Kanguru eti helal mi, yenir mi? Kanguru etçil mi otçul mu? Hangi hayvanların etleri haram?

İslamiyet'e göre eti yenen ve yenmeyen hayvanlar için belli kurallar bulunmaktadır. Kur'an-ı Kerim ve hadislerde hakkında bilgi verilmeyen hayvanlar için İslam âlimleri konuyu ele almıştır. Peki kanguru eti helal mi, yenir mi? Kanguru etçil mi otçul mu? Hangi hayvanların etleri haram? Diyanet açıklaması...

KANGURU ETİ HELAL Mİ, YENİR Mİ?

Diyanet İşleri Başkanlığı, Sorularla İslamiyet ve Dinimiz İslam sitesi kanguru eti helal mi , yenir mi sorusu için açıklama yapmaktadır. Diyanet sitesinde konu hakkında açıklama yapılmaktadır. Diyanet açıklaması şöyle:

Kur'an-ı Kerim'de etleri yenmesinin helal olduğunda görüş birliği bulunmayan hayvanlar için âlimler, Bakara 172 ve Mâide 1,4 sureleri ayetlerine göre şu dört gruplamayı yapmaktadır. 

• Sığır, manda, koyun, keçi, deve, tavşan, tavuk, kaz, ördek, hindi türünden evcil hayvanlar.

• Geyik, ceylan, dağ keçisi, yabanî sığır ve zebra gibi vahşi hayvanlar.

• Güvercin, serçe, bıldırcın, sığırcık, balıkçıl gibi kuşlar. Bu hayvanların etlerinin helâl olduğunda fakihler görüş birliğindedir. Bu sayılanların bir kısmının helâlliği Kur’an’da tasrih edilmiş, diğerleri de Kur’an’ın “yiyiniz” dediği iyi ve temiz şeyler (Mâide, 5/1; Hac, 22/28, 30) mubah kapsamında görülmüştür.

• Çekirge de sünnette yenebileceğine dair özel hüküm bulunması sebebiyle, yenmesi helâl hayvanlar grubunda yer almıştır (Buhari, Zebâih, 13).

KANGURU ETÇİL Mİ, OTÇUL MU?

Büyük kangurular Avustralya, ağaç kangurusu Yeni Gine'de yaşamaktadır. Adını Avustralya yerlilerinden alan kanguruların hepsi bitkilerle beslenir. Arka ayakları üzerine sıçrayarak yol alabilen kangurular otçul, keseli bir memelidir.

HANGİ HAYVAN ETLERİ HARAM?

Etlerinin yenmesinin haram olduğunda görüş birliği bulunan hayvanlar ise üç gruptur:

a) Domuzun haram olduğu, Kur’an’ın açık hükmüyle sabittir (Mâide, 5/3). Kur’an’da ismi anılarak yasaklanan tek hayvan domuzdur.

Kur’an’da sadece domuzun etinin haramlığından söz edilse de İslam âlimleri, En’am Sûresi'nin 145. ayetinde geçen “rics” ifadesi ile A’raf Sûresi 157. ayetindeki “... onlara pis ve murdar olan şeyleri haram kılar” ifadelerini birlikte değerlendirmişler ve domuzun her şeyinin haram olduğunu belirtmişlerdir (İbn Âbidin, Reddü’l-muhtâr, IX, 447).

b) Allah’tan başkası adına kesilen hayvanların etlerinin haram olduğu da yine Kur’an’ın hükmüne dayanır: “(Kesim sırasında) üzerine Allah’ın adı anılmayan hayvanların etlerini yemeyin.” (En’âm, 6/121)

Bu ilke, İslam’ın tevhid akidesine verdiği önemin ve şirke karşı aldığı kesin tavrın bir göstergesidir.

c) Dinî usullere uygun olarak kesilmemiş veya kendiliğinden ölmüş olan hayvanın etinin haram olduğu da yine Kur’an’ın açık hükmüne dayanır: “Allah, size ancak leş, kan, domuz eti ve Allah’tan başkası adına kesileni haram kıldı.” (Bakara, 2/173); “Ölmüş hayvan, kan, domuz eti, Allah’tan başkası adına boğazlanan; (henüz canı çıkmamış iken) kestikleriniz hariç olmak üzere boğulmuş, darbe sonucu ölmüş, yüksekten düşerek ölmüş, boynuzlanarak ölmüş ve yırtıcı hayvan tarafından parçalanmış hayvanlar ile (tazim amacı ile) dikili taşlar üzerinde boğazlanan hayvanlar size haram kılındı.” (Mâide, 5/3)

İşte bu ayetlerde sayılan hayvan etlerinin haram olduğu hususunda bütün İslam âlimleri fikir birliği içindedir (Nevevî, el-Mecmu‘, IX, 81).

Yukarıda sayılan grupların dışında kalan hayvanların etlerinin yenmesinin dinî hükmü konusunda İslam âlimleri farklı görüşler belirtmişlerdir.

HANGİ HAYVANLARIN ETLERİ HELAL?

Sorularla İslamiyet sitesi açıklamasına göre Kuran-ı Kerîm’de ve Hz. Peygamber (asm)’in hadislerinde yenmesi helâl ve haram olan etler ile ilgili bazı açıklamalar yer almıştır. Bu açıklamalar bir bütün olarak göz önüne alındığında, her şeyden önce etleri yenebilecek hayvanlarla ilgili bir liste verme yönüne gidilmediği, sadece belli ilke ve ölçüler getirilmekle yetinildiği görülür.

