Orucu kalbimizle nefsimizle tutmamız lazım

Aysun Yıldız'ın röportajı

Yılın 12 ayı içinde, hepsinin şahı, 11 ayın sultanıdır, Ramazan ayı. Her Ramazan ayında olduğu gibi bu Ramazan’da da akıllarda soru işaretleri ve ibadetleri kusursuz yerine getirmenin telaşı yaşanıyor. Biz de gönüllere bir nebze de olsa ferahlık vermek adına İslam âleminin sevilen isimlerinden Prof. Dr. Nihat Hatipoğlu’yla görüştük. Hatipoğlu, tüm samimiyeti ve sıcaklığıyla sorularımızı yanıtladı.

11 ayın sultanı Ramazan ayıyla ilgili ne söylemek istersiniz?

Ramazan, geldi hoş geldi. Herkese iyi geldi. Bereketiyle, affıyla, rahmetiyle geldi…Ramazan,kişinin kendini kontrol etmesine, yanlışlarını ve doğrularını bir daha gözden geçirmesine vesile olacaktır diye düşünüyorum. 

Oruç tutarken nelere dikkat edilmeli?

Oruç, bizim tarifimize göre; sahur ile iftar arasındaki sürede bir şey yememek içmemek ve diğer bazı cinsel yakınlık gibi şeylerden uzak durmaktır. Oruç zamanı, düşünebilmek için iyi bir zamandır aslında. Diğer zamanlarda helal olan şey, geçici olarak haram kılınıyor. Böylece nimetin değerini anlıyorsunuz. Malınızı alın terinizi, muhtaç olan insanlarla paylaşıyorsunuz. Bunları yaparken gizli tutmak esas olandır.

ÖRNEKLEME MAİYETİNDE HADİSLER

Recep Ayında 10 gün oruç tutulursa tüm dilekler kabul olur hadisine ne diyorsunuz?

Hz. Peygamberin benzeri rivayetleri var. Bunların gayesi Ramazan ayınainsanları hazırlamaktır. Bunlar, örnekleme maiyetinde hadislerdir. Biz bunlara tergip (teşvik) diyoruz. Peygamberimizin ifade ettiği tarzda bir oruç tutulursa, günahların affına vesile olur. Önemli olan tutmaya gayret etmektir. Bütün organlarımız; dilimiz, kalbimiz, gönlümüz, nefsimizle oruç tutmak lazım.

Tabii sadece yemek yememekle olmuyor…

Olmuyor. “Oruç tuttuğu halde kalp kıran, küfür eden, hakaret eden kişiler yemeyi içmeyi terk etmeyi bıraksın” diyor Peygamber efendimiz. “O, boşuna oruç tutuyor, kendini boşuna aç bırakıyor. Allah onun orucunu kabul etmeyecek” diyor. Orucumuzun bir hukuku olması gerekir. Oda; sövmemek, dövmemek, küfür etmemek, hakaret etmemek, incitmemek, hak yememek, zulüm etmemek... 

Peki, oruç tutmamayı muhakkak kılan haller nelerdir?

Oruç tutmamayı mubah kılan yani olabilir dedirten şeyler daha çok hastalıkla ilgilidir. Kişinin hastalığı var ve iyileşmiyor, oruç ondan düşer. Hamiledir çocuğuna süt emziriyordur, oruç tuttuğunda sütü azalacaktır onun bir müddet oruç tutmaması gerekmez. Daha sonra 11 ay içinde tutmadığı günleri kaza yapabilir. Bunun dışında oruç tutmayı mubah kılan herhangi bir durum söz konusu değildir.

Hasta olup da oruç tutamayanlar ne yapmalı?

Oruç tutamayan ve hastalığı devamlı olan kişiler, her gün için ya bir fakir doyururlar ya da bir fakiri giydirirler. Yedirirken, kişi kendi sofrasında veya mutfağında yemeğini hazırlarken yapmış olduğu harcamayı esas almalıdır. Kendi nasıl yiyorsa fakiri de öyle yedirmelidir.

Oruca ne zaman niyet edilir?

Orucun niyeti sabah seher vaktinde başlar öğleye kadardır. Ama geceden bunu kast etmesi, içinden geçirmesi lazım. 

61 gün hangi durumlarda geçerli?

Hiçbir mazereti olmaksızın, keyfi olarak orucunu yiyenler için cezadır. 

SAHURDA BEREKET VAR

Sahur’un önemi nedir?

Sevgili peygamberimiz, “Sahurda bereket var” diyor, sahura kalkmamızı emrediyor. Nefisle insanın mücadelesi başlıyor. Sahurda Kur’an-ı Kerim okuma şansınız var. Birkaç sure de olsa tavsiye ediyoruz. Kaza namazı kılma imkânınız var arada boşluklarda. Sabah ezanı okunduğu için namaz kılmadan uyuyamıyorsun böylelikle sabah namazını da kılmış oluyorsunuz. Bir de sahurun manevi bir bereket vardır. Sofranız kazancınız ömrünüz bereketlenmiş olur.

Kadir Gecesinin önemi nedir?

