planında, Azerbaycan’ın 27 Eylül’den itibaren geri aldığı Karabağ topraklarından geri çekilmesini ön gören bir madde bulunmuyor. Bu demek oluyor ki, Azerbaycan Karabağ’da kazandığı bölgeleri geri vermeyecek.

Yeter mi?
Asla yeterli değil.
Çünkü 27 Eylül’den bugüne gelindiğinde alınan bölgeler, Karabağ’daki işgali sonlandırmıyor.
Dahası Karabağ’ı Karabağ yapan yerler de değil, oralar.
Azerbaycan’ın hedefi Şuşa’ya kadar ilerlemekti.
Ateşkes, şimdilik bunu durdurmuş oldu.

27 yıllık Karabağ işgalinde çözüm diye ortaya sürülen masalara Türkiye hiçbir zaman oturtulmamıştı.
Moskova’nın ateşkes planına göre bu süreçte de Türkiye’ye masada yer verilmiyor.
Tabi bu Ruslarla Ermenistan’ın şahsi düşüncesi.

Öte yandan Rusya hala Minsk grubunu ön planda tutmaya çalışıyor.
Ateşkes metninde Karabağ ile ilgili müzakerelerin bundan sonra da Rusya-ABD-Fransa’dan oluşan Minsk grubu üzerinden devam edileceğine atıfta bulunuluyor.
Rusya hala çözümsüzlük peşinde.
Minsk formatı bir işe yaramış olsaydı, 27 yıldır görürdük ama bu Minsk, bir çözüm değil çözümsüzlük formatıdır. Rusya hala diretse de Azerbaycan, bunda ısrarın fayda getirmediğini çok iyi biliyor.

Ateşkes metninde, Ermenistan’ın işgal ettiği Karabağ’dan çekilmesini öngören bir süreçten kesinlikle bahsedilmiyor.
Yani işgal devam edecek.
Sadece Azerbaycan’ın kazandığı ama Karabağ’ın stratejik konumu için yeterli olmayan bölgelerden çekilmesine yönelik bir dayatma yok.
Bu da çok karın doyuran bir şey değil.

Bu plan önümüzdeki 72 saat için geçerli.
Sonrası belli değil.

Azerbaycan bekleyecek ve Ermenistan’ın Karabağ’ı terk etmesi için son fırsatı vermiş olacak.
Çekildiler, çekildiler aksi takdirde operasyon kaldığı yerden devam etmeli ve Azerbaycan kendi topraklarının tamamını işgalden kurtarıp geri almalı.

Türkiye, Azerbaycan’ın evet dediği, kabul ettiği maddeleri destekleyeceğini duyurdu.
Yani Azerbaycan’ın 72 saat sonunda ne yapacağı önemli.
Ateşkesteki Azerbaycan yararına olan maddeler Türkiye tarafından olumlu karşılanıyor.
Ama Karabağ’da işgalin devam etmesi ve Minsk grubuyla müzakerelerin sürdürülmesi gibi Bakü’nün zararına olan eylemler Türkiye tarafından tepkiyle karşılanacaktır.

Tabi öncelikle o tepkiyi Azerbaycan verecektir.
Çünkü artık cin şişeden çıkmıştır.
Azerbaycan halkı 27 yıldır boşuna beklediklerinin, oyalandıklarının farkına varmıştır.
Karabağ işgalinin sona erdirilmesinin öyle büyütüldüğü gibi çok ama çok zor olmadığını öğrenmiştir.
Karabağ’ın bir ucunu görmekle yetirmeyeceklerdir.
Bununla yetinelim diyenler olursa, Azerbaycan halkıyla yüzleşmek zorunda kalacaklardır.