İlham kaynakları Gezi Kalkışması: Kazakistan'ı karıştıran örgüt belli oldu iddiası
Kazakistan'da akaryakıt zamlarına tepki olarak başlayan, hükümetin zamları geri çekmesine rağmen dinmeyen olayların arkasında, Soros destekli "Uyan Kazakistan" hareketinin olduğu iddia edildi. Hareketin ilham kaynağı ise Gezi Kalkışması.
ABONE OLKazakistan'ı dış müdahaleye açık hale getiren kaosun arkasından da turuncu devrimlerin kirli organizatörü George Soros çıktı. Kaosa giden süreçte başı çeken "Uyan Kazakistan" isimli sözde STK'nın Soros Vakfı tarafından kurulduğu ve fonlandığı tespit edildi. Kaos hareketinin ilham kaynağı ise Gezi Kalkışması.
Kazakistan'ın batı bölgelerinde 2 Ocak'ta başlayan protesto gösterileri ülkenin birçok bölgesine yayıldı. Protestolar yapılan zamlara karşı bir tepki olarak başlasa da kısa sürede iç çatışmalara dönüştü. Tansiyonun yükseldiği ülkede hükümet istifa etti. Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, protestoların planlı bir şekilde gerçekleştirildiğini ve eylemlerin fonlandığını söyledi. Çatışmaların saman alevi gibi hızla yayılması ve sosyal medyada eylemcilere silahların dağıtıldığı videoların ortaya çıkmasıyla akıllara ilk gelen soru "protestoların arkasında kim var?" sorusu oldu.
"UYAN KAZAKİSTAN" HAREKETİNİ KİM KURDU?
Bazı dernek ve kuruluşlar protestolara destek vermesiyle öne çıkıyor. "Oyan Qazaqstan (Uyan Kazakistan)" isimli STK ise bu kuruluşlar arasından en dikkat çekeni olarak öne çıkıyor. Peki, kim bu "Uyan Kazakistan" hareketi? Uyan Kazakistan hareketi, Aktivist Beybarys Tolymbekov ve Asya Tulesova'nın tutuklanması, yargılanması ve ardından hapis cezası ile mahkûm edilmesiyle 5 Haziran 2019'da kuruldu.
HAREKETİN TALEPLERİ SİYASİ
Hareket, kendisini siyasi parti olarak görmemekle birlikte kuruluş amacı ve siyasi talepleriyle dikkatleri üzerine çekiyor. Hareketin kuruluş amaçlarında siyasi baskıya son vermek, hükümet organları arasındaki gücün dağılımını reforme etmek, uluslararası standartlara uygun serbest seçimler ve kendi kendini yönetme sistemi dahil olmak üzere dokuz maddelik amaçlar listesi deklare ediliyor. Ayrıca Uyan Kazakistan hareketi, 2019'da gerçekleştirilen protestoların da birçoğunda yer almıştı. Kazakistan'da 2 Ocak'ta patlak veren olaylar sonrası Uyan Kazakistan hareketi yine sahneye çıktı. Her kargaşada benzer taleplerini sürdüren hareket 9 maddelik bildirilerini yineledi.
ÖZGÜRLÜK ÇAĞRISI YAPIYORLAR
Hareketin resmi sitesinden yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
"Gerçek siyasi reformlar ve dönüşümler olmadan Kazakistan'ın her vatandaşının ve ortak ülkemiz Kazakistan Cumhuriyeti'nin güvenliği, gelişimi ve ilerlemesi imkansızdır. Bugün tarihi bir an, bir hakikat ve uyanış anı, özgür yurttaşların yitirdikleri hak ve özgürlüklerini yeniden kazanmaları, devletin yaşamın her alanında sürdürülebilir kalkınma yolundan gitmesi gerektiği bir an geldi. Demokratik, bağımsız ve özgür bir ülkede yaşamalıyız!"
SOROS'UN PARMAK İZİ VAR
"Uyan Kazakistan" hareketinin tartışılan bir diğer yönü ise dünyanın pek çok yerinde kaos ve çatışmanın finansörü olarak görülen Soros'tan destek alıyor olması. 1995'den beri Kazakistan'da aktif olarak faaliyet gösteren Soros Vakfı'nın ülkedeki STK'ları desteklemek için 100 milyon dolardan fazla bağış yaptığı belirtiliyor. "Uyan Kazakistan" hareketinin kuruluş deklarasyonu, 5 Haziran 2019 tarihinde dördü Soros Vakfı'nın ve diğer yabancı merkezlerin etkin üyeleri olan beş kişi tarafından sunulmuştu. Beşinci kurucu ise Dimash Alzhanov adında bir siyaset bilimci. Alzhanov'un Amerikan Kurumu Ulusal Dış İlişkiler Enstitüsü (NDI)'nün eski koordinatörü ve AGİT Ukrayna Gözlem Misyonu'nun (2014) üyeliğini gerçekleştirdiği ifade ediliyor.
"UYAN KAZAKİSTAN" BİRİKİM DERGİSİNDE
Kaynaklar araştırıldığı zaman Uyan Kazakistan hareketine dair 2019'da dikkat çeken bir yazı kaleme alındı. Birikim Dergisi'nde Wilson Center eski üyesi ve Londra Üniversitesi'nde Öğretim Üyesi Dr. Gül Berna Özcan'ın "Uyan Kazakistan!: Men Oyandım" başlığıyla yayımlanan yazıda harekete dair bilgiler yer aldı. Dergi 2012'nin ekim sayısında FETÖ temasıyla yayımlanmıştı.
KAZAK MUHALİF KIEV'DE ÜS KURDU
Öte yandan Kazakistan'daki olaylara ilişkin bir diğer Soros bağlantısı ise sürgündeki eski Enerji Bakanı Mukhtar Ablyazov. Kazakistan'daki eylemlere öncülük etmek istediğini açıkladı. Şu an Ukrayna'da bulunan Mukhtar Ablyazov, protestoları koordine etmek için başkent Kiev'de bir merkez kurduğunu duyurdu belirtti ve sokağa çıkan Kazakların kendisiyle iletişime geçmesi için iki telefon numarası yayımladı. Önceki gün bir Ukrayna televizyonuna açıklama yapan Ablyazov "Hedefimiz Nazarbayev rejimini tamamen devirmektir. Bu rejime destek verenleri ömür boyu hapse mahkûm kılacağız" diye konuştu. Ablyazov, 2005 yılında Kırgızistan'da 'lale devrimi'ni finanse ettiğini söylemişti.