Türkiye, ABD, AB ve Rusya'dan Kazakistan açıklaması

Kazakistan İçişleri Bakanlığı, ülke zam protestoları esnasında güvenlik güçlerinden 8'inin hayatını kaybettiğini bildirdi.

İçişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, ülkenin bazı bölgelerinde organize bir şekilde provokatörlerin ve holigan unsurların düzenlediği ayaklanmalar ve vandallığın devam ettiği, protestocuların saldırılarını taş, demir çubuklar ve yangın çıkarıcı maddeler ile yaptığı belirtildi.

Kamu binaları, hastaneler, restoranlar ve bankalara da saldırılar düzenlendiği aktarılan açıklamada, ambulans ve itfaiye dahil kamu araçlarına da zarar verildiği ifade edildi.

Göstericilerin yaralıların hastaneye yatışına da engel olmaya çalıştığı bildirilen açıklamada, "Düzeni ihlal eden çirkin kalabalığın ellerinde 317 polis ve asker dahil olmak üzere yüzlerce insan yaralandı, güvenlik güçlerinden 8'i hayatını kaybetti" ifadeleri kullanıldı.

Açıklamada, İçişleri Bakanlığının olayların büyümemesi için bütün gereken önlemleri aldığı vurgulandı.

Комиссия имеет поручение найти взаимоприемлемое решение по возникшей проблеме в интересах стабильности в нашей стране. Правоохранительным органам поручено обеспечить недопущение нарушения общественного порядка. Демонстранты должны проявить ответственность и готовность к диалогу.

— Qasym-Jomart Toqayev (@TokayevKZ) January 4, 2022

TOKAYEV SÜKUNET ÇAĞRISI YAPMIŞTI

Kazakistan Devlet Başkanı Tokayev, protestoların ilk çıktığı gün Twitter hesabından yaptığı açıklamada "Devlet Başkanlığı İdaresi çalışanlarının dahil edildiği Hükümet Komisyonu Aktau'da çalışmalarına başladı. Devlet Operasyon Merkezi de kesintisiz olarak çalışmalarını sürdürüyor" demişti.

Ülkede istikrarın korunması için komisyona mevcut soruna ilişkin karşılıklı kabul edilebilir bir çözüm bulma talimatı verildiğini kaydeden Tokayev, "Kolluk kuvvetlerine kamusal düzenin bozulmasının önlenmesi talimatı verildi. Göstericiler, sorumluluk bilinciyle hareket etmeli ve diyaloğa hazır olduklarını göstermeli" ifadelerini kullanmıştı.

Kazakistan'da gaza yapılan %50 zam nedeniyle halk Aktav'a şehrinde protesto gösterisi düzenliyor.

Bazı fabrikalarda da işçiler greve gitmiş durumda.

Uzun yıllardan beridir ilk kez #Kazakistan'da bu denli kitlesel gösteri yapılıyor pic.twitter.com/nIPjXfsszS

— Ceyhun Aşirov (@CeyhunAsirov) January 3, 2022

KOMİSYON KURULMUŞTU

Kazakistan Başbakanı Askar Mamin, Tokayev'in talimatıyla Mangistav bölgesindeki sosyo-ekonomik durumun gözden geçirilmesi için bir hükümet komisyonu kurmuştu.

Kazakistan Rekabet Koruma ve Geliştirme Kurumu da, benzin istasyonu sahiplerinin fiyat düzenlemeleriyle ilgili soruşturma yürütüyor.

#Kazakistan'ın Zhanaozen kentinde hafta sonunda başlayan akaryakıt zammı protestoları büyüyor.
pic.twitter.com/pYqa4EADY4

— Mete Sohtaoğlu (@metesohtaoglu) January 4, 2022

HÜKÜMET İSTİFA ETTİ

Kazakistan'da Devlet Başkanı Tokayev, yayınladığı kararnameyle Askar Mamin liderliğindeki hükümetin istifasına onay verdi.

Bu doğrultuda, kabine üyelerinin yeni hükümet göreve başlayana kadar görevini sürdürmesi kararlaştırıldı.

Kararnameye göre, Başbakan'ın yetkileri geçici olarak Başbakan Yardımcısı Alihan Smayilov'a devredildi.

ALMATI'DA GÜVENLİK GÜÇLERİ OPERASYON BAŞLATTI

Kazakistan'da dün başlayan protesto gösterileri, ülkenin en büyük kenti Almatı'da şiddet eylemleri ve silahlı çatışmalara sahne oldu. Kazakistan İçişleri Bakanlığı, şimdiye dek yaklaşık 300 kişinin yaralandığını duyurdu.

