Bizim gibi “ulus devlet” anlayışıyla yetişmiş olan kuşaklar, imparatorlukların değişik din ve ırklara nasıl baktığını anlamakta güçlük çeker.

Oysa imparatorluk olmanın ilk şartı etnisitelerin birbirine üstün olduğu tezinin reddidir.

Bu yüzden Osmanlı sultanları, İslam halifesi olmalarının yanı sıra Ortodoks, Katolik ve Yahudi uyruklarının da sultanı olmakla gurur duymuşlar, bunu başka krallara kaptırmamak için büyük mücadele vermişlerdir.

Abdülhamid’in Ermeni tebaanın Rusya’ya göç etmemesi için verdiği mücadele ibretle hatırlanır.

İttihatçıların büyük bir tecrübesizlikle sürgün ettiği Ermeni tebaayı, ülkede tutmak istemişti.

Bir başka örnek de Girit isyanıdır.

Osmanlı’yı çok uğraştırmış olan Girit’te çıkan bir isyan üzerine Abdülhamid, en sert önlemleri alacak, en ağır cezaları uygulayacak bir kumandan arar.

Bulup Girit’e gönderdiği paşa kimdir biliyor musunuz?

Köşe yazısının tamamını okumak için bu linki kullanabilirsiniz