İslam bilginleri, Kuran-ı Kerîm’de ve Hz. Peygamber (asm)’in hadislerinde belirtilen amaç ve ilkeler ışığında içtihat ederek, hangi hayvanların etinin helal ve haram olduğunu ya tek tek veya gruplandırarak belirlemeye çalışmışlardır.

Buna göre geyik, ceylan, dağ keçisi, yabani sığır, deve kuşu, tavuk, kaz, ördek, zürafa, güvercin, bıldırcın, koyun, keçi, deve, sığır, manda, ekin kargası, tavus, kırlangıç, tavşan ve turna vb. hayvanların eti yenir. 

Vahşi hayvanlar gibi ot yiyip geviş getiren hayvanlardan olan bufalonun eti de yenir. Saldırgan olmayan, geviş getiren ve otçul bir hayvan olan kanguru, eti yenen hayvanlar arasında yer alır ve isteyenler etini yiyebilir.

KESİMİNDE BESMELE ÇEKİLDİĞİNİ BİLMEDİĞİMİZ HAYVAN YENİR Mİ?

Sorularla İslamiyet sitesi bilgisine göre besmeleyi bilerek ve kasten terk eden adamın kestiği yenmez. Yoksa unutarak veya gafletle besmele çekilmese de yenir. Ayrıca o gibi yerlerde kesim aletini çalıştıran insanların besmele çektikleri ifade ediliyor.

Diğer taraftan Yahudi ve Hristiyanların kestikleri bile yenildiğine göre, bir Müslümanın kestiği şüphesiz helaldir ve yenilir.

Şüpheden dolayı helal bir şey haram olmaz. Bu sebeple şüphe yersiz olur.

ETİ YENEN VE YENMEYEN HAYVAN LİSTESİ

Dinimiz İslam sayfası eti yenen ve yenmeyen hayvanlar hakkında şu bilgileri paylaştı:

Karada yaşayan hayvanlar ve kuşlar için, hadis-i şerifte şöyle bildirilmiştir: (Köpek dişi olan yırtıcı hayvanlar ve pençesiyle avlanan kuşlar yenmez.) [Müslim]

Eti yenmeyen kara hayvanları:

Domuz, kurt, ayı, aslan, kaplan, pars, leopar, panda, panter, çita, jaguar, puma, sincap, samur, sansar, kokarca, goril, maymun türleri [şempanze, babun, gibon, orangutan], sırtlan, fil, köpek, kedi, kunduz, porsuk, vaşak, çakal, tilki, gelincik gibi, avını köpek dişiyle yakalayan yırtıcı hayvanlar yenmez. [Şafii’de tilki, sırtlan, samur, sincap ve gelincik yenir.]

Eti yenen kara hayvanları:

Zürafa, kanguru, tavşan yenir. Eti yenen davar [koyun, keçi], sığır [manda, inek, boğa], deve gibi evcil hayvanların, yabani olanları da yenir. Mesela buffalo, bizon yabani sığırdır. Lama yabani devedir. Yani bunlar yenir. Keçinin yabanisi sayılan dağ keçisi, geyik, ceylan, antilop yenir. Yabani koyunlar da yenir. Evcil at, tenzihen mekruhtur. Midilli, bir at türüdür. At eti, Şafii ve Hanbeli’de helal, Maliki’de haramdır. Yabani atlar yenir. Evcil eşek yenmez. Yabani eşek denilen zebra yenir.

Eti yenmeyen kuşlar:

Avını pençesiyle yakalayan ve leş yiyen, çaylak, kartal, kerkenez, kuzgun, akbaba, leş kargası, yarasa, atmaca, şahin, martı, leylek, flamingo, egret, kelaynak gibi kuşlar yenmez.

Haşaratlar da yenmez:

Haşarat, yani toprak içinde yuvası olan küçük hayvanlar, helal değildir. Fare, akrep, yılan çeşitleri, kertenkele, timsah, kene, semender, kurbağa, kaplumbağa, salyangoz, arı, sivrisinek, karasinek, köstebek, kirpi, tahtakurusu, bit, pire gibi haşarat yenmez. [Şafii ve Maliki’de, kirpi ve kertenkele yenir.]

Eti yenen kuşlar:

İğrenç olmayan, leş yemeyen, avını pençesiyle yakalamayan kuşlar yenir.

Kumru, bülbül, kanarya, muhabbet kuşu, keklik, sülün, bağırtlan kuşu, güvercin, bıldırcın, tarla kargası, tavus, kırlangıç, papağan, turna, saka kuşu, çalı kuşu, ispinoz, serçe ve sığırcık gibi kuşlar helaldir. Hüthüt [ibibik] mekruhtur. [Martı Hanefi ve Hanbelî’de yenmez. Maliki’de martı ve balıkçıl yenir. Şafii’de kırlangıç, tavus, hüthüt, papağan yenmez. Martı, balıkçıl gibi deniz kuşları yenir.]

Eti yenen kümes hayvanlarının yabanileri sayılan karatavuk, yabani ördek, yabani kaz, kuğu gibiler yenir. Hindinin yabanisi sayılan deve kuşu yenir.

Deniz hayvanları:

Hanefi hariç diğer üç mezhepte, deniz ürünlerinin hepsi yenir. Hanefi’de balık şeklinde olmayan hiçbir deniz ürünü yenmez. Mesela, ahtapot, kalamar, mürekkep balığı, denizhınzırı, denizatı, denizaygırı, denizanası, denizayısı gibi hayvanlar ve yengeç, midye, istiridye, ıstakoz, kerevit, karides, deniz salyangozu gibi deniz haşaratı yenmez. Somon, kalkan, yunus, balina, yılan balığı, kedi ve köpek balığı yenir.