Geçenlerde gündeme bomba gibi bir haber düştü. Bir STK Ayasofyas’nın tekrar camiye döndürülmesi için yüksek yargıya başvurdu. Sonuç tabi ki olumsuz oldu. Yani görünen o ki, Fatih Sultan Mehmed Han’ın İstanbul’u fethettikten sonra “KILIÇ HAKKI” olarak aldığı ve camiye çevirdiği Ayasofya, en azından bir süre daha müze olarak kalmaya devam edecek.

Bizler şanı büyük, boynu bükük Ayasofya’nın camiye çevrilip çevrilmeyeceğini konuşaduralım bu muhteşem yapının yakın geçmişi hakkında bilinmeyen o kadar çok hakikat var ki;

Meselâ ne bilmiyoruz Ayasofya hakkında söyleyeyim mi;

 Ayasofya tek parti döneminde CAZ KULÜBÜ VE OPERA SALONU OLACAKTI…

Evet hiç yanlış okumadınız. Caz Kulübü ve Opera salonu.

Sadece Ayasıfya mı? Maalesef hayır Sultan Abdulhamid devrinde hilafetin merkezi olan YILDIZ SARAYI DA KUMARHANE OLDU.

Yukarıda okuduğunuz cümlede zerre kadar abartı yoktur, noktasıyla virgülüyle doğrudur.

Sultan Abdülhamid Han’ın ve Sultan Vahideddin Han’ın yaşadığı Yıldız Sarayı’nın bir bölümü hükümetin ve İstanbul Belediyesi’nin verdiği izinlerle 1926 Eylül’ünde bir İtalyan şirketine tahsis edilerek kumarhane ve dans salonu haline getirilmişti.

Bir sene boyunca hem İstanbulluların hem de rulet ve poker aşkına Avrupa’dan gelenlerin iliğini-kemiğini sömüren bu Yıldız Kumarhanesi tam bir sene sonra bir subayın içeriye girmesine izin verilmemesini şeref meselesi yapıp kapıda intihar etmesi üzerine kapatılacaktı.

Yüzümüzü buruşturacak kötü hadiseler bu kadarla bitmiyor. Yıldız Sarayı’nın kumarhane ve oyun salonu olarak kullanıldığı günlerde ilginç bir konu gündeme bomba gibi düştü;

AYASOFYA CAMİİ CAZ VE TANGO SALONU YAPILACAKTI. Evet yanlış okumadınız. Aynen okuduğunuz gibi Ayasofya Amerikan zencilerinin Harlem’de uydurdukları Caz Müziğine kurban edilecekti.      

Amerikan Caz Orkestraları Birliği, 1926 Aralık’ında Türkiye’ye başvurarak o senelerde cami olarak kullanılan Ayasofya’yı “Dünyanın En Büyük Caz Kulübü” hâline getirmeyi önermiş ve Ayasofya’ya dünyanın en büyük caz orkestraları ile beraber en kalabalık ve en güçlü saksafonlarını getirmeyi vaadetmişti.

Fakat ne hikmetse ilk etapta Türk yetkililerince değerlendirmeye layık bulunan ama sonra sonuçsuz kalan bu uğursuz girişim hiç gündeme gelmedi ve hatta tarihin tozlu yapraklarında ufak dahi olsa kaydedilmedi unutuldu gitti.

Eğer, ABD’li gazete New York Times Gazetesi’nde Ayasofya’nın Caz Salonu yapılmak istenmesine dair 16 Aralık 1926’da bir haber yapmasaydı belki de bizim de haberimiz olmayacaktı.

Tarih sadece doğruyu yazdığında ve doğruyu söylediğinde bir bilimdir. Aksi halde efsaneler ve destanlardan hiçbir farkı yoktur.

Muhabbetle…

New York Times Gazetesi’nde Ayasofya’nın Caz Salonu yapılmak istenmesine dair 16 Aralık 1926’da tarihli nüshasında bahsedilen haber

Yıldız Sarayı Kumarhanesi giriş bileti