Doğalgazda yeni dönem hazırlığı: 31 milyar metreküplük kontratlar masada!

Türkiye; Rusya ve İran ile doğal gaz kontratını yeniden masaya yatırmaya hazırlanıyor.

Hem boru gazında hem LNG’de artan seçenekler, Ankara’nın fiyat ve tedarik güvenliği açısından elini güçlendirirken, ülkeyi bölgesel bir gaz ticaret merkezi olma hedefine bir adım daha yaklaştırıyor.

Türkiye ile Rusya arasında 1980’lerden bu yana doğal gazda süren iş birliği, 2026’da yeni bir aşamaya evrilecek. İki ülke arasında kontratın yenilenmesine yönelik teknik görüşmeler devam ediyor.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı kaynakları, Türkiye’nin gaz ihtiyacının önemli bölümünün hâlâ boru hatları üzerinden karşılandığını hatırlatarak, Rusya’nın “uzun yıllardır güvenilir bir tedarikçi” olduğunu vurguladı.

• Kaynaklar, “Gazın yarısı LNG ile sağlansa bile geri kalan kısmın mutlaka boru hatlarından gelmesi gerekiyor” değerlendirmesini yaptı.
   
• Enerji ilişkilerinin “olumlu ve istikrarlı” ilerlediğinin altı çizilirken, yaklaşık 40 yıllık kesintisiz sevkiyatın yeni anlaşmayla sürdürülmesi bekleniyor.
   

31 MİLYAR METREKÜPLÜK KONTRATLAR MASADA

Türkiye’nin enerji tablosunu değiştirecek esas gelişme ise 2025-2026 döneminde yaşanacak.

Bu yılın sonunda, Gazprom ile yıllık 16 milyar metreküplük ana kontrat, TürkAkım üzerinden alınan yıllık 5,75 milyar metreküplük spot anlaşmalar sona eriyor. Temmuz 2026’da ise İran ile yapılan 9,6 milyar metreküplük boru gazı anlaşması bitiyor.

Böylece Türkiye, toplam 31 milyar metreküpten fazla boru gazı kontratını yeniden pazarlık edebilme imkanı bulacak. Bu miktar, Türkiye’nin yıllık toplam tüketiminin yaklaşık yüzde 60’ına denk geliyor.

AVANTAJLI FİYATLARLA ESNEK ŞARTLAR

AB’nin Rusya’ya yönelik yeni kararlarının devreye girdiği süreçte Türkiye’nin avantajlı fiyatlarla daha esnek şartlarda gaz temin etmesinin önü açılacak. Bu kapsamda Ankara, yalnızca kendi iç tüketimi için değil, spot piyasalarda anlık ihracat fırsatlarını da değerlendirecek.

Türkiye aldığı gazı karıştırarak mix gaz şeklinde üçüncü ülkelere satabilen bölgesel bir ticaret merkezi haline gelme hedefini sürdürüyor. Enerji ihracatının öncelikli güzergahları arasında TANAP-TAP hattı ve Batı Hattı öne çıkıyor.

ANKARA’DAN İMTİYAZ TALEBİ

• ABD Başkanı Donald Trump’ın, Rusya ile iş yapan üçüncü ülkelere yönelik yaptırımları desteklediğini açıklaması Ankara’da yakından takip ediliyor.
   
• Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı yetkilileri, Türkiye’nin mevcut ticari ilişkileri nedeniyle muafiyet ve imtiyaz beklentisini Washington’a iletti.
   
• Macaristan’ın benzer bir konuda ABD’den muafiyet alması, Türkiye’nin bu yöndeki beklentilerini artırmış durumda.
   

TÜRKİYE'NİN ELİ GÜÇLÜ

Kaynaklar, ABD ile yapılan LNG anlaşmalarının, Rusya ile yürütülen doğal gaz müzakerelerinde Türkiye’nin elini güçlendirdiğini belirtti.

Bu çerçevede BOTAŞ’ın eylül ayında küresel enerji devleri Mercuria ve Woodside Energy ile imzaladığı toplam 75,8 milyar metreküplük LNG anlaşmaları öne çıkıyor.

KISA VE UZUN VADELİ PLANLAR YAPILIYOR

16 Nisan’da St. Petersburg’da BOTAŞ ve Gazprom arasında yapılan toplantıda da yeni dönem hedefleri ele alınmıştı.

Bu kapsamda iki ülke 40 yıla yaklaşan stratejik iş birliğinin sürdürülmesi isteğini dile getirdi. Kaynaklar tarafların hem kısa vadeli hem uzun vadeli somut adımlar üzerinde çalıştığını belirtti.