Soğan doğrarken neden ağlıyoruz? Ağlamamak için ne yapmalıyız?

Soğan doğrarken gözlerin yaşarması mutfakla haşır neşir olan kişilerin sıklıkla başına gelen bir durumdur. İnsanlar zaman içinde bunu engellemek için alternatif yolların arayışına girdiler. Kimileri soğan doğrarken suyu açarsa soğanın gözleri yaşartmayacağını düşünürken kimileri de buzdolabında bekletmenin çözüm olacağını düşünüyor. Peki ya soğan doğrarken neden ağlarız, ağlamamak için ne yapmalı?

Soğan doğrarken neden ağlarız?

-Soğanda bulunan syn-propanethial-S-oksit isimli bir kimyasal nedeniyle soğan gözlerimizi yaşartır.

-Soğanın büyürken geliştirdiği bir tür savunma mekanizması olan bu kimyasal göz yaşarmasının nedeni olarak aktarılıyor. İnsanların gözlerini yaşartan kimyasal sayesinde soğan kendisini bir nevi avcılara karşı korumuş oluyor.

-Soğan doğrarken soğan hücrelerini kesmiş oluruz. Soğan hücreleri içerisinde yer alan enzim soğan doğrarken serbest kalır. Doğrama esnasında allinazlar sülfidleri parçalayarak sülfenik aside dönüştürür.

-Meydana gelen sülfirik asit gözlerle karşılaştığında, gözler büyük miktarda su üreterek asidi nötr hale getirerek ve yaşarmaya sebep olur. Çünkü oluşan bu sülfürik asit gözümüzü tahriş eder ve gözümüz yabancı maddeleri temizleyebilmek için gözyaşı salgılamaya başlar.

-Gözün ön tabakasında yer alan, gözü dışarıdan gelebilecek her türlü etkiden koruyan kornea üzerinde, yüksek duyarlılığa sahip olan sinirler bulunur. Serbest sinir uçları, soğanın kesilmesiyle oluşan bu maddeyi algıladığında sinir sistemi gözü korumak için harekete geçer ve gözyaşı bezleri çalışmaya başlar. 

Soğan doğrarken ağlamamak için ne yapmalı?

-Soğanı doğramadan önce bol su ile yıkamalı.

-Deniz gözlüğü, lens vb. kullanmak da gözün bu maddelerle etkileşimini engellediği için etkili bir çözümdür.

- Mümkünse suyun altında soğan doğranmalıdır. Bu şekilde soğan içindeki göz yaşarmasına sebep olan maddelerin hava ile teması en aza indirilmiş olur.

- Soğanı doğramadan önce buzdolabında bekletin. Böylece soğanın içerisindeki kimyasal salınım yavaşlar ve ağlamadan yemek yapabilirsiniz.

 -Soğan doğrarken sakız çiğnenmelidir.

 -Ağzınızda bir dilim limon, bir küp şeker veya bir dilim ekmek bulundurun.

-Soğanın tepesinden doğranmaya başlaması yönündedir. Yani en son cücüğü doğranmalıdır.

Yeşil soğan ağlatır mı?

Beyaz ve kırmızı soğan denilen kuru soğan türünün içeriğindekiler aynı olduğundan gözleri yaşartmaması mümkün değil. Sadece soğan familyasından gelen taze yeşil soğan ve sarımsak da doğrandığında sülfirik asit meydana getirir fakat ağlama etkisi yaratmaz çünkü daha az LF-sentez enzimi ortaya çıkarır.