İstanbul'da bir ayda 60 kişiyi zehirledi! Uzmanlar uyardı: Açıkta satılanlara dikkat edin

Doğada yetişen mantarları bulmak ayrı, zehirli olup olmadıklarını öğrenmek ise ayrı dert. İstanbul gibi büyükşehirlerde mantar tüketimi genellikle marketler üzerinden satın alınarak gerçekleştiriliyor. Doğada zehirli olarak bulunan mantarların riskine dikkat çeken uzmanlar, mantarların tespitinin oldukça zor olduğunun altını çiziyor. Öte yandan marketlerden alınan mantarlarda da bazı koşullar önemli... Öyle ki, son 1 ayda İstanbul'da 60 kişi mantar zehirlenmesi nedeniyle hastaneye başvurdu. 

Uzmanlar bu nedenle vatandaşları mantar konusunda dikkatli olmaları yönünde uyardı.

Balıkesir’de yağmur yağdı, mantar fışkırdı

Koltuğunu bırakıp memleketine döndü! Bakanlık desteğiyle mantar üretim çiftliği kurdu

Aydın'da mantar zehirlenmesi: Çok sayıda kişi hastanelik oldu

• Sancaktepe İlhan Varank Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde İç Hastalıkları Uzmanı olan Dr. Güngör Sitar da mantar zehirlenmelerine dikkat çekti.

"KÖY GEÇİREN, ÖLÜM MELEĞİ, YOK EDİCİ MELEK' GİBİ İSİMLER BİLE KOYMUŞLAR'

Sancaktepe İlhan Varank Eğitim Araştırma Hastanesi'nde İç hastalıkları Uzmanı Dr. Güngör Sitar, geçmiş zamanlarda mantarlara verilen isimleri hatırlatarak doğadan bilinmeden toplanan mantarların tehlikeli durumuna dikkat çekti;

Sitar, "Son zamanlarda özellikle sonbaharın girmesiyle beraber mantar zehirlenmelerinde ciddi bir artış yaşandı. Özellikle sonbaharın uzaması, kışın başlamasının gecikmesi mantarların daha uzun süre doğada var olmasına sebep oluyor. İnsanlarımız da güzel havalardan faydalanıp doğada geziye, yürüyüşe, pikniğe çıkmak istediğinde bu mantarları görüp maalesef toplayarak tüketme gibi eylemlerde bulunuyorlar. Bunların tüketimi çok riskli ve tehlikeli. Bununla beraber mantar zehirlenmeleriyle acil servislere başvurular oluyor. Bunların bazıları gerçek mantar zehirlenmesi olarak ciddi sorunlar yaşıyorlar. Biz bu hastaları yatırıp elimizden gelen tüm tedavilerle takip etmeye, toparlamaya çalışıyoruz. Asıl tıbbi ismi amanita ve galerina olan türler özellikle çok yaygın ve zehirli mantarlar. Türkiye'de de bu mantarlar var. Amanita türü özellikle bizim marketlerde aldığımız beyaz kültür mantarına çok benzer. Galerina türü de ülkemizde çok meşhur olan kanlıca mantarına çok benzer. Bunların özellikle tehlike yarattığını söyleyebilirim. Bu mantarlar açık havada sporlarla yayılan bitkiler aslında. Uzun yıllar aynı yerden mantar topladığını iddia eden, aynı tip mantar topladığını iddia eden hastalarımız da oldu. Kuvvetle muhtemel bu bölgeye bu saydığımız mantarların sporları bir şekilde ulaşıyor. Bu sporlar o kadar kolay ulaşır ki, böceklerde hatta kuşların paçalarına bile bulaşarak deniz aşırı yerlere taşınabilen yapılar. Sporlar bu bölgede aynı benzeri diğer mantarların yanında üreyerek halkın bir nevi de kandırılmasına yol açıyorlar. Çünkü; 'biz yıllardır burada topluyoruz, hep yiyoruz hiçbir sorun olmadı' diyorlar." dedi.

Bunun yanında üreyen çok da benzeyen bir zehirli mantar türü bütün planları alt üst edebiliyor. Açık havada yetişmiş mantarı hiçbir şekilde tüketmemek lazım. Çünkü bunun garantisi yok. Hatta o kadar tehlikelidir ki eski insanlarımız bu mantarlara, 'köy geçiren, ölüm meleği, yok edici melek' gibi isimler bile koymuşlar." ifadelerini kullanan uzman isim, mantarların göründüğü gibi masum olmayabileceğini anlattı ve şöyle devam etti;

