Ramazan orucunun fazileti nedir? Bilerek oruç bozmak günah mı? Orucu bozan ve bozmayan durumlar

On bir ayın sultanı olan Ramazan'ın gelmesiyle birlikte en çok merak edilen ve sorulan sorular, orucu bozan/bozmayan durumlara yönelik oldu. Mübarek Ramazan-ı Şerif ayını hakkıyla geçirebilmek için sevabını yalnızca Allah (c.c)'dan umarak bol bol ibadet etmeliyiz. Sadece bu aya özel olan teravih ve farz olan oruç ibadetlerinin dışında çevremizdeki sevdiğimiz insanları da ibadete davet etmeliyiz. Peygamber Efendimiz (SAV), çok önem verdiği ve bütün olarak Kuran-ı Kerim'in indiği Ramazan ayında tutulan oruçların sevabını ümmetine müjdelemiştir. Halk arasında basit ve temel bir konuymuş gibi görünen ancak çoğu kişinin bilmediği ve arada kaldığı orucu bozan/ bozmayan durumları sizler için bir araya getirdik. Peki Ramazan ayında oruç tutmanın faziletleri neler? Hangi durumlar orucu bozar ya da bozmaz? Orucu bilerek bozmak günah mı? İşte Ramazan orucuna dair tüm detaylar...

RAMAZAN ORUCUNUN SEVABI NEDİR? ORUÇ TUTMANIN FAZİLETLERİ

Nefsimizi terbiye etmek için çok büyük bir kalkan işlevinde olan oruç ibadeti, nafile ve farz olmak üzere 2 kısımda incelenebilir. Farzının ayrı nafilesinin ayrı sevabı olan oruç, nefsin kötü duygularından ve dünyevi meşgalelerden sırtını çevirerek yeme içmeyi terk etmesini sağlayarak insanı Allah'a yakınlaştırmaktadır. Hem ruhsal hem de bedensel sağlığa olumlu etkileri olan orucun bilinemeyen nice hikmet ve sırları da vardır. Öyle ki Peygamber Efendimiz (SAV), orucun faziletlerinden bahseden bir hadis-i şerifte: "Ramazan ayı girdiğinde göklerin kapıları açılır, cehennemin kapıları kapatılır ve şeytan zincire vurulur. Orucu boşlama, çünkü onun dengi yoktur." (Müslim) buyurmaktadır.

Allah'ın kendisinden razı olacağı bu oruç tutan kimseler için cennette kendilerini bekleyen nimetlerin olduğunu müjdeleyen hadiste Efendimiz (SAV), "Cennette bir kapı vardır ki buna reyyan derler. Kıyamet gününde buradan oruçlular girecektir. Müteakiben bu kapı kapanacak başka kimse alınmayacaktır." buyurmaktadır.(Müslim)

Bir başka hadis-i şerifte: “Allah rızâsı için bir gün oruç tutan kimseyi, Allah Teâlâ, bu bir günlük oruç sebebiyle cehennem ateşinden yetmiş yıl uzak tutar.” (Buhârî, Cihad 36)

Ebû Hüreyre’den (r.a.) rivayetine göre Efendimiz (SAV) şöyle buyurmuştur:

“Allah Teâlâ: «İnsanın oruç dışındaki her ameli kendisi içindir. Oruç ise benim içindir, onun mükâfatını da ben vereceğim» buyurdu.

ORUCU BOZAN VE BOZMAYAN DURUMLAR NELER?

- ADET OLAN KADIN ORUCUNU BOZMALI MI?

Gün boyu aç ve susuz kaldıktan sonra iftara yakın vakitlerde adet olan bazı kadınlar, oruç boşa gitmesin diye orucunu bozmamakta direnmek isteyebilir. Ancak, olaya dini açıdan baktığımızda adet gören kadının orucu kesinlikle bozulmuş olur. Kadın ister yesin ister yemesin, oruç bakımından o günün kazasını tutmalıdır.

Ancak oruçluya saygı duymak bakımından yemeğini gizli yemesi en doğrusudur. Bu nedenle evde tek olduğunuzda ya da diğer aile fertlerin görmeyeceği köşe bucak bir yerde karnınızı doyurmalısınız.

- RUJ SÜRMEK ORUCU SAKATLAR MI?