“Kadir” demek,  “Darlık” demek; Çünkü birçok melek yeryüzüne iniyor. Hatta yeryüzünde meleklerin olmadığı hiçbir alan kalmıyor. Meleklerin bu inişinden dolayı “Dar Gece” deniyor. Kadir Gecesi hakkında Kur’an-ı Kerim’de sure var. “Biz Kur’an-ı o gece indirdik. İçinde Kadir Gecesi olmayan bin aydan (bin ay hemen hemen 70 seneyi geçiyor) daha hayırlıdır” diyor. Yani bir gecede bin aylık sevap kazanabilirsiniz. Manevi anlamda kıymeti çok büyüktür. Kadir Gecesinde melekler, Cebrail yeryüzüne iner. Kim Allah’ı zikrediyorsa onun yanına oturuyor melekler. Sabaha kadar “Yarabbi affet, affet” diye bağırıyorlar. İnsanlar bunun değerini bilip o geceyi dolu dolu geçirmeliler. Hz. Peygamber bir hadisinde “Kadir Gecesini ramazanın son on gününün tekli gecelerinde arayın 21-23-25-27-29” diyor. Peygamberimiz tarafından biliniyor hangi gece olduğu ama söylenmiyor. Çünkü bütün mesaimizi 27 gecesine ayırmayalım, her geceyi değerlendirelim, bir gece değil, her gece ibadet edelim diye.

BAYRAM SABAHINA ULAŞMIŞLARA

Fitre ne demektir, hükmü nedir?

Fitre, Ramazan ayı orucunu tutmuş ve bayram sabahına ulaşmış olan insanlara gerekli olan bir emir. Peki, nedir o? Bir nevi bayramlıktır fitre. Oruç tutarken yaptığı hataların affı için de bir vesiledir. Ailenin her ferdi için geçerlidir. 

Zekât nedir ve kimlere farzdır?

Zekât, alın teriyle kazanmış olan helal kişinin sermayesini veya malını yılda bir kere fakirler için ayırdığı bir hissesidir. Ramazan ayı, genellikle fakirlerin daha çok sevindiği özel bir zaman dilimi olduğu için bu ay dazekât ödemek daha çok önemseniyor. Kişi geçen seneki toplam parasını hesap edip 40 da birini Allah rızası için verecek. 

Zekât kimlere verilir?

Kuranı Kerim’de sınıflara ayırıyor. 9 sınıf var. Tümü de kişilerdir. Zekât; müesseslere, camiye, çeşmeye ve kurumlara verilmez. Kişiye verilir; öğrenciye, garibana, yolda kalmış olana verilir. 

BABAM HZ. ÖMER’İN KOMŞUSU

Sosyal sorumluluk faaliyetlerinizi hızlandırmışsınız. Biraz bahseder misiniz?

Tabii. Ankara’da Gölbaşı HacıhasanKöy’ünde iki üç katlı bir bina yaptık. 200 talebe kalacak. Talebeler orada hem dini ilimleri okuyacaklar hem de İslami temel kaynaklarda bilgi sahibi olacaklar. Yatılı kalacak öğretmenler için de ayrıca bir lojman yaptık. Hepsinin giderlerini biz karşılayacağız. Oraya rahmetli babamın da adını verdik. 

Rahmetli babanız büyük hocalardanmış?

Evet, İzmir müftüsüydü. Zaten onun hayrına bu işi yaptık. Babam Medine’de vefat etti. Oraya gömdük. HZ. Ömer’in komşusu… Ankara “Bağlum”a Abdülhakim Arvasi HZ’lerinin mezarlığının olduğu yere de geçen sene annemi gömdük. Oraya da kızlar için aynı şekilde bir arsa bulupaynı külliyeyi oraya da yapacağız. Bunun dışında burslarımız devam ediyor. Gücümüz yettiği kadarınca. 

BOL BOL TÖVBE EDELİM

Ramazan da insanlar neler yapmalı, ne öneriyorsunuz?

Hz. Ali sahabenin çok zenginleri var; Hz. Ebubekir, Hz. Osman, Hz. Zübeyir çok büyük zenginler var ama bunun yanı sıra çok fakir olanlar da var. Hz. Peygamberin damadı da fakir olanlardan biri, Hz. Ali’dir. Peygamberimize, “Benim param yok sadaka veremiyorum fakirlere ne yapayım?” diyor. Peygamberimiz, “gülümse, yerdeki çöpü kaldır, karşıdan karşıya geçmeye çalışan körü karşıya geçir, güzel söz söyle, hanımının ağzına ekmek ver. Sadaka budur” diyor… Onun için sadaka yapalım. Herkes gücüne göre sadaka yapar. Kimisi parası vardır verir, kimisi dua okur, kimisi gülümser. Kur’an okuyalım bol bol çünkü bu aydaki en önemli şey Kuran’ın inmesidir. Hz. Peygamberi bol bol hatırlayalım, analım. Gücümüz yettiği kadarınca birbirimizi ziyaret edelim, birbirimizin kalbini kırmayalım, helallik alalım. Kimsenin aleyhinde konuşmayalım. Bu ayda bütün bunlara dikkat edelim. Bol bol tövbe edelim Allah’a sığınalım…