"Hatta ilk yediklerinde insanlara da lezzetli geliyorlar. Ama yedikten yaklaşık 5 ila 24 saat içinde ciddi bulantı, kusma, karın ağrısı, semptomları başlar. Bununla acil servislerimize başvuruyor hastalar. Zaten tipik hikaye verdikleri zaman mantar zehirlenmesinden şüphelendiğimizde, biz hastaların kan tetkikleri bozulmadan sadece klinik uygulamalarla bile hemen agresif bir şekilde tedavilerine başlıyoruz. Acil bir şekilde bu hastaları diyalize alıyoruz. Diyalizden sonra biyokimyasal verilerini, hastalığın klinik durumlarını takip ediyoruz" 

'CİDDİ KARACİĞER YETMEZLİĞİNE GİRDİLER'

Geçtiğimiz hafta aynı aileden 3 kişinin zehirlendiğini aktaran Dr. Güngör Sitar, "Bu konuda özellikle bilgi vermek isterim. Çünkü hasta olan ailemizin babası toplamış mantarları. Kendisinin anlattığı bize, normalde hep topladığı yermiş. Beyaz mantarlardı. Birkaç tanesi hafif sarımsıydı şeklinde bir anamnez verdi bize. Biz de bunu bilimsel bilgilerimizle eşleştirdiğimizde amanita olduğunu düşündük. Çünkü amanita kültür mantarına çok benzer. Erişkin formları biraz daha sarıya çalar. Şapkasının altında da ufak bir eteğimsi yapısı vardır. Normal diğer mantarların da yanında üreyince aynı mantardan olduğunu varsayarak tüketmişler. Bu mantar çok tehlikelidir. Zaten hastalarımızın seyri de çok ağır oldu. Bu hastaları acil servise geldiğinde hemen müdahil olup diyalize aldık. Diyalize almamıza rağmen ikinci gün genel durumları kötüleşmeye devam etti. Karaciğer yetmezliği, böbrek yetmezliği, nakile kadar ulaşabiliyor. Bu hastalarımızda da öyle oldu. Ciddi karaciğer yetmezliğine girdiler. Hastalardan biri genç 22 yaşındaydı. Onu herhangi bir durumda ciddi karaciğer yetmezliği olduğunda nakil olabileceği Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi'ne yönlendirdik. Diğer hastamızı da aileyi, babasını da Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi'ne yönlendirdik. Kadın hastayı da biz takip ettik. Çünkü; yoğun imkanlar seferber etmek gereken hastalardı. Diğer hastanelerden bu amanita türüne özgün ama toksin ismindeki toksine antidot olarak üretilen bir ilaç var. Legalon isminde onu temin ettik. Açıkçası tüm tuşlara bastık bu hastaları kurtarabilmek için. Hastalarımızı sonra tabii tekrarlayan diyalizlere de aldık. Hastalarımız tedavilere yanıt verdiler. Geçtiğimiz bir ay içinde 50 ila 60 hasta diyebilirim. Bunların hemen hepsini diyalize aldık. Bazılarını tek diyaliz, bazılarını iki diyalizle kurtardık. Bazıları işte geçtiğimiz hafta yaşadığımız hastalar gibi biraz ağır seyretti. Birçoğu aslında tedaviye yanıt verdi. Ama şu bir gerçek ki bu hastalar tedaviye ulaşamasaydı hayati risk mutlaka yaşayacaklardı" diye konuştu.

'SEPETTE AÇIKTAN SATILAN MANTARLARIN TÜKETİLMEMESİ LAZIM'

Güngör Sitar, "Özellikle açık hava pazarlarında aldığımız mantarlarda da eğer tezgahın üzerine yığılı vaziyette ise üzerinde bir paketlenme, etiket, ürünle ilgili bir bilgi yoksa ya da direkt sepette açıktan satılmış kişilerin bizzat topladığı mantarlarda bunların kesinlikle tüketilmemesi lazım. Kendimiz bizzat da kesinlikle tüketmemeliyiz. Bu mantarlar çok karışabiliyor diğerleriyle. İyi bir mikolog (mantar uzmanı) sadece görünüşüyle değil, dokusuyla, kokusuyla, hatta kırılganlığıyla ancak bunları ayırt edebilir. Eğer bizden biri ya da toplayanlardan biri böyle biri değilse bu işe hiç girmemekte fayda. Anadolu yakasında Taşdelen, Aydos Ormanı, Beykoz ve Şile'de ormanlarda özellikle insanların çok çok toplayarak geldiğini görüyorum. Bu bölgede şimdi mevsimde özellikle şu an biraz daha ılıman seyrettiği için mantar popülasyonunda artış var. Dolayısıyla zehirlenme vakalarında da artış görüldü. Zaten geçtiğimiz haftalarda ciddi sıkıntılar yaşayan çeşitli haberler de duyduk. O yüzden bu konuda koruyucu olmak adına kültür mantarı dışında, kesinlikle açık havadan toplanmış, toplanma şüphesi olan bir mantarı tüketmememiz gerekiyor" dedi.