Kazakistan'da doğalgaz zammının ardından başlayan protesto gösterileri, ülkenin en büyük kenti Almatı'da şiddet eylemlerine dönüştü.

Sputnik Kazakistan'ın aktardığına göre kentte silahlı çatışmalar başladı. Bununla birlikte güvenlik güçleri, Almatı'da terörle mücadele operasyonu başlattı.

BANKA VE MAĞAZALARA YAĞMA GİRİŞMLERİ

Şiddet olaylarının devam ettiği ülke genelinde yağma olayları da patlak verdi.

Pek çok mağazanın camları kırılarak içeri girilirken, içeride bulunan eşyalar da eylemciler tarafından çalındı.

Mağazaların yanı sıra ATM ve banka şubelerinde de aynı şekilde hırsızlık ve yağma girişimleri yaşandı.

RUSYA VE TÜRKİYE'DEN AÇIKLAMA

Dışişleri Bakanlığı'ndan Kazakistan'da yaşanan gelişmelere ilişkin şu açıklama yapıldı:

"Kazakistan'da 2-3 Ocak 2022 tarihlerinde başlayan ve bu sabah Hükümetin istifasıyla sonuçlanan protesto eylemlerini yakından takip ediyoruz.

Dost Kazakistan'ın istikrarına önem atfediyoruz. Temennimiz, kardeş Kazak halkının barışı ve huzurudur. Kazakistan yönetiminin bu krizin üstesinden geleceğine yönelik inancımız tamdır. Kazakistan halkının sağduyusuna güveniyor ve olayların en kısa sürede yatışmasını temenni ediyoruz.

Olaylarda güvenlik güçleri dahil yaralanan Kazak kardeşlerimize acil şifalar diliyoruz."

В Актобе прогремели взрывы. СМИ сообщают о раненых: pic.twitter.com/sU6wWaXceR

— РЕН ТВ | Новости (@rentvchannel) January 5, 2022

Açıklama yapan Kremlin Sözcüsü Peskov ise, Kazakistan yönetiminin kendilerinden yardım istemediğini belirterek, "Dostlarımızın kendi iç meselelerini çözeceğine inanıyoruz. Dışarıdan müdahale edilmemesi önemli" dedi.

AB'DEN İTİDAL ÇAĞRISI

Avrupa Birliği (AB), Kazakistan'daki gösterilerle ilgili itidal çağrısı yaparak göstericilerin şiddetten kaçınmasını, güvenlik güçlerinin de orantılı güç kullanmasını beklediklerini bildirdi.

VALİLİK BİNASINI BASTILAR

Kazakistan’ın güneyindeki Almatı'da protestocular polise karşı demir çubuk kullanarak Valilik binasına girdi.

Almatı Halk Sağlığı Departmanı, gösterilerde 190 kişinin yaralandığını, 40 kişinin ise hastanelere kaldırıldığını aktardı. 

TOKAYEV'DEN YARDIM ÇAĞRISI

İki gün içinde ikinci kez Ulusa Sesleniş konuşması yapan Kazakistan Devlet Başkanı Tokayev, bugünden itibaren "Güvenlik Konseyi Başkanlığı" görevini ilk devlet başkanı Nursultan Nazarbayev'in değil kendisinin yürüteceğini açıkladı. Tokayev, ne olursa olsun başkentten ayrılmayacağını söyleyerek, olayları bastıracaklarını dile getirdi:

"Devlet Başkanı ve bugünden itibaren Güvenlik Konseyi Başkanı olarak, azami düzeyde sert olmayı planlıyorum. Her ne olursa olsun başkentte bulunacağım. Halkla birlikte olmak, benim anayasal yükümlülüğüm. Kazakistan tarihindeki bu kara süreci birlikte aşacağız, bu süreçten güçlü bir şekilde çıkacağız."

Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev Rusya'dan yardım isterken, ülkesinde meydana gelen provokasyon eylemlerinin bastırılması için resmi destek talebinde bulundu.

ABD UYARIDA BULUNMUŞTU

Ülke genelindeki gösteriler devam ederken eylemlerin arkasında kim var sorusu da gündemdeki yerini koruyor. Kimileri gösterilerin hamisi olarak Rusya'yı işaret ederken ABD'nin 16 Aralık'ta olası eylemlere karşı Kazakistan'daki vatandaşlarına yaptığı uyarı da dikkat çekti. ABD'nin uyarısında Nur Sultan, Almatı, Şimkent'te meydana gelebilecek olası eylemlere karşı vatandaşlarına bölgeden uzak durmaya vurgu yapılmıştı.