Sakatlamaktan ziyade ağız bölgesine sürülen tüm makyaj malzemeleri orucun bozulmasına sebep olur. Dudağa sürülen ister dudak kalemi ister ruj olsun... Kişi gün boyu dudağını yalamaması gerektiğini aklında tutamayacağı için ruj veya kalem sürüp orucunu ziyan etmemelidir. Güzel görünmek pahasına süreceğiniz bir malzeme, yeniden kaza orucu tutmanıza yol açacaktır.

- PARFÜM SIKMAK ORUCU BOZAR MI?

Nihat Hatipoğlu gibi bazı hocalara göre oruçluyken parfüm sıkmak mekruhtur. Çünkü kişi oruçla sadece aç kalmamalı aynı zamanda zevklere karşı hassas ve dikkatli olmalıdır.

Mekruh sayılmasının haricinde oruca engel olup olmadığını göz önünde bulundurmamız gerekirse, Diyanet işleri başkanlığının açıklamalarına göre, yeme ve içme grubuna girmediği için parfüm ya da kolonya sürmenin oruç bozmadığı ifade edilmiştir.

- KAN ALDIRMAK ORUCA ENGEL Mİ?

Peygamber Efendimiz (SAV), bir hadis-i şerifte şöyle buyuruyor:

''Üç şey vardır oruç bozmaz: Kan aldırmak, kusmak, ihtilam olmak'' (Tirmizi, Savm, 24)

Hadis-i şeriften anlaşılacağı gibi Ramazan ayında ya da  başka bir zamanda oruç tutan kimse, kan verdirdiği zaman orucu bozulmaz. 

- KUSMAK ORUÇ BOZAR MI?

Oruç bozup bozmadığı konusunda sık merak edilenlerden birisi de oruçlu kişinin kustuğu takdirde yeniden oruç tutup tutmaması gerektiğidir. Eğer kişi kendiliğinden kusarsa orucu bozulmaz. Fakat kendi kendini zorlamasıyla 'ağız dolusu' kusuyorsa oruç gider.

- MACUNSUZ DİŞ FIRÇALANIR MI?

Ağızda hissedilen kokudan dolayı oruç tutan kişi dişlerini fırçalamak isteyebilir. Dişleri temizlemek ve ağızdaki kokuyu yok etmek için diş fırçasına sıkılacak olan diş macunu orucun bozulmasına sebep olur.

Ancak, macun sıkmadan kuru bir şekilde diş fırçalanırsa oruç bozulmaz. Ebû Hüreyre (r.a)'ın rivayetine göre Efendimiz (SAV) şöyle  buyuruyor:

Muhammed'in canı kudret elinde olan Allah'a yemin ederim ki, oruçlunun ağız kokusu, Allah katında misk kokusundan daha güzeldir. Kaynak: Oruçlunun ağız kokusu, Allah katında miskten daha güzeldir 

Buhârî, Savm 9; Müslim, Sıyâm 163.

- GÜN BOYU UYUMAK ORUCU BOZAR MI?

Kişi eğer kendine güvenmiyorsa, bünyesi zayıfsa ve bayılacak kadar kötü oluyorsa uyumanın orucuna olumsuz bir etkisi yoktur. 1-2 saat kestirebilir. Ancak namazları kaçırmamak gerekiyor.

ORUCU BİLEREK BOZMAK GÜNAH MI? KEFARET ORUCU NEDİR?

Farz olan oruç bile isteye bozulursa ya da tutulmazsa telafisi için iki ay boyunca peş peşe oruç tutulması gerekir. Yalnızca kadınlardaki adet durumu istinadır. Kişi adetliyke oruç tutamayacağı için araya vakit girebilir. Bunun dışında hastalık, yolculuk gibi sebeplerden dolayı oruca ara verilirse bir önceki tutulan oruçlarda boşa gitmiş olur yeniden başlanması gerekir.

Şâfii mezhebine göre lohusalık (nifas), Hanbelîlere göre hastalıktan dolayı oruca vermek diğer oruçları bozmadığı görüşündedir. Tutlacak olan kefaret orucuna gece niyet ederken muhakkak kefaret orucu için olduğu belirtilmelidir.

Kefaret orucunda bir diğer seçenekte sorumlu kişinin 60 fakiri sabah ve akşam olmak üzere karnını doyurması ile olur. 1 günde 60 fakir yerine 1 fakirin 60 günlük doyurulması da geçerlidir. Fakat karnı doyurulacak kişi, kefâret verenin bakmakla sorumlu olduğu kişi olmamalıdır. Kefâret verecek kişinin ve ailesinin günlük gıda tüketim ortalaması olmalıdır.